Diqqatni jamlash. Shaxsiy yoki hayotiy muammolar sababli hayollarimiz, fikrlarimiz chalkashib ketadi va biz o’jar, jahldor, fikrimizni jamlay olmaydigan bo’lib qolamiz. Xotirjam paytda esa aqlimiz xususiyatlarini ko’ra boshlaymiz. Bunda ko’p narsalar oydinlashadi va aynan shunday paytda ko’p narsalarni o’rganishimiz mumkin bo’ladi. Geshe Rabten meditatsiyani aqlni o’zgartirish, bo’ysundirish va boshqarish vositasi deb ta’riflaydi. Diqqatni jamlash kundalik yumushlarga qanchalik sho’ng’ib ketganimizni anglab yetishga yordam beradi. Biz nima qilayotganimizni tushunsak, g’ayriixtiyoriy emas, ongli tarzda yashaymiz.
Boshlovchilar uchun mashq. Burun orqali nafas oling va hayolan irodani mustahkamlangda, havoni organizmingizda taqsimlang, masalan oyoqqa yuboring. Shunda oyoq tomon yo`nalgan oqimning oyoqlari qanchalar kuchlantirganini his etasiz. Nafas chiqaring va huddi shu yo`nalishda burun orqali yutilgan havoni endi qo`llarga, tananing boshqa qismlariga yo`naltiring.
Qorin bilan nafas olish. Nafas olish turlarining ichida qorin bilan nafas olish alohida ajratib ko`rsatiladi bu quyidagicha amalga oshiriladi: nafas olishni boshlash bilan qorin, so`ng diofrogmal sohasi oldinga chiqariladi, keyin qovurg`alar ko`tariladi. Nafas chiqarish ham qorindan boshlanadi – qorin ichga tortiladi, deofragma ko`tariladi, qovurg`alar pastga tushadi va nihoyat, o`mrov usti mushaklari siqiladi. Organizmning ijobiy holatda bo`lishida qorin pastgi qismi bilan nafas olish juda yaxshi foyda beradi. Bu o`ziga xos murakkab va qiyin mashq, jiddiy tayyorgarlikni talab qiladi. Ayniqsa kindikdan sal
pastroqdagi quvvatiy markaz quvvatini jamlashda autogen tayyorgarlikning yangi ko`nikmalarini egallash juda muhim.
Teri bilan nafas olish. Asosiy, ya`ni opka bilan nafas olishdan foydalanganimizda tanamiz, qolaversa, har bir hujayra nafas oladi. Teri orqali nafas olish organizmning nafas olish tabiatining ajralmas qismi hisoblanadi. Nafas olishning bu turini o`zlashtirish uchun albatta terini toza tutish va bo`shasha olish yo`llarini egallash lozim. Erta turib mashq qilishga kirishiladi: oyoqlar yelka kengligida, qo`llar yon tomonga ko`tariladi, bo`shashgan holatda oldinga bir qadam tashlanadi. So`ng burun kataklarini sekin – sekin qimirlatib teri orqali tetiklashiruvchi, musaffo havo yuboriladi. Nafas ham huddi shu holatda chiqariladi, qo`l pastga tushiriladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |