Pul muomilasi va kredit siyosatining mohiyati va vositalari

4. Nazorat qilish vazifasi.
Moliyaviy nazorat korxona(firma)ning moliya intizomiga rioya qilish uchun moddiy javobgar bo`lish tizimi, turli soliqlar undirib olish va mablag` bilan ta`minlash tizimi orqali amalga oshadi.
Davlat budjeti – bu davlat daromadlari va xarjatlari hamda ularni moliyaviy qoplash manbalarining yillik rejasidir
2. Pul muomalasi va uning amal qilish qonuniyatlari. Pulga bo`lgan talab va pul taklif.
Pul o`z vazifalarini bajarish jarayonidagi to`xtovsiz harakati pul muomalasi deyiladi.
Mamlakat pul tizimining muhim tarkibiy qismlari quyidagilardan iborat.

• Milliy pul birligi ( so`m , dollar , iena, funt sterling, marka, va h.k.);
• Naqd pul muomalasida qonuniy to`lov vositasi sifatida amal qiluvchi qog`oz, tanga va kredit pullar tizimi;
• Pul emissiyasi, ya`ni belgilangan qonuniy tartibda pulni muomalaga chiqarish tizimi;
• Pul muomalasini tartibga soluvchi davlat idoralari.

Pul muomalasi naqd va kredit pullar yordamida amalga oshiriladi.
Naqd pul muomalasi:
Muomalada mavjud bo`lgan pul massasi naqd va kredit pullarni qo`shish yo`li bilan aniqlanadi.

• Bank biletlari
• Metal tangalar

Naqd pulsiz hisoblar:

• Cheklar
• Kredit kartochkalar
• Veksellar
• to`lov tabriknomalar

Muomalani ta`minlash uchun zarur bo`lgan pul miqdori quyidagi omillarga bog`liq:

• Tovarlar va xizmatlar qancha ko`p bo`lsa, ularning narxi qancha baland bo`lsa, ularni sotish va sotib olish uchun shuncha ko`p pul miqdor talab qilinadi.

1. Muayyan davrda(masalan, bir yil davomida) sotilishi va sotib olinishi lozim bo`lgan tovarlar summasi.

• Pul qanchalik tez aylansa, muomala uchun zarur bo`lgan pul miqdori shuncha kam bo`ladi.

2. Pul birligini aylanish xizmati.

• Ko`pincha tovarlar qarzga(kreditga) sotiladi va ularning haqi kelishuvga muvofiq keyingi davrlarda to`lanadi.