Po`sloq bilan tanishish Poʻstloq

Po`sloq bilan tanishish
Poʻstloq, oʻsimliklar poʻstlogʻi (cortex) — oʻsimlik poya va ildizlarining kambiydan keyingi sirtqi qismi; har xil toʻqimalardan tuzilgan. Birlamchi va ikkilamchi P. bor. Birlamchi P. oʻsish konusida birlamchi qoplovchi toʻqimalar bilan mar-kaziy silindr orasida meristemaning tashki qavatlaridan shakllanadi. U parenximadan tuzilgan, hamma oʻsimliklarning ildizida yaxshi rivojlanadi; ikki pallali va ochiq urugʻlilarda esa ildizpoyasida va poyalarida ham boʻladi. Ikki pallalilar poyasida birlamchi P. ning sirtqi qismi, asosan, kol-lenximadan, bir pallalilar ildizida esa ekzodermadan iborat. Ikkilamchi P. (ikkilamchi floema, yaʼni lub) kambiydan rivojlangan boʻlib, toʻrsimon naychalar, lub parenximasi, mexanik tolalardan iborat.
U fotosintez mahsulotlarini pastga — oʻsimlik boʻylab tarkatib, 1-, 2-yillari oʻtkazuvchi toʻqima vazifasini bajaradi. Eski P. poʻkaklanib, oʻtkazuvchi vazifasini bajarmay qoʻyadi, u yogʻochni fakat mexanik va kimyoviy taʼsirlardan himoya qiladi. Quruq P. tarkibida 16—23% sellyuloza, 7—15% pentozan, 6—16% geksozan, 8—10% poliuronidlar, 27—33% lignin, 14—30% ekstrakt moddalar bor. Odatda, daraxt poyasi va ildizlari oson koʻchadigan ustki qismi P. deb ataladi. Yosh daraxtlar poʻstlogʻi silliq boʻlib, rivojlanish davomida dagʻallashib yoriqchalar hosil qiladi. Qayin poʻstlogʻining poʻkak qismidan smola; lipaning lub tolasidan mochalka; beresklet ildizining poʻstlogʻidan guttapercha (7%); zi-gʻir, kanop va boshqa poʻstlogʻidan toʻqimachilikda ishlatiladigan tolalar; eman, tol poʻstlogʻidan oshlovchi moddalar; xin daraxti poʻstlogʻidan xinin va boshqa olinadi.
Korteks atamasining ma'nosini to'liq anglashdan oldin, uning etimologik kelib chiqishini bilib olamiz. Bu holda biz shuni aytishimiz mumkinki, bu so'z lotin tilidan kelib chiqqan, aniqrog'i "korteksiya" nomidan kelib chiqqan bo'lib, u o'z navbatida "korteks, kortikis" nomidan kelib chiqqan. Buni "po'stloq" deb tarjima qilish mumkin.

The po'stloq hisoblanadi sirt yoki tashqi sektor ning organlar Sabzavotlar va hayvonlar Shuningdek, po'stloq deb ataladi ba'zi oziq-ovqat mahsulotlarining qattiq va tashqi qismi . Masalan: "Yigit daraxtning qobig'ida o'z ismini o'ylashga qaror qildi", "Shifokorlar miya yarim korteksidagi zararni aniqlamadilar", "Sendvich tayyorlashdan oldin, men qobig'ini nondan olib tashlayman".
Aytish mumkinki, o'rmonli o'simliklarda po'stloq ildizlarning tashqi qatlami va jarohatlaydi. Uning vazifasi uning turli xil to'qimalari orqali himoyani ta'minlashdir phloem va mantar .
Oziq-ovqat haqida gapirganda, po'stlog'i odatda qattiqligi sababli olib tashlanadigan qismdir. The pishloqlar , kassani nomlash uchun ular turli xil po'stlog'iga ega bo'lishi mumkin: ba'zilari qutulish mumkin, ba'zilari esa yo'q
Gastronomik maydonga kelsak, biz cho'chqa go'shti yoki cho'chqa mili deb ataladigan boshqa oziq-ovqat mavjudligini e'tiborsiz qoldirolmaymiz. Asosan bu yuqorida aytib o'tilgan hayvonning terisi, odatda, ajoyib ta'mga ega atıştırmalık bo'lish uchun qovuriladi, garchi u tanaga qo'shadigan yog'lar tufayli aniq sog'lom emasligi haqiqatdir.
Sifatida tanilgan Yer qobig'i sayyoraning qattiq qismi bo'lgan geosferaning eng tashqi sektoriga Yer . Geosfera bir necha konsentrik qatlamlardan tashkil topgan: tashqi zona - er qobig'i.
Buni farqlash mumkin qit'a qobig'i (o'rtacha qalinligi taxminan 35 kilometr, u kontinental platformalarni va qit'alar ) va okean qobig'i (qalinligi taxminan 10 kilometr, u okeanlarni tashkil qiladi).
The miya yarim korteksi Boshqa tomondan, bu yarim sharlarni qoplash uchun javob beradigan asab to'qimasi miya . U taxminan 10 000 million neyronga ega va fikrlash va idrok bilan bog'liq jarayonlarni o'z ichiga oladi. Miya yarim korteksida uni aniqlash mumkin arxetip The paleokorteks va izokorteks .
Aretip eng qadimgi korteksning bir qismidir va hipokampus tomonidan hosil bo'ladi. Uning funktsiyalari ikkalasi ham fiziologik mexanizmlar bo'lib, avtomatik javob beradi.
O'z navbatida, paleokorteks, eng qadimgi va eng rivojlangan hududlarni topishning o'ziga xos xususiyatiga ega. Unda, masalan, odamning hidli qismi nima.
Neokorteks nomi bilan ham ma'lum bo'lgan izokorteks eng zamonaviy korteks ekanligi bilan ajralib turadi. Bunday holda, biz mantiqiy fikrlash va fikrlash uchun javob beradigan narsa ekanligini aniqlay olamiz.
Shunga o'xshab, miya yarim korteksining boshqalar qatorida molekulyar, tashqi piramidal yoki tashqi donador qatlamlardan tashkil topganligini hisobga olish kerak.
Hech o‘ylab ko'rganmisiz, agarda qo`limizni kesib olsak nima uchun yaraga bargizub qo'yishni maslahat berishadi? Nimaga yoshligimizdan sarimsoqpiyoz va limonni ko‘p yedirishadi? Sog'lom bo'lasan, kamroq shamollaysan deyishadi.


