Presslash umumiy ma`lumotlar

Preplastikatsiya (plastikasiyadan oldingi jarayon).
1970-yillarning boshidan buyon plastikatsiyalash uchun shnek qurilmalari bozorda paydo bo’ldi, ular termoreaktiv plastmassalarini qayta ishlashni yo`lga qo`ydi. Ushbu qurilmalar dizayni va ishlashi jixatidan ekstrudorga o’xshaydi va termoreaktiv polimer saqlagan xomashyosidan jgut holatiga o’tkazadi.
Shnekli preplastikatsiya qilish moslamasining afzalligi sifatida nafaqat presslarni yuklanishini ko'payishini, balki qoliplarga tejamkor munosabatni ham hisobga olish kerak.
Isitilmaydigan press materiali bilan taqqoslaganda, plastmassa massasining yaxshi suyuqlanishi, qoliplarning kamroq eskirishiga olib keladi. Oqimli press materialidan foydalanganda, shamollatishning hojati yo'q, chunki uchuvchan komponentlar asosan uchuvchan bo'ladi. Bu, qoida tariqasida, tayyor mahsulotlarning sirt sifati va ularning yuqori mexanik xususiyatlari bilan bog'liq.
Preplastiklashtiruvchi moslamalarni barcha qarshi qoliplash presslari bilan foydalanish mumkin. Rasm.4da yarim avtomatik pressga ega preplastifikatsiya moslamasidan foydalanish ko'rsatiladi.

Rasm.4. Yarim avtomatik pressda preplastikatsiya burg'ulash moslamasidan foydalanish:
1 - yuk ko'tarish bunkeri; 2 - kesuvchi pichoq; 3 - yuklash shabloni; 4- plastiklashtiruvchi silindr; 5 - harakatlanuvchi stol; 6 – press forma bo'shliqlari; 7 - shablonni olib tashlash


Presslash. (bosish)
Ta'rifda, biz allaqachon aytib o'tgan edikki, presslash jarayonida termoreaktiv polimeriga asoslangan qoliplash massasi qolipga yuklanadi va u erda bosim ostida va ko'tarilgan haroratda ishlov beriladi. Rasm. 5-da ushbu texnologik jarayonning ketma-ketligi ko'rsatilgan.
Dastlabki holatida qolip (puanson va matritsa) juda keng ochiladi, unga presslash materialini osongina o'rnatish mumkin va sikl tugagandan so'ng tayyor mahsulot chiqarib olinadi. Shaklni yopish paytigacha bo`lgan yo'l iloji boricha tezroq engib o'tilishi kerak, shundan so'ng presslash materiali siqish paytida qoliplar plastiklashtiriladi va qolip bo'shlig'iga teng ravishda taqsimlanadi. Isitish, shuningdek, ishqalanish qo'shimcha issiqlik tufayli, qolib yopilganda hosil bo'ladigan material qotish haroratiga olib kelinadi. Polimer bog'lovchi makromolekulyar bosim ostida ta'sir qilish paytida bir-biriga tikilgan va qotib qolgan qoliplangan mahsulot hosil bo'ladi. Keyinchalik qolip ochilganda va undan mahsulotni olib tashlagandan so'ng, ejektorlar mahsulotga zarar etkazmasligi uchun qotish jarayoni tugatilishi kerak. Etarli bo'lmagan ta'sirni tayyor mahsulot sirtining g'ovakliligi bilan osongina ajratish mumkin. Mahsulotni qolipdan olib tashlaganingizdan so'ng uni tozalash kerak va asosiy e'tibor presslash paytida hosil bo'lgan qatlamni olib tashlashga qaratilishi kerak.



Rasm.5. Bosish siklining sxematik ko'rinishi:
1-puanson; 2 - matritsa; 3 - press material; 4 - mahsulot

Ta'riflashda juda sodda bo'lgan presslash texnologiyasi, aslida ma'lum bir tajribani talab qiladigan juda murakkab jarayon. Oldingi bo'limlarda biz press materialini tayyorlashning pressga ta'sirini aytib o'tgan edik. Massani katta darajada oldindan qizdirish ushlab turish vaqtiga, qatlamning to`planishiga, shuningdek tayyor mahsulotlarning sirt sifatiga ta'sir qiladi. Ko'rgazmali materialning optimal oldindan qizdirilishi sikl vaqtlarini qisqartirishi va devor qalinligi sezilarli farqlarga ega mahsulotlar uchun material ishlab chiqarishi mumkin. Bunga qo'shimcha ravishda, qoida tariqasida, materialning past issiqlik o'tkazuvchanligi ta'siri deyarli chiqarib tashlanadi. Bosim ostida ushlab turish tayyor mahsulot sifati uchun juda muhimdir. Ta`sir etarli emasligi yomon termik barqarorlikka, suvning singishini kuchayishiga va shu bilan bog'liq past elektr xususiyatlariga olib keladi. Haddan tashqari qotish yuzada mayda ipsimon yoriqlar paydo bo'lishiga olib keladi va bu o'z navbatida suvning singishini kuchaytiradi.

Shuning uchun presslash orqali olingan mahsulotlarning sifatini doimiy nazorat qilish kerak.