Pirometallurgiya jarayonlari nazariyasi o‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Javob: 937,5 g ferroxrom qo‘shish kerak.
2-masala. Temirning massa ulushi 96% bo‘lgan 200 kg korroziyabardosh qotishmasini olish uchun tarkibida temir (III) oksid (massa ulushi 78%, qolganlari – begona aralashmalar) bor qizil temirtoshdan (gematit) qancha (kg) kerak bo‘ladi?
Yechish. 200 kg temir qotishmasini olish uchun quyidagi miqdorda sof temir kerak:
100% 200 kg
96% x
x = (200 · 96) : 100 = 192 kg Fe
Temir (III) oksidning formulasi – Fe₂O₃ dan ko‘rinib turibdiki ,
1 kmol oksiddan 2 kmol temir atomlari olish mumkin. Shuning uchun quyidagicha yozish mumkin: 2 · 56 = 112 kg Fe olish uchun 1 · 160 = 160 kg Fe₂O₃ kerak:
112 kg Fe 160 kg Fe₂O₃
192 kg Fe x kg Fe₂O₃
x = (160 · 192) : 112 = 274,3 kg Fe₂O₃ oksidi.
Qizil temirtoshda oksidning massa ulushi 78% ekanligini e’tiborga olib, rudaning zaruriy massasini topamiz:
78% 274,3 kg
100% x kg
x = (274,3 · 100) : 78 = 351,6 kg ruda.
Javob: 351,6 kg qizil temirtosh rudasi kerak.


Nazorat savollari

1. 
   Metallarning korroziyaga uchrashida qanday omillar o‘z ta’sirini ko‘rsatadi?
   
2. 
   Metallarni korroziyadan saqlashning qanday usullari mavjud?
   
3. 
   1m² yuzali po‘lat listni korroziyadan saqlash uchun 0,1mg rux sarflansa, 1600 m² yuzali xuddi shunday po‘lat listni yuzasini rux bilan qoplash uchun sarflanadigan ruxning miqdorini (g) toping.
   
4. 
   Po‘latdagi nikelning massa ulushi 2% bo‘lishi uchun massasi 80 kg bo‘lgan po‘latga ferronikel qotishmasining qanday massasini (g) qo‘shish kerak? (Nikelning ferronikeldagi massa ulushi 0,51 ga teng).
   
5. 
   1200⁰ C da 60 kg aluminiy gidroksidni parchalash natijasida necha kg aluminiy oksidi olish mumkin?