Psixologiyasi


III  b  o   b.  O IL A   T A S N IF L A N IS H I



Download 5,18 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/93
Sana01.01.2022
Hajmi5,18 Mb.
#281818
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   93
Bog'liq
46-Oila-psixalogiyasi-2008-y-Oquv-qollanma

III  b  o   b.  O IL A   T A S N IF L A N IS H I
3.1.  H O ZIR G I  ZA M O N   OILALARINING  TURLARI
O ld in g i  m a v z u im iz d a   o ila,  n ik o h   h a q id a ,  n ik o h -o ila  
m u n o s a b a tla r in in g   y u z a g a   kelishi  va  riv o jla n is h i,  o ila n in g   k las- 
sik   tu rla ri  h a q id a   f i k r   a lm a s h d ik .  U n d a   k e ltirib   o ‘tilg a n   o ila  
tu rla ri  k la ssifik a tsiy a sig a   k o ‘ra   hozirgi  z a m o n   o ila s i  « M o n o g a m  
o ila » la rd a n   ib o ra td ir.  B iro q   hozirgi  z a m o n   m o n o g a m   o ilasi 
h a m   o ‘z  n a v b a tid a   b ir - b ir id a n   tu z ilish i,  ta rk ib i,  m o h iy a ti  va 
b o s h q a   x u s u s iy a tla rig a   k o ‘ra   yan a  b ir  q a t o r   tu rla rg a   b o ‘lin ad i. 
H o z irg i  z a m o n   o ila la r in in g   q a n d a y   tu rla rg a   eg a  ek a n lig i  va 
u la rn in g   ijtim o iy -p s ix o lo g ik   x u su siy atlarin i  b ilis h ,  u la rg a   xos 
m u a m m o la rn i  o ‘r g a n is h ,  oilaviy  h a y o td a   r o ‘y   b e rish i  m u m k in  
b o ‘lg a n   n o x u s h lik la rn in g   o ld in i  o lish   im k o n in i  b e ra d i.  Q u y id a  
s h u la r   h a q id a   q is q a c h a   t o ‘x ta lib   o 'ta m iz .
O ila   u n i  x a r a k te r lo v c h i  turli  m e z o n la rg a   k o ‘ra  q u y id ag i- 
la rg a   fa rq la n a d i:
1.  T oM iqligiga  k o ‘ra :  t o ‘liq,  n o t o l i q   v a  q a y ta   tu z ilg a n  
(ik k in c h i  n ik o h )  o ila la r .
2.  B o ‘g ‘in la r   s o n ig a   k o ‘ra:  n u k le a r  ( o t a - o n a   v a  b o la la rd a n  
ib o ra t  b o ‘lg a n )  v a  k o ‘p   b o ‘g ‘inli  (ikki  va  u n d a n   o rtiq   a v lo d d a n  
ib o ra t  o ila   a ’z o la ri  b ir g a   y a sh o v c h i)  o ila la r.
3.  B o la la r  s o n ig a   k o ‘ra:  farza n d siz ,  b ir   b o la li,  ikki  b o la li, 
3 — 4  b o la li,  5  va  u n d a n   o rtiq   bolali  o ila la r.  T u rli  m a m la k a tla r- 
d a   b u   m e z o n la r  tu r l ic h a d ir .  M asa la n ,  A Q S H ,  F ra n s iy a ,  G e r -  
m a n iy a ,  G re ts iy a ,  R o s s iy a   va  b o sh q a  riv o jla n g a n   d a v la tla rd a  
3 —4   b o lali  o ila la r   k o ‘p   b o la li  o ila la r  h is o b la n a d i.  0 ‘z b e k is to n - 
d a   b u n d a y   o ila la r   f a r z a n d la r   so n i  o ‘r ta c h a   b o ‘lg an   o ila la r 
sa ra sig a   kirad i.
4.  E r- x o tin n in g   ijtim o iy   kelib  c h iq ish ig a   k o ‘ra:  ish c h ila r, 
d e h q o n la r ,  x iz m a tc h ila r ,  z iy o lila r  o ilasi,  a ra la s h   tip d a g i  oila.
5.  E r- x o tin n in g   m a ’lu m o t  saviyasiga  k o ‘ra:  o liy   m a ’lu - 
m o tlila r ,  o ‘r ta - m a x s u s ,  o krta ,  tu g a tilm a g a n   o ‘r ta ,  m ax su s  y o r- 
d a m c h i  m a k ta b   m a ’lu m o tig a   ega  b o ‘lgan  q a y liq la rd a n   tash k il 
to p g a n   oila.


