Pul muomilasi va kredit siyosatining mohiyati va vositalari

Kredit berish quyidagi tamoyillarga asoslanadi:

• ssuda berishning maqsadli tavsifi ;
• Kreditning rasmiylashtirilgan muddatda qaytarilish
• ssudaning moddiy ta`minlanganligi va to`lovliligi.

r` = ------------x 100 %
r
Kssuda
r`
- foiz normasi.
- foiz summasi.
- qarzga berilgan pul summasi.
r
Kssuda
Kredit o`z muassasalari orqali iqtisodiy subyektlar faoliyati ustidan nazorat qilish vazifasini bajaradi.
Kredit ssuda harakati ( qarz berish va qarzni undirish ) orqali iqtisodiy o`sishni rag`batlantirish vazifasini bajaradi.
Kredit naqd pullar orniga kredit pullarini rivojlantirish va pul muomalasini jadallashtirish bilan muomala xarajatlarini tejash vazifasini bajaradi.
Kredit pulga tenglashtirilgan to`lov vositalarini (veksel ,chek, sertifikat) yuzuga chiqarib , ularni xo`jalik amaliyotiga joriy etish vazifasini bajaradi.
Qayta taqsimlash vazifasi– uning yordamida korxonalar, davlat va aholing bo`sh pul mablag`lari ssuda fondi shaklida to`planib ,keyin bu mablag`lar kredit mexanizmi orqali iqtisodiyot tarmoqlari ehtiyojlarini hisobga olib qayta taqsimlanadi.
Kreditning vazifalari:
Kredit turlari.

• Bank krediti- pul egalari(banklar va maxsus kredit muassasalari) tomonidan qarz oluvchilar (tadbirkorlar,davlat, uy xo`jaligi sektori) ga pul ssudalari shaklida beriluvchi kredit.

• Xo`jaliklararo kredit- bir korxona (muassasa) tomondan ikkinchisiga beriluvchi kredit.

• Tijorat krediti – korxonalar, birlashmalarva boshqa xo`jalik yurituvchi subyektlarning bir- biriga beradigan krediti.

• Iste`mol krediti – xususiy shaxslarga, birinchi navbatda, uzoq muddat foydalaniladigan iste`mol tovarlari(mebel, avtomobil, televizorva boshqalar) sotib olish ucun ma`lum muddatga beriladigan kredi.

• Ipoteka krediti – ko`chmas mulklar ( yer, bino) hisobiga uzoq muddali ssudalar shaklida beriluvchi kredit.

• Davlat krediti – davlat pul mablag`lari qarzdori, aholi va xususiy biznes esa kreditorlari bo`lib chiqadigan kredit munosabatlarining o`ziga xos shakli.

• Xalqaro kredit – ssuda kapitalining xalqaro iqtisodiy munosabatlar sohasidagi harakatini nomayon etuvchi shakli.

Lizing- bu kreditning pulsiz shakli bo`lib, odatda ishlab chiqarish vositalari va boshqa moddiy boyliklarni keyinchalik foydalanuvchilar tomonigan muntazam ravishda haq to`lab borib , sotib olish sharti bilan uzoq muddatli ijaraga berishdan iborat.