Q usmonov, U. Jo‘rayev, N. Norquloy о ‘zbekiston tarixi

Tasviriy  san at 
xoslik  ayniqsa  ular  to‘qigan  gilam  va
va  musiqa 
kashta buyumlarda  o‘zining yorqin ifo­
dasini  topgan.  Ularga  tushirilgan  naqslili  bezaklar  suv  ramzini 
aks  ettiruvchi to‘lqin ko‘rinisliiga  ega bo‘lgan.  Bu bejiz  emas edi. 
Chunki  qoraqalpoqlar  qadimdan  daryo  va  ko‘l bo‘ylarida  yashab 
kelganlar.  Bundan  tashqari,  qoraqalpoq  tasviriy  san’atining  yana 
bir  o‘ziga  xosligi  uning  qadama  naqslili  yog‘och  o‘ymakorligida 
yaqqol  namoyon  bo‘ladi.
Qoraqalpoqlar  qo‘sliiqcliiligi  mazmuniga  ko‘ra  xalq,  tarixiy 
va  marosim  qo‘shiqlariga  bo‘lingan.  Ular  qo‘biz,  dutor,  g‘ijjak, 
sumay,  nog‘ora  kabi  musiqiy  cholg‘u  asboblari  yordamida  ijro 
etilgan.  Doston  ijrochilari  jirovlar,  baxshilar  va  qissaxonlar  deb 
ataluvchi  uch  guruhga  bo‘linganlar.  Ular  bir-biridan  aytadigan 
dostonlarining  mazmuni,  ijro  etish  uslublari,  kuy  va  musiqiy 
cholg‘u  asboblari  bilan  farq  qilganlar.  Masalan,  jirovlar  qahra- 
monlik  dostonlarini  qo‘biz  jo‘rligida,  baxshilar  esa  dutor  va 
g‘ijjak jo‘rligida  ijro  etganlar.  Qissaxonlar  esa  doston  qo‘lyozma- 
larini  zo‘r  mahorat  bilan  o‘qib  yoki  yoddan  aytib  berganlar.