Пешоб ажралишини кўпайтирувчи воситалар

МИОМЕТРИЙНИ АСОСАН ТОНУСИНИ ОШИРУВЧИ ВОСИТАЛАР.
Бу гуруҳ воситалари миометрий тонусини ошириб унинг майда томирларни сиқганлиги учун, асосан бачадондан қон кетишини тўхтатиш учун қўлланилади. Бу маққсадда қора муғ алкалоидлари ва баъзи синтетик воситалар кенг қўлланилади. Шох куя ёки қора муғ жавдари буғдой бошоқларида паразит холида яшайдиган замбуруғ бўлиб, таркибида заҳарли алкалоидлар бор. Амалий нуқтаи назардан лизиргин кислотаси амидининг ҳосилалари бўлган алкалоидлар аҳамиятлидир. Улар 2 гуруҳга бўлинади:

• 
  Сувда эрувчан алкалоидлар: эргометрин.
  
• 
  Сувда эримайдиган алкалоидлар: эрготоксин (эргокриптин, эргокорнин, эргокристин, эргозин).
  

қора муғнинг (шох куя) барча алкалоидлари бачадон мушакларини қисқартиради, томирларни торайтиради, қон босимини оширади, эндотелийни жароҳатлайди.
ЭРГОМЕТРИН МАЛЕАТ (Ergome5trini maleas). Эргометрин қора муг алкалоидларининг асосийларидан биридир. Бошқа алкалоидларга нисбатан бачадон мушакларига тез ва кучли таъсир кўрсатиб-миометрийни давомли, тоник қисқаришига олиб келади. Кичик дозаларида қон айланишига деярли таъсиркўрсатмайди. Адренолитик хоссага эга эмас. Эргометрин энтерал ва парентерал йўл билан киритилганда ҳам яхши самарадор. қора муғнинг бошқа алкалоидларига нисбатан томирларнинг силлиқ мушакларига бевосита таъсир этиб спазм чақириш хоссаси кучсизроқ. МНСга таъсир этиб тинчлантиради, қон айланиш маркази ва томирларни торайтирувчи рефлексларни сусайтиради, адашган нерв маркази ва қайт қилиш марказини қўзғатади.
қора муғнинг индивидуал алкалоиддаридан иборат препаратлар: эргометрин малеат, эрготамин гидротартрат, гален ва янги гален препаратлари (қора муғ қуюқ экстракти), алкалоидлар аралашмаси-эрготал асосан бачадондан қон кетишини тўхтатиш ва туғишдан кейинги даврда бачадон инвалюциясини тезлаштириш учун қўлланилади. Лекин уларни туғиш жараёнида қўллаб бўлмайди, чунки хомиланинг асфиксиясига сабаб бўлади. Эрготаминни мигренни даволашда қўлланилади (мия томирларини тебранишини камайтиради). қора муғ билан ўткир заҳарланганда (аборт чақириш учун)-кучли харакатли қўзғалиш, тиришиш, қайт қилиш, ич кетиш, эпигастрал қисмда кучли оғриқлар ва тахикардия кузатилади.
Суринкали заҳарланиш-эрготизм (қора муғдан тозаланмаган буғдойдан тайёрланган унни истемол қилиш туфайли) икки хил бўлади:

1. 
   Гангреноз шакли-оёқ ва қўлларнинг томирлари жароҳатланиб, некроз ривожланади (гангрена).
   
2. 
   Тутқаноқли (тиришиш) шакли-асосан МНСга таъсири туфайли келади.
   

КОТАРНИН ХЛОРИД (Cotarini chloridum) дигидроизохинолин унуми. Ички аъзоларнинг силлиқ мушаклари ва айниқса бачадон мушаклари тонусини оширади.
Асосан туққан аёлларда бачадон инвалюцияси, абортдан кейин, қон кетишларини даф этиш ва яллиғланишларида қўлланилади.