Plastmassalarni qaytaishlash texnologiyasi

k o‘rsatadi.
Shunday qilib, materialning haroratini hosil bo'layotgan bosim
va oquvchan holatdagi oraliq vaqtga qarab aniqlash kerak ekan.
Presslab olingan buyumga termik va mexanik ishlov beriladi.
Presslash jarayonida va buyumlarga ishlov berilganda hosil
bo‘lgan chiqindilar maydalanib, kukun holiga keltiriladi.
Olingan kukunni 15—20 % miqdorda toza press-materiallarga
q o ‘shish mumkin. Bunday materiallardan yuqori fizik, mexanik yoki
boshqa ko‘rsatkichlarga ega boMmagan ro‘zg‘orbop buyumlar olish
mumkin.
67

---

Nazorat savollari
1. Kompressda va transfer presslash usullari bir-biridan nimasi bilan
farq qiladi?
2. Gidravlik press qanday tuzilgan?
3. Press-materiallarni oldindan tabletkalash va qizdirishning mohiyati
nimadan iborat?
4. Presslash temperaturasi va nisbiy bosim nimalarga bog‘liq?
5. Presslashda bosim ostida ushlab turish vaqti qanday omillarga
bog‘liq?
6. «Podpressovka» deb qanday jarayonga aytiladi?
7. Asosan qaysi plastmassalardan presslash usuli bilan buyum olinadi?
- 8. Voloknitlar press-materiallardan nimasi bilan farq qiladi?
6 8

---

9-BOB. ICHKI YUZADA QOLIPLASH USULI BILAN
BUYUM OLISH TEXNOLOGIYASI
9.1. Ichki yuzada qoliplash yo‘li bilan buyum olish usullari
Ichki yuzada qoliplash usuli bilan buyum olishning bir qancha
y o ‘llari mavjud: shtamplash, vakuumda qoliplash, bosim ostida
qoliplash, matritsa va puanson usullarida qoliplash.
M a’lumki, termoplast polimerlarning issiqlik ta’sirida uch ho-
latda b o iish i termomexanik egri chiziq orqali aniqlanadi.