«Poytaxt exclisive» nashriyoti Toshkent – 2022

Ustozni xotirlab
Men O‘zbekiston Qahramoni, adabiyotshunos olim 
Ozod Sharafiddinovning sermazmun suhbatlarini tinglash 
baxtiga musharraf bo‘lmaganman. Ammo adabiyotimiz 
darg`alaridan sanalgan olimning hayoti, ibratli umr yo‘li 
haqida taniqli zamondoshlari xotiralarini tinglashga 
musharraf bo‘layapman.
Ilk bor olim ijodi bilan tanishuvim adabiyot 
darsligimizdagi «O‘lsam ayrilmasman quchoqlaringdan» 
degan risolasi bo‘ldi. Undagi Vatanni sevishdek oliy baxtni 
biz o‘qvchilar shuuriga singdirishga yo‘naltirilgan falsafiy 
mulohazalar, Vatanning har bir qarich tuprog`ini e’zozlash 
haqida avlodlarga o‘rnak bo‘larli fikrlari kitobxonlarni 
vatanparvarlikka undashiga inonganman. Ushbu asar 
ustozni o‘zim uchun kashf etishimga sababchi bo‘lgan. 
Shu bois, adibning hayoti va ijodiga yaqindan qiziqa 
boshladim.
Bilishimcha, domlaning yoshlik yillarida sevib o‘qigan 
asarlaridan biri Mark Tvenning «Tom Soyyerning boshidan 
kechirganlari» romani bo‘lgan ekan. Ba’zi xotiralarga 
ko‘ra, domla Tomga o‘xshashni orzu qilib, uning xatti-
harakatlariga taqlid ham qilgan ekanlar. Ozod Sharafiddinov 
kitobni shunchaki o‘qimas, undagi har bir so‘zdan ma’no 
topishga va uqishga intilar ekan. Tarjimonlik san’atlariga 

---

115
Dilga tashrif
ham qoil qolmaslikning iloji yo‘q. Bir gal tish og`rig`i 
domlani bezovta qilsa ham Frans Kafkaning asarini tarjima 
qilavergan ekanlar. 
«Kitobxon shou»ning saralash bosqichida qat-
nashgandim. O‘shanda biz kitobxonlarga Lev Tolstoyning 
«Tavba va tazarru» asarini o‘zbek tiliga kim tarjima qilgan, 
deyilgan savol berildi. Kimdir Ibrohim G‘afurov dedi, 
yana kimdir Ozod Sharafiddinov. Lekin hakamlar hay’ati 
negadir javoblardan qoniqmay, menga yuzlanishdi. Men, 
Ozod Sharafiddinov degan javob to‘g`ri berildi biroq 
domla o‘zbek tilining nafis va sofligidan foydalanib 
«iq ror noma» deb atadilar va shu nom bilan o‘zbek ki-
tobxonlariga taqdim etdilar. Hakamlar shunday to‘liq 
javob berish kerakligini ta’kidladilar. 
Aziz o‘quvchi! Biz xalqimiz qalbidan joy olgan, 
umrining oxirigacha ijod qilishdan zavqlangan, tana-
sidagi og`riqlarga jasorat bilan qarshi tura olgan se-
vimli adibimiz Ozod Sharafiddinov haqida birozgina 
so‘z yuritdik. Zero, keyingi bo‘lishadigan xotiralarimiz 
bisyor. Shularni ham yana taqdim etish niyati ila 
maqolaga yakun yasaymiz.
«Tong yulduzi» gazetasining 
2018-yil 35-sonidan