Pythonni mustaqil

33-bob: Ko‘p beriladigan savollar
Pythonda dasturlashni yangi boshlovchilarni ikkilantirishi mumkin bo‘lgan ayrim holatlar.
Nega menda o‘zgaruvchi qiymatga ega bo‘lsa ham, UnboundLo-calError noodatiy holat xabari paydo bo‘lmoqda?

Ba’zan avval ishlab turgan koddagi funksiyaga oddiygina o‘zlashtirish operatorini qo‘shishning natijasi sifatida UnboundLocalError xatoligi chiqib qolishi mumkin.

Quyidagi kod ishlaydi:

• 
  x = 10
  

• 
  def bar(): print(x)
  

• 
  bar()
  

10
Lekin mana bu kod UnboundLocalError xatoligiga olib keladi:

• 
  x = 10
  

• 
  def foo(): print(x) x += 1
  

Natija:

• 
  foo()
  

Traceback (most recent call last):

UnboundLocalError: local variable 'x' referenced before assignment
Buning sabab shundaki, siz o‘zgaruvchiga uning ko‘rinish sohasida qiymat berayotgan vaqtingiz-da, u shu sohada lokal o‘zgaruvchiga aylanib qoladi, bu esa tashqi sohadagi xuddi shu o‘zgaru-vchilarning yashirin holatga o‘tib qolishiga olib keladi.
foo funksiyasidagi oxirgi ko‘rsatma o‘z tarkibidagi x o‘zgaruvchiga yangi qiymat berganda, komp-ilyator bu lokal o‘zgaruvchi ekan, degan xato xulosaga keladi. Demak, undan oldinroqdagi print hali faollashtirilmagan o‘zgaruvchini chiqarishga intiladi va xatolik kelib chiqadi.
Yuqoridagi misolda murojaat qilish mumkin bo‘lishi uchun o‘zgaruvchini global o‘zgaruvchi sifati-da e’lon qilish mumkin:

122

• 
  x = 10
  

• 
  def foobar(): global x print(x)
  

10. 
    += 1
    

• 
  foobar()
  

10
Buni yaqqol e’lon qilishdan maqsad, tashqi ko‘rinish sohasidagi o‘zgaruvchi qiymatini o‘zgarti-rayotganingizni (klass va ekzemplyarlar bilan bog‘liq xuddi shunday holatdan farqli tarzda) sizga eslatib turishdan iborat.

• 
  print(x)
  

11
Xuddi shunday vazifani ko‘rinishning ichki sohasida ham bajarish uchun nonlocal so‘zidan foyda-lanishingiz mumkin:

• 
  def foo():
  

10. 
    = 10
    

def bar():

nonlocal x
print(x)
x += 1
bar()
print(x)

• 
  foo()
  

10
11