Q. X. Abdurahmonov, Sh. R. Xolmo’minov, N. Q. Zokirova, A. B. Irmatova personalni boshqarish darslik

Kichik tadbirkorlik sub’ektlariga:
—
yakka tartibdagi tadbirkorlar;
—
ishlab chiqarish tarmoqlarida band bo’lgan xodimlarning o’rtacha 
yillik soni ko’pi bilan 10 kishi, savdo, xizmat ko’rsatish va noishlab 
chiqarish sohasining boshqa tarmoqlarida — ko’pi bilan besh kishi bo’lgan 
mikrofirmalar;
sanoat sohasida band bo’lgan xodimlarining o’rtacha yillik soni ko’pi 
bilan qirq kishi, qurilish, qishloq xo’jaligi va boshqa ishlab chiqarish 
tarmoqlarida — ko’pi bilan yigirma kishi, fan, ilmiy xizmat ko’rsatish, 
chakana savdo va noishlab chiqarish soha sining boshqa sohalarida ko’pi 
bilan o’n kishi bo’lgan kichik korxonalar kiradi.
O’rta tadbirkorlik sub’ektlariga
— xodimlarning o’rtacha yillik soni 
sanoatda — 100, qurilishda — 50, qishloq xo’jaligi, boshqa ishlab 
chiqarish tarmoqlari, ulgurji savdo, umumiy ovqatlanish tarmoqlarida — 
30, chakana savdo, xizmat ko’rsatish sohasi va noishlab chiqarish sohasining 
12
Karimov I.A. Barcha reja va dasturlarimiz Vatanimiz taraqqiyotini yuksaltirish, xalqimiz farovonligini oshirishga xizmat 
qiladi: 2010 yilda mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantiprish yakunlari va 2011 yilga mo’ljallangan eng muhim ustuvor 
yo’nalishlariga bag’ishlangan O’zR Vazirlar Mahkamasining majlisidagi ma’ruzasi. –T.:O’zbekiston, 2011– 48 b.
13
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. T.: O’zbekiston. - 2009. - B.11.
61

---

boshqa tarmokdarida 20 kishidan ko’p bo’lmagan korxonalar kiradi.
Xususiy korxonani uning egasi korxonaning rahbari sifatida yakka o’zi 
boshqaradi. Mulkdor korxona nomidan ishonchnomasiz ish ko’ra oladi, pul 
mablag’lari hamda boshqa mol-mulkini tasarruf etadi, shartnomalar, shu 
jumladan, mehnat shartnomalari tuzadi, ishonchnomalar beradi, banklarda 
hisobvaraqlari ochadi, shtatlarni tasdiklaydi, korxonaning barcha xodimlari 
uchun majburiy bo’lgan buyruklar chiqaradi va ko’rsatmalar beradi.
Xususiy korxona mulkdorlari quyidagi huquqlarga ega:
-
xususiy korxona nizomiga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda 
o’zgartishlar va qo’shimchalar kiritish;
-
xususiy korxonani qayta tashkil etish va tugatish to’g’risida qaror qabul 
qilish;
-
soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar to’lagandan so’ng qolgan foydadan 
o’z ixtiyoriga ko’ra foydalanish.
Xususiy korxona mulkdorlari o’zi vaqtinchalik bo’lmagan taqdirda shu 
muddatda rahbarlik vazifasini bajarib turishni boshqa jismoniy shaxs 
zimmasiga yozma qaror bilan yuklanishi mumkin. Bunda u muvaqqat 
rahbarning xususiy korxona mol-mulkini tasarruf etishga oid huquqini 
cheklab qo’yishi mumkin.
Turli sabablarga ko’ra (vafot etganligi, muomalaga layoqatsizligi va 
hokazolar), mulkdor xususiy korxona rahbari vazifasini bajarishi mumkin 
bo’lmay qolsa, xususiy korxonani boshqarish fuqarolik qonun hujjatlariga 
va xususiy korxona nizomiga muvofiq amalga oshiriladi.