Q u sm o n o V, U. J o ‘rayev, N. N o r q u L o V о ‘zbekiston tarixi

Bunday  yerlar,  asosan,  amirlikda  asrlar 
osha  yashab  kelayotgan  arablarga  qarashli  b o ‘lgan.
  Bu  yer­
lardan  1/10  qismi  miqdorida  o‘lpon  to ‘lanardi.  Mulk yerlarining 
ikkinchi  qismi  (mulki  hur  yoki  mulki  hurri  xolis)  davlat  xiz­
mati  bilan  bog‘liq  b o ‘lib,  bunday  yerlar  urushlarda  jasorat 
ko‘rsatgan  yoki  hukmdorning  alohida  topshiriqlarini  bajarishda 
namuna  ko‘rsatgan  shaxslarga  berish  natijasida  vujudga  kelgan. 
Bunday  yerga  ega  bo‘lgan  shaxslarga  maxsus  yorliqlar  berilgan 
hamda  ular  barcha  soliqlardan  ozod  etilgan.
Vaqf  yerlari
  —  bu  masjid,  mozor,  xonaqoh,  madrasa  va 
maqbaralar  uchun  ajratilgan  yerlar  edi.  Bunday  yerlar  muso- 
dara  etilgan,  davlat  hamda  yirik  yer  egalari  tomonidan  hadya 
etilgan  yerlar  hisobiga  vujudga  keltirilar  edi.  Masjid,  madrasa,
59

---

qabristonlarning  asosiy  sarf-xarajatlari,  shuningdek,  talaba,
mudarris  hamda  mutavallilarga  beriladigan  nafaqa  va  maoshlar
vaqf  yerlaridan  olinadigan  daromad  hisobidan  qoplanar  edi.
Vaqf  mulkini  mutavalli  tasarruf  etishi  belgilab  qo‘yilgan  edi.
„  ..  ..  .  . 
Amirlikda asosiy soliq