|
Tomat massasındag`ı qurg`aq zat mug`darı ha`m tıg`ızlıg`ı
Qurg`aq zat mug`darı, %
|
293(K (20°S) temperaturadag`ı tıg`ızlıq, g/sm3
|
Qurg`aq zat mug`darı, %
|
293(K (20°S) temperaturadag`ı tıg`ızlıq, g/sm3
|
Pyuredegi
|
Filtratdag`ı
|
Pyuredegi
|
Filtratdag`ı
|
4,0
|
1,0172
|
1,0155
|
7,5
|
1,0315
|
1,0292
|
4,2
|
1,0181
|
1,0164
|
8,0
|
1,0335
|
1,0310
|
4,4
|
1,0188
|
1,0170
|
8,5
|
1,0355
|
1,0329
|
4,6
|
1,0197
|
1,0179
|
9,0
|
1,0375
|
1,0349
|
4,8
|
1,0205
|
1,0188
|
9,5
|
1,0396
|
1,0369
|
5,0
|
1,0215
|
1,0196
|
10,0
|
1,0417
|
1,0388
|
5,2
|
1,0222
|
1,0203
|
10,5
|
1,0437
|
1,0409
|
5,4
|
1,0229
|
1,0210
|
11,0
|
1,0458
|
1,0428
|
5,6
|
1,0237
|
1,0218
|
11,5
|
1,0477
|
1,0447
|
5,8
|
1,0244
|
1,0225
|
12,0
|
1,0498
|
1,0466
|
6,0
|
1,0254
|
1,0233
|
15,0
|
1,0634
|
1,0595
|
6,2
|
1,0263
|
1,0242
|
20,0
|
1,0854
|
1,0899
|
6,4
|
1,0270
|
1,0249
|
30,0
|
1,1290
|
1,1265
|
6,6
|
1,0279
|
1,0258
|
35,0
|
1,1510
|
1,1509
|
6,8
|
1,0288
|
1,0266
|
40,0
|
-
|
1,1762
|
7,0
|
1,0295
|
1,0272
|
|
|
|
Pulpadag`ı qurg`aq zattın` mug`darı puwlatıwg`a shekem , tayar o`nim bolsa .
Eger puwlatıw protsessindegi jog`altıwlardı esapqa alsaq, ol jag`dayda = , demek
kg.
Eger tomat o`niminin` baslang`ısh ha`m aqırg`ı mug`darı litrde berilgen bolsa, olardın` tıg`ızlıg`ın bilgen jag`dayda kg yamasa tonnada esaplaw mu`mkin.
Mısal: Puwlatıwg`a 5% li 5000 l tomat pulpası keldi. Ol 20% li kontsentrat alıng`ansha puwlatıldı. Tayar o`nim mug`darın tabamız:
20% li tomat o`niminin` tıg`ızlıg`ı 1,08. Tayar tomat massası:
1250 l ∙ 1,08 = 1350 kg
Qoyıltırılg`an tayar o`nim mug`darın nomogrammadan (1-su`wret) tabıw mu`mkin.
1-su`wret. Qoyıltırılg`an tomat o`nimlerinin` shıg`ıw mug`darın qurg`aq zatı boyınsha tabıw nomogramması
Ko`binese shiyki zat mug`darına salıstırg`anda tayar o`nim shıg`ıwın awırlıg`ı yamasa esap bankası boyınsha tabıwg`a tuwra keledi. Bunda shiyki zattag`ı qurg`aq zat mug`darı, shig`ındı ha`m jog`altıwlar mug`darı beriledi.
Bul jag`day ushın to`mendegi formuladan paydalanıp keltirip shıg`aramız.
V1-tayar o`nim mug`darı, kg;
V2-esap banka o`lshemindegi tayar o`nim mug`darı, dana;
S1-tayar o`nimdegi qurg`aq zat, %;
T-shiyki zat mug`darı;
S-tomattag`ı qurg`aq zat mug`darı, %;
R-shıg`ındı ha`m jog`altıwlardın` ulıwma mug`darı, shiyki zattın` baslang`ısh mug`darınan % esabında.
Shiyki zattın` ulıwma mug`darınan tayar o`nimge T kg minus jog`altıw ha`m shıg`ındı o`tedi,
, yamasa
O`nimnin` bul mug`darındag`ı qurg`aq zattın` u`lesi:
Mug`darı bizge belgili bolmag`an V1 kg S1 kontsentratsiyalı tayar o`nim quramında da sonsha qurg`aq zat bar, demek
bul ten`lemeden
Tayar o`nim mug`darın sha`rtli banka sanında V2 ni esapqa alıw ushın S1 % kontsentratsiyalı V1 kg tayar o`nim mug`darın 12% li kontsentratsiyag`a aylandırıw ha`m onı 0,4 kg g`a bo`liw kerek.
, yamasa sh.b.
Mısal: eger 60 t 5 % qurg`aq zatlı shiyki zat qayta islense, 30 % qurg`aq zatlı tomat pastasının` shıg`ıw mug`darın tabın`. Qurg`aq zattın` jog`alıw mug`darı R1 5 % ti, shıg`ındı R2 (qabıq ha`m tuxım) 4 % ti qurasa.
