Психик жарёнлар



Download 100,5 Kb.
bet1/2
Sana26.02.2022
Hajmi100,5 Kb.
#469761
  1   2
Bog'liq
bil.jar.ob


Диккатни бошка психик ходиса ва жараенлар билан таккослаш.
Режа:

1. Психик ҳодисалар, ҳолатлар, жараёнлар ҳакида тушунча.


2. Билиш жараёнлари ҳакида тушунча.
3. Диккат ва унинг турлари
4.Диккфтни сезги, идрок, тафаккур, хаёл жараёнлари билан таккослаш
5 Фойдаланилган адабиетлар
Психик ҳодисалар психик ҳолатларни, психик жараёнларни ва психик хусусиятларни уз ичига олади. Буларнинг барчаси тирик организмнинг ташки оламни у ёки бу даражада акс эттириши билан боғлик булганлиги учун ҳам бир суз билан руҳий, психик ҳодисалар деб аталади. Психик ҳодисаларнинг биринчиси ҳисобланган психик ҳолатлар деганда ташки оламни акс эттириш ва жавоб кайтариш хусусияти, механизмлари тушунилади. Масалан, болалар ва катталарнинг дунёни акс эттиришлари,соғлом ёки бетоб одамнинг акс эттириши,бардам,тетик ёки ҳорғин, чарчаган одамнинг акс эттириши сифат хусусиятлари ва ҳолатлари бир-биридан фарк килади. Психик хусусиятлар деганда одам – субъектнинг бетакрор, бир-биридан фарк киладиган хусусиятларитушунилади. Бунда асосан одамнинг темпераменти, кобилияти ва характери назарда тутилади.Психик ҳодисалар ичида психик жараёнлар етакчи ва асосий мазмунни касб этади.
Психик жараёнлар ташки оламни онгда акс эттириш, унга жавоб реакцияларини бериш билан боғлик жараёнларнинг барчасини уз ичига олади. Психик жараёнлар онгнинг узида пайдо булиб, онгнинг узида тугалланади деган фикрни Сеченов мутлако нотуғри фикр деб ҳисоблаган эди. Психик ҳодиса ҳали юзага келмаган натижадан ҳам дарак беради.
Психик жараёнлар сигнал ёки бошкарув функциясини бажариб, шароитга мослаштиришга ёки жавоб реакциясини беришга хизмат килади.
Психик жараён, маълумки узича содир булмайди, балки, миянинг моҳияти, унинг тегишли булмалари функцияси сифатида олам ҳакидаги ахборотларнинг каёкка кетиши, каерда сакланиши ва кайта ишланишини курсатувчи жавоб реакциясининг бошкарувчисидир.
Психик жараёнлар уз навбатида билиш жараёнлари, эмоционал жараёнлар, шахснинг иродавий ҳолатлари ва шахснинг индивидуал хусусиятлари деб номланган кисмларга булиб урганилади.
Психик ҳодисалар - бу фаолиятнинг ҳозир таъсир этаётган (сезги, идрок) ёки качонлардир, яъни турмуш тажрибасида (хотира) юз берган кузғолувчига жавоб тарзида руй берадиган, ана шу таъсирни умумлаштирадиган, улар пировард натижада олиб келадиган натижаларни (тафаккур, хаёл) олдиндан кура олишга ёрдам берадиган, бир хил таъсирлар натижасида фаолиятни (ҳис-туйғу, ирода) кучайтирадиган ёки сусайтирадиган, умуман фаоллаштириб юборадиган ва бошка хилдаги таъсирлар окибатида уни тормозлайдиган, одамлар хулк-атворидаги (темперамент, характер ва б.) тафовутларни аниклайдиган доимий бошкарувчиларидир.
Ташки оламни акс эттиришда роль уйнайдиган жараёнлар деганда сезги, идрок, тафаккур, хаёлни тушунамиз. Бирок бошка психик жараёнлар ҳам таъсир курсатади.
Психик жараёнларда биринчи сигналлар тизими билан бир каторда одам учун хос булган иккинчи сигналлар тизими ҳам аҳамиятлидир.
Хоҳлаган психик жараённинг содир булиши ва давом этиши шундай бир руҳий ҳодисага боғликки у барча жараёнларда иштирок этади, унинг самарадорлигига таъсир утказади. Бу диккатдир. Диккат онгнинг бир нуктага каратилиши булиб, шахснинг фаоллигини ҳамда унинг объектив борликдаги нарса ва ҳодисаларга танловчи муносабатини ифодалайди. Диккат булмаса, аник максадга каратилган фаолият ҳам булмайди. Диккатнинг уч тури бор: ихтиёрсиз, ихтиёрий, ихтиёрийдан сунгги диккат тури. Диккатнинг куйидаги хусусиятлари бор: диккат кулами, давомийлиги, таксимланиши, чалғиши, кучиши, мазмуни ва б. Диккат барча касб эгалари учун ҳам бирдай зарурдир. Илм олиш, касб эгаллаш, сифатли маҳсулот ишлаб чикариш, эл-юрт ҳурматига сазовор булиш учун онгни бир нуктага туплаб фаолият курсатиш зарур.




Download 100,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish