«Yangi O‘zbekistonda islohotlarni amalga oshirishda zamonaviy axborot-kommunikatsiya
texnologiyalaridan foydalanish» mavzusida Xalqaro ilmiy-amaliy konferentsiya
Andijon
27-29 oktabr 2021 yil
644
ишловчи, 29 та экспортёр, 10 та тайёрлов корхоналари ва 3 та бошқа
ташкилотлар жами 1281 та субъектлар ихтиёрий аъзо бўлган.
Бугунги кунда қишлоқ хўжалиги бирлашмалари ва аъзолари ихтиёрида
31 минг тонна сиғимли музлатгичли омборхоналар, 23,3 минг тонна мева-
сабзавотларни қайта ишлаш қувватлари, 5,2 минг тонна маҳсулотларни
қадоқлаш цехлари, 600 тонна қувватга эга мева-сабзавотларни саралаш
шахобчалари, 36 та махсус юк ташиш транспортлари ва 79 та қишлоқ хўжалик
техникалари мавжуд [4]. Қишлоқ хўжалиги бирлашмалари томонидан 16,9
минг тонналик музлаткичли камералар, қуввати 150 тонналик мева-сабзавот
маҳсулотларни қуритиш, 1,8 минг тонналик қадоқлаш, 9,5 минг тонналик
қайта ишлаш цехларини ишга тушириш ва 3 гектар майдонда иссиқхона
ташкил қилиш ва 8 та махсус юк ташиш транспортлари ва қишлоқ хўжалиги
техникаларини харид қилиш бўйича лойиҳалар амалга оширилмоқда [3].
2019 йили қишлоқ хўжалиги бирлашмалари томонидан 77 минг тонна
маҳсулот ишлаб чиқарилиб, шундан қиймати 2 млн 826 минг АҚШ долларлик
3,7 минг тоннадан ортиқ маҳсулотлар экспорт қилинган [5].
Маълумки, кооперацияга қатнашувчиларнинг таркибига қараб қишлоқ
хўжалик ишлаб чиқариш кооперативлари қуйидаги турларга бўлинади:
деҳқон хўжаликларининг ишлаб чиқариш-сотишга мўлжалланган
бирлашишига асосланган деҳқон кооперацияси;
ўсимликчилик, чорвачилик ва бошқа тармоқ кооперативларига ички
хўжалик ижара пудрати системасидаги бирламчи ижара коллективларини
бирлаштиришга асосланган ички хўжалик кооперацияси;
жамоа
хўжалиги
шаклидаги
кооперативларга
алоҳида
деҳқонларнинг бирлашишига асосланган қишлоқ хўжалик кооперацияси;
корхона ва бошқа хўжаликлар иштироқида бирлашишга асосланган
хўжаликлараро кооперация.
Бизнингча, мева-сабзавотларни етиштириш, сақлаш, қайта ишлаш ва
сотишни ўз ичига олган, қўшимча қиймат занжирини яратишга қаратилган
қишлоқ хўжалик бирлашмаси сифатида хўжаликлараро кооперацияни ташкил
этиш
ва
ривожлантириш
мақсадга
мувофиқдир.
Хўжаликлараро
кооперациянинг вужудга келиши ва ривожланиши, ишлаб чиқариш
муносабатларининг ишлаб чиқарувчи кучлар характерига мос келиши қонуни
ҳаракатига, жамиятнинг иқтисодий эҳтиёжи натижасида юзага келган ва
замонавий фан-техника тараққиёти ижтимоий меҳнат тақсимотининг
ривожланиши ва такомиллашувига фаол таъсир кўрсатади.
Хўжаликлараро кооперациянинг аҳамияти, яна шундан иборатки, у кўп
тармоқлиликдан ихтисослашган ишлаб чиқаришга ўтишни амалга оширади,
уни индустрлашни анча самарали олиб боради, ижтимоий муаммоларни ҳал
қилади, иқтисодий шароитларни тенглаштиришга олиб келади.
Хўжаликлараро кооперация ўз ичига қишлоқ хўжалик маҳсулотлари
ишлаб чиқариш, ноишлаб чиқариш соҳаларини, қурилиш, мелиорация ва
бошқа соҳаларни олади. Хўжалик кооперация базасида ишлаб чиқаришни
Do'stlaringiz bilan baham: |