Q usmonov, U. Jo‘rayev, N. Norqulov o zbekiston tarixi

Ichki siyosat 
Mang‘it hukmdorlari ichki siyosatining
asosiy maqsadi markaziy hokimiyatni 
mustahkamlash, xalq ommasini qattiq itoatda tutishdan iborat 
bo‘lgan. Ayni paytda, mang‘it hukmdorlari yirik zodagonlaming 
nufuzini kamaytirishga imkon beruvchi tayanch kuchlami vujudga 
keltirish siyosatini tutdilar. Bunday ijtimoiy tayanch davlatga 
xizmat qiluvchi amaldorlar tabaqasi bo‘lishi mumkin edi. Mang‘it

---

hukmdorlari ana shunday amaldor xizmatkorlar tabaqasini yarata 
oldilar. Amir saroyida xizmat qiluvchi 300 ga yaqin yuqori 
amaldorlik lavozimi joriy etildi.
Bundan tashqari, mang‘it amirlari markazlashgan mutlaq 
hokimiyatni barpo etishni o‘zlarining bosh vazifalaridan biri 
deb hisoblaganlar. Shu maqsadda ular amir shaxsiga sig‘inish 
siyosatini yuritganlar. Amir shu darajada oliy hokimiyat mavqeyiga 
ko‘tarilganki, jazoga tortilishdan qo‘rqqan fuqaro uning nomini 
baland ovoz bilan ayta olmas edi. Hukmron tabaqalar amirga 
xushomadgo‘ylik qilardilar. Amaldorlar amirdan ko‘rsatma kutib 
o‘tirmasdan uning xohish-istagini topa bilishga intilardilar. Har 
bir amaldor amiming, kichik amaldor o‘zidan katta amaldoming 
qahriga uchrab qolishidan qo‘rqib yashardi. 0 ‘zining bugungi 
mavqeyi, mulki, hayoti, oilasining omonligi uchun shunday 
bir qo‘rquv muhiti vujudga keltirilgan ediki, natijada hech kim 
ishonch bilan ertangi kunidan umidvor bo‘la olmay qolgan edi.
Amirlar mang‘it qabilasidan bo‘lganliklari uchun bu qabilani 
o‘zlarining asosiy siyosiy va ijtimoiy tayanchlariga aylantirgan 
edilar. Davlat muassasalari asosan ulardan tashkil etilgan. Buxoro 
amirlari o‘zbek qabilalari boshliqlarining o‘z qabiladoshlariga 
ta’sirini juda yaxshi bilar edilar. Qabila boshliqlari bilan o‘zaro 
til topa olish — bu mamlakat xavfsizligining asosiy kafolatlaridan 
biri edi. Shuning uchun ham mang‘it amirlari boshqa o‘zbek 
qabilalari boshliqlarini o‘z xizmatlariga olar edilar.
Amirlik aholisi tarkibida yahudiylar ham anchagina edi. Ular 
o‘z diniy e’tiqodlarini saqlab qolgan edilar, amirlikdagi deyarli 
butun savdo-sotiqni o‘z qo‘llariga olib, m a’lum ijtimoiy mavqega 
ega bo‘lib olgan edilar. Biroq ularga nisbatan inson qadr-qim- 
matini kamsituvchi tartiblar ham joriy etilgan edi. Xususan, 
yahudiylarga ot minib yurish man etilgan edi. Bellariga kamar 
emas, chilvir bog‘lab yurishlari shart edi.
I • Mang‘il hukmdorlari ichki siyosatining asosiy maqsadi 
markaziy hokimiyatni mustahkamlash edi.
• Am ir Nasrullo birinchi boMib m untazam piyoda qo‘shin 
tuzdi.
1. Miyonqol qo‘zg‘olonining sabablari va uning oqibati haqida so‘z- 
lab bering.

---

2. 
Mang‘it hukmdorlari davrida siyosiy hayot ashtarxoniylar davridagi 
siyosiy hayot bilan qaysi jihatlardan o ‘zaro o‘xshash hamda farq 
qilishini tahlil qiling va ularni daftaringizga qayd eting.