Barmog'imiz shishib qattiq og'risa, hamma sabur (aloe) bargini qo'yishni tavsiya etadi. Og‘riq va o‘simliklar o‘rtasida qanday aloqa bor?


Ma’lum bo'lishicha, ayrim o'simliklar ajoyib davolash xususiyatlariga ega ekan. Ularni bilish nafaqat qiziq, balki foydadan xoli emasdir.


O‘simliklarning xususiyatlarini kashf etish tarixi uzoq o'tmishga borib taqaladi. Qadimgi odamlar ayrim o'tlar ularni turli og'riqdan xalos etishini sezishgan. Bunda ularga yaralangan va kasal boigan hayvonlar yaxshi yordam bergan. Ular o'simliklar orasidan o‘zlariga kerakli bo`lgan "dorilarni” tanlashgan. Masalan, hozirgi kunda bezgakni davolashda keng qo'llanadigan xinin daraxtining davolash xususiyatlarini Janubiy amerikaliklar puma (yovvoyi mushuk)ni kuzata turib bilib olishgan. Ular kasallikka chalinganda xinin daraxtining po'stloqlarini g’ajishgan.


Barchamiz qahvani juda yaxshi ko‘ramiz. Arab afsonalarida aytilishicha, uning noyob xususiyatlarini echki boqib yurgan bir cho'pon topgan emish. U echkilarni kuzata turib shu narsaga amin bo‘libdi-ki, qahva mevalarini yegan echkilar o‘zlarini tetik tutar va kun bo'yi uxlamas ekan.


Ko'plab xalqlarda o‘simliklarning shifobaxsh xususiyatlan g'ayntabny deb hisoblangan va ushbu o‘tlar bilan davolash muolajalari bilan folbin va shamanlar shug’ullangan.


O‘simliklar bilan davolanish uchun bizga nima xalaqit beradi? Bu juda oson-ku. Tog‘larimizda juda ko‘p dorivor o‘simliklar bor, biz esa ularning yonida yurib e’tibo rbermaymiz.


Mana malina butasi - uning mevalari nafaqat mazali, balki foydalidir. Agar sizning isitmangiz baland bo‘lib, tomog‘ingiz og‘riyotgan bo‘lsa, u holda malinali qaynoq choy ichib, yaxshilab o‘ranib yotishingiz kerak.


Momaqaymoqning nafis sariq gullarini eslang. Ulardan gulchambarlar yasaladi va undan bahor salati tayyorlanadi, ildizlaridan jigar kasalligida yordam beradigan damlama tayyorlanadi.


Agarda oyingiz asabiylashsa va yoki qattiq hayajonlansa, buvingiz u kishiga "Valeriana” beradi, bu dori ham valeriana ildizidan tayyorlangan damlamadir va u tinchlantiruvchi xususiyatga ega.


Barchamiz sevib iste’mol qiladigan yashil no‘xot isitmasi baland bemorlarga yordam beradi, uning qaynatmasini issiq kunlarda ichish tavsiya etiladi.


Piyoz bilan sarimsoqpiyoz alohida moddalar - fitonsindlarga boy, ular esa mikroblami o‘ldiradi, shuning uchun kuzda hamda qishda aksirib va yo‘talib yurgan kishilarga ular yaxshi foyda beradi.


Yalpiz juda xushbo‘y o‘simlikdir, agar uning barglarini damlab asal bilan ichilsa, anginada yaxshi yordam beradi.

O’tkazuvchi to’qimalar bilan tanishish

O’simliklarda moddalar harakatini amalga oshiruvchi bir – biriga qarama–qarshi yoo’nalishdagi o’tkazuvchi to’qima hosil bo’lgan. Ularni shartli ravishda pastdan–yuqoriga ko’tariluvchi oqim va yuqoridan pastga tushuvchi oqim deb qabul qilingan. Pastdan yuqoriga harakatlanuvchi oqim ksilema yoki yeg’ochlik deb atalgan umumiy to’qima orqali, pastga tushuvchi oqim esa floema yeki lub orkali amalgan oshiriladi.