Politexnika instituti

187 
 
 

---

188 
3. Tashabbuskor yoshlar – Yangi  O’zbekiston kelajagi. 
 
O’zbekiston  jami  aholisining  60  foizdan  ortig’ini  yoshlar  tashkil  etadi.  Shuning  uchun 
O’zbekistonda yoshlarning hayotiy maqsadlarini ro’yobga chiqarish uchun zarur bo’lgan barcha 
sharoit yaratilib, ularning muammolari davlat siyosati darajasida hal etilmoqda.
 
Xususan, keyingi besh yilda yoshlar siyosatiga oid jami 77 ta qonun va qonunosti hujjatlari, 
jumladan,  2016  yil  14  sentabrda  Yoshlarga  oid  davlat  siyosati  to’g’risidagi  O’zbekiston 
Respublikasi qonuni qabul qilindi.
 
Alohida  ta‘kidlash  joiz,  2017-2021 yillarda  O’zbekiston  Respublikasini  rivojlantirishning 
beshta ustuvor yo’nalishi bo’yicha Harakatlar strategiyasida ham yoshlar masalasi ustuvor o’rin 
egallagan.
 
2017  yil  30  iyunda  mamlakat  yoshlari  hayotida  yangi  sahifa  ochildi:  Davlat  rahbari 
tashabbusi  bilan  O’zbekiston  yoshlar  ittifoqi  tashkil  etilib,  uning  asosiy  maqsadi  yoshlarning 
barcha tashabbuslarini qo’llab-quvvatlash va amalga oshirishga qaratildi. O’z navbatida, Prezident 
taklifiga ko’ra, O’zbekiston Respublikasida yoshlar kunini belgilash to’g’risidagi qonun bilan 30 
iyun Yoshlar kuni deb e‘lon qilindi.
 
Ayni  damda  yoshlarning  har  tomonlama  kuchli,  salohiyatli,  ilm-ma‘rifatli,  vatanparvar 
shaxslar sifatida unib-o’sishlari yo’lida qator tuzilmalar samarali faoliyat yuritib kelmoqda. Oliy 
Majlis  Senatining  Yoshlar,  madaniyat  va  sport  masalalari  qo’mitasi,  Qonunchilik  palatasi 
huzuridagi  Yoshlar  masalalari  bo’yicha  komissiya,  Quyi  va  Yuqori  palata  qoshidagi  Yoshlar 
parlamentlari,  Yoshlar  ishlari  agentligi,  Yoshlar  ittifoqi,  Yoshlar  muammolarini  o’rganish  va 
istiqbolli  kadrlarni  tayyorlash  instituti,  Innovatsion  rivojlanish  vazirligi  qoshidagi  Yoshlar 
akademiyasi va boshqalar shular jumlasidandir.
 
O’zbekistonda yoshlarga oid davlat siyosatini 2025 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi, 2019-
2023 yillarga mo’ljallangan Jismoniy tarbiya va ommaviy sportni rivojlantirish konsepsiyasi, 2020-
2025 yillarga mo’ljallangan Kitobxonlikni rivojlantirish va qo’llab-quvvatlash milliy dasturi doirasida 
amalga oshirilayotgan say-harakatlar esa, yoshlar muammolari va ularni qiynayotgan muammolarni 
bevosita davlat darajasida ko’rib chiqish va hal etish imkonini ta‘minlamoqda.
 
Ana  shu  kabi  mislsiz  imkoniyat  va  shart-sharoitlardan  bugun  yoshlarimiz  o’z  orzu-umidlari, 
intilishlari va maqsadlarini ro’yobga chiqarish yo’lida hech ikkilanmay foydalanishayotgani, g’ayrat-
shijoatli, fidoyi va tashabbuskor yigit-qizlar safi tobora kengayib borayotgani quvonarlidir.
 
Yana  bir  mulohaza.  Bugun  barcha  har  kuni,  har  soatda  yosh  avlodning  dardu  tashvishi, 
qayg’usi bilan yashamog’i, bu borada davlat rahbaridan ibrat olmog’i darkor.
 
