Pul oqimlari tahlili Bajardi: Sharopov Navro'z

Кўрсаткичлар	Сатр рақами	Пул маблағлари кирими		Пул маблағлари чиқими
		сумма, мингсўм	Жамига нисбатан салмоғи, %	сумма, мингсўм	Жамига нисбатан салмоғи, %
1	2	3	4	5	6
1.Маҳсулот (иш, хизмат) ларни сотишдан келиб тушган пул маблағлари	010	672375	100	-	-
2. Материал, товар, иш ва хизматлар учун мол етказиб берувчиларга тўланган пул маблағлари	020	-	-	581753	93
3. Ходимларга ва улар номи-дан тўланган пул маблағлари	030	-	-	16423	2
4.Операцион фаолиятнинг бошқа пул тушумлари ва тўловлари	040	-	-	29681	5
ЖАМИ:	-	672375	100	627857	100
Опрецион фаолиятнинг соф пул кирими ёки чиқими	050	44518	7	-	-

Шарқ” фермер хўжалигининг асосий фаолиятидаги пул маблағлари ҳаракатининг таҳлили
Инвестиция фаолияти-бу узоқ муддатли активларни ва пул эквивалентларига киритилмаган бошқа инвестицияларни сотиб олиш ва сотишдир.
“Пул оқимлари тўғрисидаги ҳисобот” 4-сонли шаклга кўра инвестиция фаолиятида пул маблағларининг кирим устунида узоқ муддатли активларни сотишдан, узоқ ва қисқа муддатли инвестицияларни сотишдан ҳамда инвестицион фаолиятнинг бошқа пул тушумлари акс эттирилади.
Пул маблағларининг чиқим устунида эса, узоқ муддатли активларни сотиб олиш учун мол етказиб берувчиларга тўланган пул маблағлари, узоқ ва қисқа муддатли инвестицияларни сотиб олиш учун сарфланган пул маблағлари ҳамда инвестицион фаолиятнинг бошқа пул тўловлари акс эттирилади.

Кўрсаткичлар	сатр рақами	Пул маблағлари кирими		Пул маблағлари чиқими
		сумма, мингсўм	Жамига нисбатан салмоғи,%	сумма, мингсўм	Жамига нисбатан салмоғи, %
1	2	3	4	5	6
1. Хўжалик (операцион) фаолияти-дан пул мабалағларининг соф ҳолати	050	44518	-	-	-
2. Асосий воситалар ва номоддий активларни сотиб олиш ва сотиш	060-070	4630	100	-	-
3. Олинган ва тўланган фоизлар	110	-	-	-	-
4. Олинган ва тўланган девидендлар	120	-	-	-	-
5. Инвестиция ва молиявий фаолиятнинг бошқа жараёнларидаги пул маблағларининг ҳаракати	080-090, 130-170	-	-	-	-
6. Жами тўланган солиқлар	190-200	-	-	19500	100
Жами	-	4630	100	19500	100
Инвестиция, молиявий ва солиқ тўланишдан сўнг соф пул оқимининг натижаси	-	29648	-	-	-

Инвестиция, молиявий ва солиққа тортиш фаолиятларидаги пул маблағлари ҳаракатининг таҳлили
Молиявий фаолият – бу хўжалик юритувчи субъектнинг фаолияти бўлиб, унинг натижасида ўз сармояси ва қарзга олинган маблағлар миқдори ҳамда таркибининг ўзгаришига олиб келади.
Хўжалик юритувчи субъектининг пул маблағлари ўзининг мажбуриятларини қоплай олиши молиявий ҳолатининг соғломлигини билдиради. Хўжалик субъектининг ортиқча пул маблағларга эга бўлиш инфляция натижасида пулни қадрсизланишига ҳамда ортиқча маблағлардан самарали фойдаланилмаслик натижасида қўшимча даромад ололмаслиги мумкин. Шунингдек, пул маблағларининг етишмаслиги эса молиявий ҳолат ёмонлашувига сабаб бўлади. Шу боис, пул маблағларини тўғри бошқариш, назорат ва таҳлил қилиб бориш лозим.
Молиявий ҳолат ёмонлашишининг сабабларидан бири, бу хўжалик пул маблағларининг жорий мажбуриятларга нисбатан кескин камайиб боришидир. Шунинг учун ҳар ойда пул маблағлари билан муддати келган мажбуриятларни бир-бири билан таққослаб, таҳлил қилиб бориш керак.
Пул маблағларининг етарли ёки етишмаслигини аниқлашнинг яна бир усули пул маблағларининг айланиш даврини аниқлашдан иборатдир.
Пул маблағларининг айланиш даври қуйидаги тартибда аниқланади:
Пад= Пўқ*Дў / А
Бу ерда: Пад - пул маблағларининг айланиш даври, кунда;
Пўқ – пул маблағларининг ўртача қолдиғи. Пул маблағларининг ўртача қолдиғи 5000 – “Кассадаги пул маблағлари” счёти, 5100 – “Ҳисоб-китоб счётидаги пул маблағлари” счёти, 5200 – “Чет эл валютасидаги пул маблағлари” счёти, 5500 – “Банкдаги махсус счётлар” счётлари орқали аниқланади.;
Дў – ўрганилиш даври;
А – айланма суммаси. Бу кўрсаткични аниқлаш учун юқоридаги счётларнинг кредит обороти суммаси олинади.
Пул оқимлари тўғрисидаги ҳисобот маълумотларини таҳлил этишнинг қуйидаги икки услубини тавсия этишган:

• пул оқимларини таҳлил қилиш-нинг тўғри услуби;
• пул оқимларини таҳлил этишнинг эгри услуби.

Пул маблағларининг ҳаракатини таҳлил этишнинг тўғри услуби орқали таҳлил қилиш учун пул оқимлари тўғрисидаги ҳисобот (4-сонли шакл)нинг барча фаолият турлари, яъни операцион фаолият, инвестиция фаолияти, молиявий фаолият ва солиққа тортиш бўйича пул маблағларининг кирим қисми билан чиқим қисми таққосланиб, пул маблағларининг соф кирими ёки чиқими аниқланади.
Пул оқимларини таҳлил қилишнинг эгри услуби орқали таҳлил қилиш ҳисобот даврида аниқланган ҳақиқий молиявий натижалар (фойда) билан мавжуд пул маблағлари ҳажмининг мутлоқ ўзгариши ўртасидаги ўзаро боғлиқликни аниқлаш имконияти мавжуд бўлади.
Пул маблағлари ҳаракатини таҳлил қилишнинг эгри услуби барча фаолият турлари бўйича пул маблағлари ҳаракатининг таҳлилига асосан ташкил этилади. Яъни хўжалик юритувчи субъект фойдаси аниқ қаерда вужудга келаётгани ёки пул маблағлари қаерга сарфланаётганлигини кўрсатади.
С О Ф Ф О Й Д А
Операцион фаолиятдан пул маблағларини ҳаракатини аниқлашнинг эгри усули