Pul va banklar

Topshiriq №1: Quyidagi so’zlarga ta’rif bering.

1. 
   Aktiv savdo balansi –
   
2. 
   Pul nazariyalari -
   
3. 
   Monetarizm –
   
4. 
   Monetar siyosat -
   
5. 
   Oltin standarti-
   

Topshiriq №2: Savollarga javob bering.

1. Merkantilistlar va ularning nazariy qarashlari bu - ?

2. Pulning metallilik nazariyasiga nisbatan tanqidiy qarashlar deganda …?

3. Pulning nominallik nazariyasining yuzaga kelish shart-sharoitlari.

4. Pulning miqdoriylik nazariyasini asosiy qoidalari bu - ?

5. Zamonaviy monetarizm nazariyasining yaratilishi va uning asosiy qoidalari bu?

4-MAVZU: PUL AYLANMASI VA UNING TARKIBI
Mavzu yuzasidan nazorat savollari

1. 
   Pul aylanmasi” tushunchasining mazmuni va pul aylanmasining tarkibiy tuzilishini yoritib bering?
   
2. 
   Pul aylanishining tarkibiy qismlari va ularga tavsif bering.
   
3. 
   Naqd pul aylanishi va uning xususiyatlari.
   
4. 
   Naqd pul aylanmasi va uni tashkil etish tamoyillari.
   
5. 
   Naqd pul aylanmasi, uni muomalaga chiqarish va muomaladan olish tartibini tushuntirib bering.
   
6. 
   Markaziy bank naqd pul muomalasini tashkil etishda qanday ishlarni bajaradi?
   
7. 
   Pul muomalasini tartibga solishda tijorat banklariga qanday vazifalar yuklatiladi?
   
8. 
   Naqdsiz pul aylanmasi va unin tashkil etish tamoyillari.
   
9. 
   To‘lov aylanmasi va uning tarkibiy jihatlari.
   
10. 
    “Umumiy to’lov aylanmasi” tushunchasi va uning tarkibi hamda to’lov aylanmasining tarkibini yoritib bering?
    
11. 
    Naqd pulsiz hisob-kitoblar, uni tashkil qilish tamoyillari va rivojlantirish istiqbollari.
    
12. 
    Pul aylanmasi tarkibida naqd pulsiz hisob kitoblarning ulushini ortib borishiga qanday omillar ijobiy ta’sir qiladi?
    
13. 
    Naqd pulsiz hisob-kitoblarning asosiy shakllariga qisqacha tavsifnoma, ularning xususiyatlari va qo‘llash imkoniyatlari.
    
14. 
    To‘lov topshiriqnomasi bo‘yicha hisob-kitoblar.
    
15. 
    To‘lov talabnomasi bilan hisob-kitoblar.
    
16. 
    Akkreditivning qanday turlari mavjud va ular bir – biridan nimasi bilan farq qiladi?
    
17. 
    Inkasso topshiriqnomalarning o‘ziga xos jihatlari?
    
18. 
    Plastik kartochkalarning avzalliklari va kamchiliklari nimada deb o‘ylaysiz?
    
19. 
    Mamlakatimiz plastik kartochkalarining xorij amaliyotidan qanday farqli jihatlari mavjud?
    

Masala №1

“Orient finans” Aksioner tijorat bankida quyidagi mijozlarning joriy hisobraqamlari ochilayapdi. “Toshkent oqshomi” gazeta tahririyatining joriy hisob raqami, “Sport tovarlari” savdo firmasining hisob-kitob raqami, xorijiy firma norezidentning joriy hisob raqami ochilmoqda.

Topshiriq:

1. Joriy hisob raqamlarni ochilish tartibini tushintiring?

2. Yuridik yoki jismoniy shaxslar uchun qanday turdagi hisob raqamlar ochiladi?

3. Norezidentlar uchun qanday turdagi hisob raqamlar ochiladi?

Masala №2

Qandolatchilik fabrikasi (hisob raqamda qolgan mablag’ 290 mln so’m) 25 avgust kuni kredit tashkilotiga quyidagi ta’minotchilarga pul o’tkazish bo’yicha topshiriq berdi:

3. 
   Shakar zavodi ( hisob raqami bankning shahardan tashqaridagi filialida) 20 avgustda olingan hom ashyo uchun 50 ming so’m
   
4. 
   Karton fabrikaga qog’oz va kansekyariya mahsulotlari uchun 80 ming so’m ( hisob raqami aynan o’sha yerdagi bankda)
   

Masala №3

6. 
   Kredit tashkiloti qanday tartibda to’lov topshiriqlarini amalga oshirishni tavsivlang.
   
7. 
   To’lovlarni amalga oshirish (topshiriqnoma) uchun necha kun vaqt ketadi?
   
8. 
   Qanday hollarda mijojning hisob raqamida pul mablag’i mavjud bo’lmaganda ham to’lov topshiriqnomasini bajarish uchun qabul qilishadi?
   
9. 
   Qaysi talablarga ko’ra to’lov topshiriqnomasi bo’yicha oldindan to’lov amalga oshiriladi va u qanday rasmiylashtiriladi?
   
10. 
    Masala shartlari asosida to’lov topshiriqnomasi bo’yicha hujjatlar aylanish sxemasini chizing.
    

Masala №4

Ma’lumki, 2016 yil yanvarida naqd pul aylanmasi (agregat MO) 1093,1 mlrd DM, pul agregati (MZ) — 2746,9 mlrd DM, MB majburiy zaxiralar stavkasi — 10%ga teng. Aniqlash kerak:

1) pul massasida (agregat MZ) naqd pul aylanmasi ulushi;

2) pul multiplikatori.

Pul muomalasining muhim tavsifnomasi pul bazasini hisob-kitob qilish hisoblanadi. Pul bazasi naqd pul, tijorat banklari korrespondentlik schetlaridagi mablag’lar va markaziy bankdagi majburiy zaxiralar yig’indisini ifodalaydi.

Pul bazasini hisob-kitob qilish quyidagi formula aniqlanadi:

DB = N + K + O,
bu erda:

N – naqd pul,

K – tijorat banklari korrespondentlik schetlaridagi mablag’lar,

O – markaziy bankdagi majburiy zaxiralar.