Pul va banklar


Fond bozori Oddiy aktsiya (



Download 12,78 Mb.
bet14/513
Sana31.12.2021
Hajmi12,78 Mb.
#222287
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   513
Bog'liq
ПУЛ ва БАНКЛАР УУМ

Fond bozori

Oddiy aktsiya (yoki aktsiya)-korxonaning aktivlari va daromadlariga da’vogarlik munosabatini bildiruvchi qimmatli qog’oz - korxona mulkining bir qismini o’zida mujassamlashtiradi. Aktsiyalarni chiqarish va sotish – korxonalar faoliyatini moliyalashtirish uchun mablag’larni jalb etish usulidir.

Fond bozori- korxona aktivlari va daromadlari (aktsiyalar paketi)ga da’vogarlikni sotishga mo’ljallangan bozor bo’lib, AQShda keng tarqalgan va rivojlangan.(Ko’pincha “bozor” deb yuritiladi) AQShda aktsiyalar kotirovkalarining (narxlarining) keskin tebranishi kechki yangiliklarda albatta sharxlanib boriladi. Bu davlatda ko’pchilik aktsiyalar narxining tebranishida spekulyatsiya (chayqovchilik) qiladilar. Bu kabi operatsiyalarni muvaffaqiyatli amalga oshirilganligidan ba’zilar cheksiz quvonchga, ayrim hollarda bunday operatsiyalar boshqalar uchun mumkin bo’lgan yo’qatishlardan qayg’uga ham aylanishi mumkin. Frederik S. Mishkin Fond bozoriga nisbatan ulkan e’tiborni oddiygina tushuntirishda ifodalaydi, ya’ni, uning fikricha, bu shunday joyki bu erda odamlar juda tez boy ( yoki qashshoq) bo’lishlari mumkin.

2000 yildagi qator yuqori texnologik katta korporatsiyalar faoliyatining sinishi fond bozori uchun qattiq silkinish bo’ldi va 2002 yilga kelib aktsiyalarning narxi 30 % ga kamaydi. 2007 yilda esa narxlar barcha davrlardagidanda yuqori bo’lgan va 14000 darajadan yuqoriga o’sdi, faqatgina 2009 yilda 8000 dan pastga tushdi, ammo 2011 yilgacha 12000 dan oshib tiklandi. Aktsiyalar narxining keskin tebranishi odamlarning boylik darajasiga ta’sir ko’rsatadi va oqibatda ularning iste’molga moyilligiga ta’sir ko’rsatadi.

Bundan tashqari, fond bozorining ko’rsatkichlari investitsion qarorlarni qabul qilishga xam ta’sir ko’rsatadi, sababi chiqarilgan aktsiyalar paketini sotishdan kelib tushishi mumkin bo’lgan tushum summasi so’ngilarining narxi bilan aniqlanadi. Korxona aktsiyalari narxining yuqoriligi katta hajmdagi pul mablag’larini ishlab-chiqarish kuchlari va asbob – uskunalarni sotib olishga sarflashi mumkin.

O’zbekiston Respublikasida aktsiya — o’z egasining aktsiyadorlik jamiyati foydasining bir qismini dividendlar tarzida olishga, aktsiyadorlik jamiyatini boshqarishda ishtirok etishga va u tugatilganidan keyin qoladigan mol-mulkning bir qismiga bo’lgan huquqini tasdiqlovchi, amal qilish muddati belgilanmagan, egasining nomi yozilgan emissiyaviy qimmatli qog’oz hisoblanadi. Mamlakatimizda fond birjasi ham faoliyat yuritib fond birjasi — ommaviy va oshkora birja savdolarini oldindan belgilangan joyda va belgilangan vaqtda o’rnatilgan qoidalar asosida tashkil etish hamda o’tkazish orqali faqat qimmatli qog’ozlar savdosi uchun sharoitlar yaratib beruvchi yuridik shaxs bo’lib unda fond birjasi ishtirokchilari o’z faoliyatini olib boradi va savdolarda faol ishtirok etishadi.

Shuningdek, ushbu kursda fond bozorining moliyaviy tizimdagi roli tahlil qilinadi, aktsiyalar narxining tebranishini belgilovchi omillar ko’rib chiqiladi.


Download 12,78 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   513




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish