Pul bozori. Pul bozorida muvozanat. I kirish I bob pul bozori

1.3 Pul taklifining kengaytirilgan modeli. Pul mul’tiplikatori.Pul bozoridagi 

muvozanat. 

 

Pul bozori modeli pulga talab va taklifni birlashtiradi. Dastlab, soddalik uchun 

pul taklifi Markaziy Bank tomonidan nazorat kilinadi va  

 

 

(M/P)

s

 darajasida kayd kilingan deb olamiz. 

Agarda  M  -pul  taklifini,  P-narxlar  darajasini  bildirsa,  M*/P*  pul 

vositalarining real zaxirasi mikdorini ko`rsatadi. 

                    

(M/P) s = M*/P* 

Bu erda: M - pul taklifi darajasini bildiradi; 

P – baxolar darajasi (ushbu modelda ekzogen o`zgaruvchi )ni ko`rsatadi. 

18-chizma  real  pul  taklifi  mikdoridagi  foiz  stavkasiga  boglik  bo`lmagan 

vaziyatni  ko`rsatadi.  SHuning  uchun  real  pul  vositalari  taklifi  grafikda 

ko`rsatayotganimizdek  vertikal    chizik  ko`rinishiga  ega  bo`ladi.  Bu  xolat  foiz 

stavkasi  kanchalik  o`zgarishiga  karamasdan  real  pul  taklifi  mikdori  o`zgarmasdan 

kolgan vaziyatni aks  ettiradi. 

Baxolar darajasini xam barkaror deb kabul kilamiz. Bu xolatda real pul taklifi 

M*/P* ga teng va grafikda Ms to`gri chizik ko`rinishiga ega bo`ladi. 

Pul  talabi  berilgan  daromad  darajasida  foiz  stavkasiga  teskari  proportsional 

egri chizik ko`rinishiga ega.  Muvozanat nuktasida pul talabi va taklifi o`zaro teng, 

(19-chizma). 

O`zgarib turuvchi foiz stavkasi pul bozorini muvozanatda ushlab turadi. Foiz 

stavkasining  o`zgarishi  natijasida  iktisodiy  agentlar  o`z  aktivlari  tarkibini 

o`zgartirgani tufayli pul bozorida muvozanatga erishish uchun vaziyatga ta`sir etib 

uni o`zgartirish zarur va mumkindir. 

 

                                                                                                               

 

 

---

14 

 

 

                           

                                                                       Re 

                                                                                                                     M

D

 

 

 

             M*/P*

               M/P                                                     

M*/P*

               M/P