Pnevmoniyayokizotiljam—o’pkaningyallig’lanishi,o’tkirinfektsionkasalliklartoifasiga kiradi. Pnevmoniyani qo’zg’atuvchisi viruslar, bakteriyalar vazamburug’lar bo’lishi mumkin. Shuningdek aspiratsion pnevmoniya

KASALLIKSABABCHISIGAKO’RAPNEVMONIYANITASNIFLASH

Kasallikni qo’zg’atuvchisiga ko’ra tashxislash asosan muolajalar va dorivositalarinitanlashbilanbog’liq.Pnevmoniyakelibchiqishisabablarivainfektsionagentturigako’rabirnechaturgaajratiladi:

VIRUSLIPNEVMONIYA

Viruslarsababo’pkaningyallig’lanishi,gripp,paragrippyokiO’RVI(adenovirusshakli)ningasoratlariyokiasosiyetiologiyasibo’lishimumkin.Tashxislash

usullari yaxshi o’rganilmaganligi bois ayni qaysi virus pnevmoniyani keltiribchiqarganliginianiqlashmushkuldir.Shusababli,ko’pinchadavolashdavirusgaqarshi umumiy ta’sir qiluvchi perparatlardan foydalaniladi va davolashsimptomatikxaraktergaega.


Agarviruslipnevmoniyadaantibiotiklarbuyurilganbo’lsa,demakikkilamchiyokibirlamchi kasalliklar mavjud yoki qo’shimcha bakterial infektsiya ehtimoli bordeganma’nonianglatadi.
PNEVMONIYAETIOLOGIYASIDABAKTERIALINFEKTSIYALAR

Bakterialpnevmoniya—pnevmoniyaningengkengtarqalganturlaridanbiri.Quyinafas yo’llari yallig’lanishiga olib kelishi mumkin bo’lgan bir nechta bakteriyalarguruhi bor. Ular orasida pnevmoniyaning eng keng tarqalgan qo’zg’atuvchilaripnevmokokklar, streptokokklar, stafilokokklar, mikoplazma, xlamidia, ko’kyiringlitayoqchavaboshqalarhisoblanadi.

Kasallikni qo’zg’atuvchi bakteriya to’g’ri aniqlanganda va samarali antibiotiktanlangandakasallikmuvaffaqiyatlidavolanadi.Birguruhgaoidbakteriyalarningantibiotiklargaqarshiliginio’rganishhammuhimahamiyatgaega.


STAFILOKOKKLIPNEVMONIYANINGXUSUSIYATLARI
Stafilokokklishaklko’pinchaO’RVIdankeyingiasorathisoblanadi.Kasalliksezilarliintoksikatsiyabelgilari,balg’amningqizg’ishrangi,kuchsizlik,boshaylanishibilannamoyonbo’ladi.

MIKOPLAZMALIPNEVMONIYASABABCHISI

O’pkayallig’lanishiningmikoplazmalishaklio’pkagamaxsusbakteriya—mikoplazma tushganda rivojlanadi. Ko’pincha bunday kasallik bolalar vao’smirlargata’sirko’rsatadi.

Kasallik ajralib turuvchi belgilari bilan farq qilmaydi, bu esa tashxisniqiyinlashtiradi,davolashningsamarasibo’lsa-da,mikoplazmaxususiyatlaritufaylijudauzoqdavometadi.

PNEVMONIYANINGETIOLOGIYASIDAGIXLAMIDIALINFEKTSIYA

Xlamidial pnevmoniya rivojlanishining sababi nafas yo’llari va o’pkagaxlamidiyaningkirishidir.Xlamidiyaodatdaqindabakterialxlamidiozgaolibkeladi.Bunday shakldagi pnevmoniya asosan bola tug’ilayotganda kasallangan onadanyuqadi.

Ushbu turdagi pnevmoniya ko’proq bolalar, ayniqsa emizikli yoshdagilar vao’smirlar orasida tarqalgan va boshlang’ich davrda shamollashga o’xshash klinikko’rinishgaega.Kasallikningbushaklidavosibemorningyoshivaxususiyatlariniinobatgaolganholdaalohidatanlanadi.

Mikoplazmali infektsiyalar bilan birgalikda bu ikki shakl atipik pnevmoniyatoifasigakiradi,shuningdekalveolalarvainterstitsialto’qimalargazararyetkazadi.Interstitsial pnevmoniyaning tabiati ko’pincha surunkali shaklga o’tish bilanuzayadi.

ZAMBURUG’LIPNEVMONIYA

Turli zamburug’li patogenlar ham o’pkada yallig’lanishni keltirib chiqarishimumkin. Shu bilan birga, tashxisni sinchkovlik bilan tekshirish talab etiladi,chunkiklinikko’rinishifodaetilmasa,simptomlaruzoqvaqtdavomida«noaniq»bo’lishi mumkin, bakterial pnevmoniyaning klassik alomatlariga mos kelmaydi.Antimikotik (zamburug’arga qarshi) dorilarni qo’llash bilan davolanish uzoqdavometadi.

Pnevmoniyaningharqandayturivabosqichijiddiykasallikhisoblanadivaxavfliasoratlarga ega bo’lib, butun organizmga salbiy ta’sir qiladi. To’g’ri tanlangandavolashkursi,tashxisqo’yishvamutaxassislarnitanlashbilanyuqorisamaralidavolashimkoniniberadi.