Polietilen ishlab chiqarish jarayonlarini takomillashtirish bo’yicha bajarilayotgan ishlar birinchi navbatda ikkita katta muammoni hal etishga qaratilgan edi

Polimerni MMTni nafaqat sintez sharoitlari, AOB tabiati, balki polimerlanish zonasiga turli boshqaruvchilarni kiritish bilan ham o’zgartirish mumkin. Etilen vodorod ishtirokida polimerlangan vaqtda polietilenni MMT qisqarganini kuzatish mumukin, bu yuqori molekulyar fraktsiyalarni sonini qisqarishi tufayli sodir bo’ladi. Bunda polimerni o’rtacha molekulyar massasi kamayadi.

• Polimerni MMTni nafaqat sintez sharoitlari, AOB tabiati, balki polimerlanish zonasiga turli boshqaruvchilarni kiritish bilan ham o’zgartirish mumkin. Etilen vodorod ishtirokida polimerlangan vaqtda polietilenni MMT qisqarganini kuzatish mumukin, bu yuqori molekulyar fraktsiyalarni sonini qisqarishi tufayli sodir bo’ladi. Bunda polimerni o’rtacha molekulyar massasi kamayadi.

Vodorodni o’sayotgan polimer zanjiri bilan o’zaro ta’sirlashuvi quyidagi reaktsiya bo’yicha boradi:

• Vodorodni o’sayotgan polimer zanjiri bilan o’zaro ta’sirlashuvi quyidagi reaktsiya bo’yicha boradi:
• Kat – CH2-CH2-R + H2 → Kat-H + CH3-CH2-R
• Faol markazlarning gidrid shakllarini alkil shakllarga nisbatan faolligi kam. Bu vodorod kontsentratsiyasi oshgan vaqtda etilenni polimerlanish tezligini pasayishiga sababdir.

Polietilen zichligini sopolimerlanish yordamida boshqarish

• Sopolimer tarkibini o’zgartirib, zichlik intervali katta bo’lgan, o’z qo’llanilish sohalariga ega bo’gan polimerlar olish mumkin. Tarkibida oz miqdorda polipropilen tutgan polietilen sopolimerlari (1%gacha) konstruktsion materiallar olishda ishlatiladi (quvurlar, fitinglar); 2-3% polipropilen tutgan sopolimerlar agressiv muxitga chidamli qoplamalar, kabel izolyatsiyasida ishlatiladi, 5-7% propilen tutgan sopolimerlar mustaxkam plenka olishda ishlatiladi, 15%dan oshsa elastomerlar hisoblanadi.

Etilenni sopolimerlanish qonuniyatlari gomopilmerlanish qonuniyatlariga o’xshash. TiCl4 va Al(C2H5)2H ishtirokida boradigan sopolimeranish reaktsiyasida reaktsiya tezligi somonomerning mol ulushiga bog’liq bo’lmaydi. Bunda kompleksning koordinatsion sferasidagi vodorod, bir tomondan oraliq metallni alkillanish reaktsiyasini tezlashtiradi, boshqa tomondan, ion radiusi kichkina bo’lganligi bois, monomerlarning faol markaz yonida koordinatlanishi vaqtida ularning sterik qiyinchiligini kamaytiradi.

• Etilenni sopolimerlanish qonuniyatlari gomopilmerlanish qonuniyatlariga o’xshash. TiCl4 va Al(C2H5)2H ishtirokida boradigan sopolimeranish reaktsiyasida reaktsiya tezligi somonomerning mol ulushiga bog’liq bo’lmaydi. Bunda kompleksning koordinatsion sferasidagi vodorod, bir tomondan oraliq metallni alkillanish reaktsiyasini tezlashtiradi, boshqa tomondan, ion radiusi kichkina bo’lganligi bois, monomerlarning faol markaz yonida koordinatlanishi vaqtida ularning sterik qiyinchiligini kamaytiradi.