Pul-kredit orqali muvofiqlashtirish

pul belgilarining kafolatlanishi.
O 'zbekiston Respublikasi M arkaziy banki m am lakatda pul 
muom alasini tartibga soluvchi yagona bank hisoblanadi. M arkaziy 
bankning asosiy vazifalaridan biri em issiya operatsiyasi hisobla­
nadi. “Em issiya” so ‘zi lotinchadan olingan b o ‘lib, “miqdor” degan 
m a ’noni bildiradi. Bugungi kunda em issiya operatsiyalari faqat 
m uom alaga pul chiqarish va olishnigina emas balki soxta pullarni 
aniqlash kabi ishlarni ham o ‘z ichiga oladi.
Barchaga m a’lumki, 0 ‘zbekiston Respublikasi M arkaziy banki 
yagona em issiya va zahira banki hisoblanadi. U nga 0 ‘zbekiston 
Respublikasi xududida pulni m uom alaga chiqarish va m uom aladan 
qaytarib olishning yagona huquqi berilgan. U tom onidan 0 ‘zbe- 
kiston Respublikasi banklari oTtasida naqd pul birligini boshqarish 
tartibi am alga oshiriladi. 0 ‘zbekiston Respublikasi M arkaziy ban- 
kining asosiy vazifalaridan biri pul em issiyasi vazifasini bajarish- 
dir, y a ’ni m uom alaga pul chiqarish va m uom aladagi ortiqcha pul 
belgilarini m uom aladan olish M arkaziy bankka yuklatilgan. Em is­
siya operatsiyalarini bajarish uchun pul zahira fondlari bo‘lishi 
lozim.
M arkaziy bank em issiya operatsiyalarini bajarish maqsadida, 
M arkaziy bank tasarrufidagi hududiy boshqarmalarida hisob-kitob 
kassa markazlari va ularning filiallarini ochadi. Bunda banklarni 
naqd pul bilan ta ’m inlash va ulardan limitdan ortiqcha b o ‘lgan kas­
sa qoldiqlarini qabul qilish uchun M arkaziy bank ruhsati bilan pul 
biletlari metall tangalarning zahira fondlari tashkil etiladi.
142

---

N aqd pul, pul biletlari va tangalar k o ‘rinishida bo‘ladi. M arka­
ziy bank pul biletlari va tangalarining zahira fondlari uning rux- 
sati bilan hisob-kitob kassa m arkazi va ulam ing shahobchalaridagi 
pul om borlarida tashkil etiladi. Ruxsat olish uchun M arkaziy bank 
tasarrufidagi hududiy bosh boshqarmalari M arkaziy bankning emis- 
siya kassa operatsiyalari departam entiga ruxsat berish to 'g ^ isid ag i 
zahira fondini ochish zarurligiga asoslangan iltim osnom a va pul 
omborining to ‘ldirilgan pasportini taqdim etadi.