Zero,  Prezident  g’oyasi  bilan  O’zbekistonda  ilk  bor  ishsiz  yoshlar  bandligini  ta‘minlashga 
qaratilgan mutlaqo yangi tizim – Yoshlar daftarining joriy etilishi o’z vaqtida ko’rilgan muhim chora 
bo’ldi. Bu tizim asosida o’tgan qisqa davr ichida respublikadagi 8 714 ta mahallada yashayotgan 18-
30  yoshdagi  jami  6  484  806  nafar  yigit-qizning  5  451  442  nafari,  yoki  84  foizi  bilan  yuzma  yuz 
muloqotlar  o’tkazildi.  Suhbatlar  asosida  682  787  nafar  ijtimoiy  himoyaga,  iqtisodiy  va  psixologik 
qo’llab-quvvatlashga muhtoj, ishsiz shaxslar Yoshlar daftariga kiritildi.
 
Hududiy  va  mahalliy  hokimliklar  qoshida  Yoshlar  daftariga  kiritilgan  yigit-qizlarning 
muammolarini  hal  qilishga  ko’maklashish  uchun  Yoshlar  jamg’armalari  tashkil  etilib,  113,5 
milliard so’mdan ortiq mablag’ ajratildi. Ayni vaqtga qadar ushbu mablag’ning 4,6 milliard so’mi 
yoshlar manfaatlari uchun yo’naltirildi.
 
Yoshlar kelajagimiz Davlat dasturi doirasida esa, 8 635 ta biznes loyihaga jami 1 trillion 830 
milliard so’m miqdorida imtiyozli kreditlar ajratilib, 42 421 ta yangi ish o’rni yaratildi. Shuningdek, 
Davlat dasturi doirasida yoshlarning 31,4 milliard so’mlik 63 ta loyihasiga jamg’arma kafilligi taqdim 
etilib, ularning tadbirkorlik faoliyatini boshlashiga yaqindan ko’maklashildi.
 
Hududlarda 19  ta  Yosh  tadbirkorlar  kovorking-markazi  hamda  212  ta  Yoshlar  mehnat  guzari 
kompleksi foydalanishga topshirilib, ularda jami 2 380 ta yangi ish o’rni yaratildi.
 
Umuman, so’nggi uch yil ichida 841 147 nafar yoshning o’z ish joyiga ega bo’lgani juda 
katta  natija  ekanini  alohida  ta‘kidlash  joiz.  2018  yil  sentabr oyida  tashkil  etilgan  El-yurt  umidi 
jamg’armasi orqali esa, ilm-fanga chanqoq, iste‘dodli yoshlarimizning yetakchi xorijiy oliy o’quv 
yurtlarida  bakalavr,  magistratura  va  doktoranturada  o’qishlari  uchun  grantlar  ajratilmoqda. 

---

189 
Bugunga kelib, mazkur jamg’arma madadi bilan o’qishga yuboriladigan yoshlar soni 5 barobarga 
oshirildi.  2021  yilda  tasdiqlangan  davlat  byudjeti  parametrlariga  ko’ra,  jamg’arma  dasturlarini 
moliyalashtirish uchun 62 milliard so’m ajratildi.
 
Muxtasar  aytganda,  O’zbekistonda  yoshlarga  oid  davlat  siyosati  aniq  maqsadlarni  ko’zlagan 
holda, bosqichma bosqich, kompleks chora-tadbirlarga tayanib izchil davom ettirilmoqda.
 
Bu  borada  Prezident  Shavkat  Mirziyoyev  tomonidan  ijtimoiy,  ma‘naviy-ma‘rifiy 
sohalardagi say-harakatlarni tizimli ravishda yo’lga qo’yish bo’yicha 5 ta muhim tashabbusning 
ilgari surilishi yangi O’zbekistonning yangi tarixida yana bir inqilobiy bosqichga asos soldi.
 
Davlat rahbarining  bu ezgu  g’oyasi  O’zbekiston  xalqi,  ayniqsa,  yoshlari  tomonidan  katta 
qiziqish bilan qarshi olinib, qisqa vaqt ichida mamlakat bo’ylab keng quloch yozdi.
 
