Pul va banklar fanidan keys studylar. 1-topshiriq. Quyidagi so’z va birikmalarga ta’rif bering

Pul birligi
Tog’ri javob
Italiya	Ley	Yevro
Ispaniya	Som	Yevro
Jazoir	Rial	Dinor
Janubiy Afrika Respublikasi	Dinor	Rand
Janubiy Korea	Yevro	Von
Marokash	Yevro	Dirham
Misr	Tugrik	Funt
Meksika	Peso	Peso
Mo'g'uliston	Funt	Tugrik
Monako	Dirham	Yevro
Niderlandiya	Von	Yevro
Quvayt	Rand	Dinor
Qatar	Dinor	Rial
Qirg'iziston	Yevro	Som
Ruminiya	Yevro	Ley

Nazorat savollari.
1.Pul muomalasi qonunlarining mazmuni va maqsadi. Pul uzoq zamonlardan bеri odamlarga ma’lum. Pulning kеlib chiqishi turli nazariyotchilar tomonidan tovar ayirboshlash jarayonining rivojlanishi bilan bog’liq holdatushuntiriladi.Pulning vujudga kеlishi va mohiyatining turli ilmiy kontsеptsiyalari mavjud bo’lib, ular orasida ratsionalistik va evolyutsion kontsеptsiyalar muhim o’rin tutadi.
2.Pul muomalasi qonunlaridan kelib chiqadigan talablar.
1. Uzoq muddat saqlash mumkinligi.
2. Uzoq masofaga olib borish qulayligi.
3. Tabiatda kamyob bo’lib, kam miqdorining ham qadr-qimmatini yuqoriligi.
4. Sifat jihatidan bir xilligi.
5. Qadr-qimmatini yo’qotmay, oson bo’linishi va qo’shilishi.
3.Muomala uchun zarur bo‘lgan pul miqdorini aniqlash uslublari. Umumiy ekvivalеnt rolining nodir mеtallarga, jumladan oltinga yuklatilish sabablari quyidagilar orqali izohlanadi:

• sifat jihatdan bir xil o’lchamga kеltirish mumkinligi;

  
  

• zanglamasligi va uzoq muddat saqlash mumkinligi;

  
  

• bo’linuvchanligi va bo’lgandan kеyin yana yaxlit holga kеltirish mumkinligi;

  
  

• bo’linganda ham o’z qiymatini saqlab qola olishi;

  
  

• tabiatda nisbatan kamyobligi

  
  
  • 
    ozgina miqdordagi va og’irlikdagi nodir mеtallning qiymati ancha yuqoriligi.
    

4.I.Fisherning “almashuv tenglamasi”. Amerikalik iqtisodchi Irving Fisherning 1911 yilda nashr qilingan 
"Pullarning harid quvvati" - (I.Fisher "The purchasing Power of Money") nomli 
kitobida keltirilgan. Fisher ushbu asarida umumiy pul miqdori M (pul massasi, pul 
taklifi) hamda ishlab chiqarilgan pirovard tovarlar va hizmatlarni sotib olishdagi 
yalpi harajatlar (RxY) o’rtasidagi bog’liqlikni tadqiq qilgan. Bunda, R - baholar 
darajasi; Y - yalpi ishlab chiqarish. Bu erda (M) va (RxY)larni bog’lovchi 
o’zgaruvchini pulning aylanish tezligi - (V) deb aytiladi. Pulning aylanish tezligi 
(V) yalpi harajatlarning pul massasiga nisbati sifatida aniqlanadi Matematik shaklda ayirboshlash tenglamasini quyidagi formula shaklida tasavvur etish mumkin:
P Q,M V =
– (Expenditure) – pul muomalasining umumiy hajmi, ya’ni mazkur jamiyatda shu yil davomida tovarlarni sotib olish uchun sarflanadigan pullar summasi; M (Money) – ushbu jamiyatda yil davomida muomalada yurgan pullarning o‘rtacha miqdori;bunda:
Masalan, agar yil davomida nominal yalpi ichki mahsulot (YAIM) 5 trln. 
dollarga, pul taklifi 1 trln. dollarga teng bo’lsa, pulning aylanish tezligi 5 martaga 
teng bo’ladi. Bu esa o’rtacha statistik dollar pirovard tovarlar va hizmatlarni sotib oladi
5. K.Marksning muomala uchun zarur bo‘lgan pul miqdorini aniqlash formulasi. Kiymat konuni va uning muomala doirasida yuzaga chikish shakli - pul muomalasi konuni tovar-pul munosabati mavjud bulgan barcha ijtimoiy formatsiyalarga xosdir. kiymat shakllari va pul muomalasi tarakkiyot yo‘lini taxlil kilayotib, KMarks pul muomalasining qonunini ochdi. Bu qonunga asosan momala vositasi funksiyasini amalga oshirish uchun kerak bolgan pul miqdori aniklanadi. Metallik pul muomalasida muomaladagi pul miqdori stixiyali tarzda, pullarning xazina funksiyasi yordamida tartibga solib turilgan: agar pulga ehtiyoj kamaysa, ortikcha pullar (oltin tanga) muomaladan xazinaga okib o‘tishi kuzatilgan va aksincha. SHunday qilib, muomaladagi pul miqdori kerakli darajada ushlab turilgan. Keyinchalik muomalaga banknotalar chiqarilishi va ularning metallar (oltin yoki kumush)ga erkin almashinishi muomalada pulning ortiqcha miqdori bo‘lishini inkor etadi.
Agar muomalada oltinga almashinmaydigan banknotalar yoki qog‘oz xar (xazina biletlari) amal qilsa, u xolda naqd pul muomalasi pul muomalasi konuniga asosan amalga oshadi.Qog‘oz pullar miqdori muomala uchun kerak bo‘lgan oltin pullarning miqdoriga teng bo‘lganda pul muomalasida xech kanday salbiy jarayonlar yuz bermaydi. YUqorida ko‘rsatilgan talab pulning barqarorligini ta’minlaydi, shuningdek pul muomalasi mavjud bo‘lgan barcha ijtimoiy formatsiyalarda o‘z kuchiga ega.Pul muomalasi qonuni muomaladagi tovarlar massasi, ularning narxi va pul muomalasi tezligi orasidagi iqtisodiy aloqadorlikni aks ettiradi