6.  O ila n in g   «yoshiga»  ko‘ra:  y o s h   o ila   (1  y ilg a c h a ,  3— 5  y i l -  
lik ,  6 — 10  y illik   tu rm u s h   ta jrib a sig a   e g a   boM gan  o ila la r),  o ‘r t a  
y o sh d ag i  o ila ,  y e tu k   yoshdagi  o ila   ( q a r iy a la r   o iiasi).
7.  Q a y liq la m in g   o ta - o n a   o iia s i  ( o t a - o n a s i ) n i n g   m o d d i y  
t a ’m in la n g a n lik   d arajasi  jih a tid a n   q u d a la r n in g   b ir-b irig a   m o s  
e k a n lig i  y o k i  u la r   o ra sid a   k a tta   ta f o v u t  m a v ju d lig i  b o ‘y ic h a   b i r -  
b irig a   m o s  v a  m o s   b o ‘lm ag an   o ila la r.
8.  R e g io n a l  jih a tta rig a   k o ‘ra:  s h a h a r ,  q is h lo q ,  a ra la sh   t i p d a -  
gi  o ila.
9.  N ik o h d a n   q o n iq q a n lik   sa v iy a sig a   k o ‘ra ,  a jra lish   sa v iy a s i- 
d a   —  n ik o h d a n   q o n iq q a n lik   d a ra ja si  q u y i  s a v iy a d a   b o ‘lg a n   o i l a , 
o ‘r ta   s a v iy a d a   v a   n ik o h d a n   q o n i q q a n l i k   d a ra ja s i  y u q o r i  
sav iyadagi  o ila .
10.  O ila d a   a y o l  y o k i  erk ak   y e ta k c h ilig ig a   k o ‘ra:  e r   y e ta k c h i 
b o ‘lg a n   o ila ,  x o tin   y etak c h i  b o ‘lg a n   o i la ,  e r   v a  x o tin   y e t a k c h i -  
lik n i  b irg a   b a ja ra d ig a n   (b iarx at)  o ila .
11.  O ila d a   e r - x o tin   orasid ag i  m u n o s a b a tla r ig a   k o ‘ra:  a v t o r i -  
ta r,  d e m o k ra tik ,  lib e ra l,  a ralash   tip d a g i  o ila la r.
12.  E r - x o tin la m in g   m illatig a  k o ‘r a :  b i r   m illa tli  y o k i  b a y -  
n a lm ila l  o ila la r .  B ay n alm ilal  o i l a l a r n i   o ‘z  n a v b a tid a   ik k ig a  
b o ‘lish  m u m k in :
—  d in i,  u rf -o d a tla ri  yoki  tili  b i r   g u ru h g a   k irg a n   m i ll a t  
v ak illari  o r a s id a   n ik o h la r,  m a s a la n ,  o 'z b e k - t o j i k ,  o ‘z b e k - q o z o q , 
o ‘z b e k - tu r k m a n ,  ru s -u k ra in ,  o ‘z b e k - t a t a r   v a  b o sh q a la r;
—  d in i,  u rf -o d a tla ri  yoki  tili  b i r   g u r u h g a   k irm a g a n   m illa t 
v a k illa ri  o ra s id a g i  n ik o h la r,  m a s a l a n ,  o ‘z b e k - r u s ,  o ‘z b e k -  
u k ra in ,  o ‘z b e k - e s to n ,  o ‘z b e k -n e m is   v a   b o s h q a la r.
Y u rid ik   ra s m iy la sh tirilg a n lig ig a   k o ‘ra :  sin o v d ag i  o ila   (b irg a  
y a sh a sh a d i,  a m m o   h a li  n ik o h n i  r a s m iy la s h tirm a g a n ,  c h u n k i  
b ir-b irla rin i  n o ra s m iy   n ik o h d a   s in a s h a y a p ti) ,  ra s m iy la s h tiris h  
arafa sid a g i  o ila   (b irg a  y a s h a s h a d i,  o il a   q u ris h   m a q s a d i  a n i q ,  
a m m o   a y rim   o b y e k tiv   sab ab larg a  k o ‘r a   ra sm iy la s h tirish   k e c h ik -  
tirila y a p ti),  n ik o h d a g i  o ila,  n ik o h d a n   ta s h q a r i  o ila   (a y rim   e r k a k  
k is h ila rn in g   i k k in c h i,  u c h in c h i,  y u r i d i k   j i h a t d a n   n o r a s m i y  
oiiasi).  N ik o h d a n   ta sh q a ri  o ila la rn in g   a y r im la r i  p in h o n a   b o ‘ls a , 
k o ‘p ch ilig i  h a q id a   e rk a k   k ish in in g   b ir i n c h i   o iiasi  va  q a r in d o s h -  
la ri  b ilish a d i.



Download 5,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   93




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish