Pirosliz kislota a Furfurolni kaliy permanganat bilan oksidlash Reaktivlar

PIROSLIZ KISLOTA

a) Furfurolni kaliy permanganat bilan oksidlash
Reaktivlar.
Furfurol = 9,6 g yoki 8,3 ml (0,1 mol)
Kaliy permanganat = 13 g (0,08 m ol)
O'yuvchi natriy = 20 g
Kontsentrlangan xlorid kislota; dietil efir.

1 litrli stakanga 20 g o’yuvchi natriyning 200 ml suvdagi eritmasini quyib, unga 8,3 ml yangi haydalgan furfurol qo’shib aralashtiriladi. So’ng tomizgich voronka orqali aralashtirib turilgan holda 13 g kaliy permanganatning 240 ml suvdagi eritmasi oz-ozdan quyiladi. Reaktsion massaning temperaturasini 10-15°C dan oshirmaslik uchun unga vaqt-vaqti bilan muz parchalari tashlab turiladi.

Kaliy permanganat eritmasining hammasi quyib bo’lingandan so’ng aralashtirish yana 5 minut davom ettirilib, stakan qaynaguncha qizdiriladi.
Marganets (IV)-oksidni filtrlab olib, so’ngra filtratga xlorid kislota qo’shib neytral yoki kuchsiz ishqoriy muhit hosil qilinadi va chinni kosachada eritmaning hajmi 200 mlga kelguncha setka bilan gaz alangasida, so’pgra 50 ml hajmga kelguncha suv hammomida bug’latiladi.Eritma sovitilib kontsentrlangan xlorid kislota qo’shish bilan pirosliz kislota olinadi.Uni filtrlab 20 ml muzli suvda yuviladi va quritiladi.Filtrat efir bilan ekstraksiya qilinib quyiltirilgandan so’ng yana bir oz pirosliz kislota olish mumkin. Kislota qaynoq suvda qaytadan kristallantirilib tozalanadi.Pirosliz kislota 133-134°C da suyuqlanadi.
Miqdori 7 g.

b) Furfurolni natriy gipobromit bilan oksidlash

Reaktivlar.
Furfurol 9,6 gyoki 8,3 ml (0,1 mol)
Toza o’yuvchi natriy 12.4 g (0,3 mol)
Brom 5.4 ml. yoki 17 g (0,1 mol)
Xlorid kislota (dq1,19)
200 ml hajmli cho’ziqroq stakanda 12,4 g o’yuvchi natriy 50 ml suvda eritilib, eritma tuzli muzda 0°C gacha sovitiladi va unga asta-sekin ehtiyotlik bilan tomchilatib 5,4 ml brom quyiladi. Shunday qilib, tayyorlangan natriy gipobromit eritmasiga 9.6 g furfurol 4 soat davomida aralashtirib turilgan holda tomchilatib qo’shiladi; bunda aralashmaning temperaturasi 5°C dan oshib ketmasligi kerak.Hosil bo’lgan tiniq eritmaga xlorid kislota qo’shib kislotali muhit hosil qilinadi.CHo’kmaga tushgan pirosliz kislotaning oq kristallarini filtrlab olib quritiladi.
Miqdori 8 g atrofida.