Awırlıq boyınsha tomat pastasının` shıg`ıwın tabıw ushın to`mendegi formuladan paydalanamız:
Tomat pastasının` mug`darın sha`rtli banka esabında tabıw ushın:
Konserva zavodlarında bir waqıtta ha`m qoyıltırılg`an tomat o`nimleri ha`m tomat sherbeti islep shıg`arılsa, sherbet ekstraktında payda bolg`an shıg`ındı pyure ha`m pasta alıw ushın isletiledi.
Bul shıg`ındı joqarı mug`darda tomat qabıg`ı ha`m tuxımına iye. Eger pisken tomatta 4 % pasta ha`m tuxım bolsa, ekstrakttag`ı shıg`ındı 11,0-11,5 % ti quraydı.
Jan`a tomattan ekstrakt shıg`ındı qosıp tayarlanatug`ın o`nimnin` shıg`ıw mug`darın esaplaw ushın to`mendegi formuladan paydalanamız:
V1- tayar o`nimnin` shıg`ıwı, t;
S1- pisken tomattag`ı qurg`aq zat mug`darı, %.
R3- ekstrakt shıg`ındı, %;
T1- jan`a tomat mug`darı, t;
T2- sherbet ekstrakt shıg`ındı, t;
S2- sherbet ekstraktındag`ı shıg`ındı qurg`aq zat mug`darı, refraktometr boyınsha.
Mısal: 50 t jan`a tomatqa 10 t sherbet ekstraktının` shıg`ındısı qosılg`anda alıw mu`mkin bolg`an 30 % tomat pastasının` mug`darı tabılsın.
Jan`a tomattag`ı qurg`aq zat mug`darı 5 %, ekstrakt shıg`ındılarında 5,6 %;
Jan`a tomattag`ı qabıq ha`m tuxım mug`darı 4%, ekstrakt shıg`ındısında 11%, islep shıg`arıwda qurg`aq zattın` jog`alıwı 5%.
Formulag`a berilgen u`lkenliklerdi qoyıladı:
t.
Tomat pastası sha`rtli bankada
mshb.
Ayırım jag`daylarda sarp normasına qarap qoyıw o`nimnin` kontsentratsiyası boyınsha shıg`ıw mug`darın anıqlaw talap etiledi. Bunın` ushın belgileymiz:
A- shiyki zattan o`nim shıg`ıwı, normadan % esabında;
N- mshb ushın tomat sarpı norması, kg;
SN- tomattag`ı normada ko`rsetilgen qurg`aq zat mug`darı, %;
T - mshb tomatqa fakt boyınsha sarıplang`an tomat mug`darı, kg;
S - fakt boyınsha sarıplang`an tomattag`ı qurg`aq zat mug`darı, %;
- mshb o`nimge sarıplang`an tomat sarp norması.
Qatnas du`zemiz:
Bul formuladan
Mısal: M.sh.b o`nimge shiyki zattın` faktlik sarpı 1300 kg dı (S=4,5%) quradı. Shiyki zattın` 1 mshb o`nimge sarp mug`darı 1100 kg. (SN = 5%). Normag`a salıstırg`anda o`nim shıg`ıw mug`darı tabılsın.
Berilgenlerdi to`mendegi formulag`a qoyıp tabamız.
.
Retsept boyınsha shıg`ındı ha`m jog`altıwlar belgili bolg`anda, sha`rtli ha`m fizikalıq bankada berilgen shiyki zat mug`darınan shıg`atug`ın konserva mug`darı tabılıwı talap etiledi.
V1 - shıg`atug`ın konservanın` sha`rtli bankadag`ı mug`darı;
V2 - shıg`atug`ın konservanın` fizikalıq bankadag`ı mug`darı;
T - qayta islewge tayar shiyki zattın` mug`darı, kg;
S - retsept boyınsha fizikalıq bankag`a salınatug`ın shiyki zattın` mug`darı, kg;
R - usı shiyki zattı shıg`ındı ha`m jog`altılıwdın` ulıwma mug`darı, da`slepki mug`darınan % esabında.
Meyli bankag`a retsept boyınsha 3 kg tayarlang`an shiyki zat salınadı, bul shiyki zattı tayarlawdag`ı shıg`ındı ha`m jog`altıw R kg dı quradı. Demek, islew berilmegen shiyki zat massası 100% bolsa, ol jag`dayda bir bankag`a salınatug`ın shiyki zat mug`darı to`mendegi proportsiyadan tabıladı
S - (100-R)
X - 100
Shiyki zat mug`darı T kg bolsa, ol jag`dayda fizikalıq banka mug`darında tayar konserva
Eger S ornına sha`rtli bankag`a salınatug`ın shiyki zat mug`darı alınsa, yamasa fizikalıq bankalar mug`darı V2 aylandırıw koeffitsientine ko`beyttirilse, ol jag`dayda tayar o`nim mug`darı sha`rtli banka ko`rinisinde kelip shıg`adı.
Mısal: 20 tonna shiyeden qansha kompot shıg`atug`ınlıg`ı tabılsın. Banka SKO 83-1, bir bankag`a retseptura boyınsha 389 g o`nim salınadı. Shıg`ındı ha`m jog`altıw islep shıg`arıwda 10%. To`mendegi formuladan tabamız.
banka
SKO 83-1 ushın aylandırıw koeffitsientleri 1,53. Ol jag`dayda kompottın` sha`rtli bankada shıg`ıwı to`mendegishe boladı.
V1= 46272∙1,53=70796 sh.b.
Do'stlaringiz bilan baham: |