Darhaqiqat, har qanday davlatning yuksak taraqqiy etishi, xalqining farovonligi yoshlarga 
yaratib  beriladigan  imkoniyat  va  qulayliklar  bilan  baholanadi.  Ya‘ni  mamlakat  taraqqiyotiga 
kiritiladigan yuqori samarali sarmoya yoshlar ta‘lim-tarbiyasiga yo’naltirilgan investitsiya ekani 
tarix isbotlagan haqiqat. Shu ma‘noda, yangi O’zbekistonning Uchinchi Renessansga dadil qadam 
qo’yishi zamonaviy innovatsion bilimlarni egallagan, har tomonlama yetuk va barkamol, inson 
kapitali  sohibi  bo’lgan  yosh  avlodning  ertangi  kuchli  intellektual  salohiyati,  iqtidori  va 
qobiliyatiga  bog’liq.  Tadqiqotlardan  ma‘lum  bo’lishicha,  shaxsning  3  yoshidan  22  yoshigacha 
bo’lgan davrida unga sarflanadigan investitsiya kelgusida 19-22 barobar ko’p foyda berar ekan.
 
Shu  bois,  O’zbekistondagi  barcha  o’zgarishlarning  negizi  hisoblangan  ta‘lim-tarbiya 
tizimida  ham  tub  islohotlar  olib  borilmoqda.  Ayni  vaqtda  ta‘lim,  shu  jumladan,  ijtimoiy  soha 
uchun sarflanayotgan xarajatlar miqdori davlat byudjeti xarajatlari umumiy qiymatining yarmidan 
ko’pini  tashkil  etmoqda.  Tabiiyki,  bunday  katta  xarajatlarni  har  qanday  davlat  ham  ko’tara 
olmaydi,  ammo  qanchalik  og’ir  bo’lmasin,  mamlakatimizda  buning  uchun  zarur  mablag’  va 
resurslar izlab topilmoqda.
 
Prezident  Shavkat  Mirziyoyev  mazkur  xarajatlarni  xarajat  emas,  balki  kelajak  uchun 
qo’yilgan sarmoya deb hisoblab, ta‘lim darajasi va sifati davlatning istiqbolini belgilab beradigan 
muhim omil ekanini ta‘kidlamoqda.
 
Bil‘aks, mamlakat ta‘lim tizimida bola tug’ilganidan boshlab, 30 yoshgacha bo’lgan davrda 
uni  har  tomonlama  qo’llab-quvvatlaydigan,  hayotda  munosib  o’rin  topishi  uchun  ko’mak 
beradigan  yaxlit  va  uzluksiz  tizim  yaratish  yo’lida  amaliy  say-harakatlar  olib  borilmoqda.  Bu 
jarayonda,  birinchi  navbatda,  farzandlarimizga  bog’cha,  maktab  va  oliy  o’quv  yurtida  sifatli 
ta‘lim-tarbiya  berishni  yo’lga  qo’yish,  ularning  jismoniy  va  ma‘naviy  sog’lom,  vatanparvar 
insonlar bo’lib ulg’ayishi uchun barcha kuch va imkoniyatlarni safarbar etish ko’zda tutilmoqda. 
Shuningdek, yoshlarni zamonaviy bilim va tajribalar, milliy va umumbashariy qadriyatlar asosida 
mustaqil va mantiqiy fikrlaydigan, ezgu fazilatlar egasi bo’lgan insonlar etib voyaga yetkazishga 
alohida e‘tibor qaratiladi.
 
Bir  so’z  bilan  aytganda,  yoshlarning  ta‘lim-tarbiya  olishi,  kasb-hunar  egallashi,  yetuk  va 
komil shaxslar bo’lib ulg’ayishi yo’lida zamonaviy, qulay, ilg’or va innovatsion shart-sharoitlarni 
yaratib berish uchun O’zbekiston bor kuch-imkoniyatlarini ishga solmoqda. Maqsad – Uchinchi 
Renessans poydevorini yaratish, mamlakatimiz dunyoning eng taraqqiy etgan davlatlari qatoriga 
chiqishi  uchun  intellektual  va  ma‘naviy  yetuk,  tashabbuskor  yoshlarni  yangi  O’zbekistonning 
drayveriga aylantirishdan iborat.
 
Shuning uchun ham, O’zbekistonda jamiyatning eng faol qatlami sifatida e‘tirof etiluvchi yosh 
avlodga muammo deb emas, balki ertangi taraqqiyotni ta‘minlovchi katta kuch, davlatning 
strategik 
resursi,  deb  qaralmoqda.  Natijada  yuksak  bilimli,  g’ayrat-shijoatli,  zamonaviy  fikrlaydigan, 
mustaqil, qat‘iy pozitsiyaga ega yoshlar hal qiluvchi kuchga aylanib bormoqda.
 
 
 

---