Psixologik trening asoslari

3.Guruh bilan ishlashda trenerga tavsiyalar.
Trening mashg’ulotini 
o’tkazish jarayonida trener shart-sharoit, vaziyatga moslashuv bilim ko’nik- 
malakarini yaratishda ishtirokchilarga ko’maklashish zarur. Shuningdek, 
guruhga rahbarlik qilish, tayyor axborotlarni berish, nima ish qilishi kerakligi 
to’g’risida maslahat berish yoki taklif kiritish kabi ishlarni bajarmaslikka 
harakat qilishi lozim. 
Uning shaxsiy xususiyatlari, ma'lum ma'noda har bir ishtirokchining 
shaxsini va umuman guruhni rivojlantirish ko’nikma va malakalariga ega shaxs 
hisoblanadi. Oxir oqibat, guruh etakchisining o'zi, uning shaxsiy uslubi, bilim va 
tajriba bilan birgalikda uning ishining muvaffaqiyatini belgilaydi. Mashqlar, 
o'yinlar va barcha psixologik texnikalar va uslublarning umumiyligi - bu usta 
qo'lidagi asbobdan boshqa narsa emas. Ushbu vositalardan foydalanish natijasi 
birinchi navbatda usta shaxsiga, uning professionalligiga va ikkinchidan, ushbu 
vositalarning sifatiga bog'liq. Trener qaysi psixologik yo'nalishni yoki qaysi 
psixologik paradigmalarni qo'llab-quvvatlashidan qat’iy nazar, u professional va 
o'z ishining muvaffaqiyatini belgilovchi shaxs sifatida taqdimotchi hisoblanadi. 
Trener mashg’ulotdan qanday natija kutayotgani va bu natija nima bilan tugashi 
haqida aniq tasavvurga ega bo'lishi kerak. Shu bilan birga, etakchining 
pozitsiyasi, uning uslubi va guruhda ishlash usullari mashg'ulot davomida bir xil 
bo'lishi shart emas. Ular ishtirokchilarning ehtiyojlariga, guruhdagi vaziyatga va 
guruhning rivojlanish darajasiga qarab o'zgarishi mumkin. 
Trening rahbarining xususiyatlari. 
Psixologik tayyorgarlik jarayonida trener bir necha funktsiyalarni bajaradi. 
Bu borada N.V. Klyuyev quyidagilarni ajratib ko’rsatadi:
19
1.Boshqaruvchanlik funktsiyasi
.Trening bu ishning tuzilgan modelidir 
trener guruhning maqsadlarini belgilaydi, tegishli harakatlar dasturini ishlab 
18
Лидерс А. Г. 
Психологический тренинг с подростками. — М.: Издательский тсентр ъАкадемияъ, 2001. 
— С. 244. 27 
19
Клюева Н. В., Свистун М. А. 
Программы сотсиально-психологических тренингов. 

---

117 
chiqadi va amalga oshiradi, guruhda norma va qoidalarni o'rnatadi 
mashg'ulotlarni uslubiy jihatdan ta'minlaydi. 
Etakchilik pozitsiyasining ekspressivligi darajasi trening shakli va 
rahbarning individual uslubi bilan belgilanadi, ammo bu ishtirokchilarning 
faolligi pasayishiga va barcha mas'uliyatni faqat rahbarga yuklashga olib 
kelmasligi kerak.