Personalni boshqarish tizimi


Insonning korxona va tashkilotdagi roli, uni boshqarish



Download 23,6 Kb.
bet3/6
Sana30.12.2021
Hajmi23,6 Kb.
#90129
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
PERSONALNI BOSHQARISH TIZIMI

Insonning korxona va tashkilotdagi roli, uni boshqarish

Tashkilotdagi personalni boshqarish nazariyasi tashkilotda, shuningdek, bir butun ijtimoiy-iqtisodiy tizimda inson omilining roli to’g’risidagi bilimlar tizimidan iboratdir. «Tashkilot» atamasi menejmentda ikki xil ma’noga egadir. Birinchidan, «tashkilot» degan atama bilan tizimning o’zi xo’jalik yurituvchi subyekt sifatida (korxona, jamiyat, firma, birlashma, bank, kompaniya va boshqa yuridik shaxslar) ifodalanadi. Ikkinchidan, bu tushuncha bilan tizimning o’zini tashkil etish jarayoni, faoliyatning bir turi, shuningdek, uning ayrim elementlarining (transport, ombor, energetika xo’jaliklarini tashkil etish, mehnatni tashkil etish va h.k.) faoliyat ko’rsatishi ifodalanadi. Bunday holda «tashkilot» ko’pincha keng ma’noda ishlatiladi.

Iqtisodiy hayot subyekti sifatidagi inson to’g’risidagi tasavvurlarning uzoq vaqt mobaynida rivojlanishi natijasida bir qator tushunchalar: «ish kuchi», «mehnat resurslari», «mehnat potentsiali», «inson omili», «inson kapitali» tushunchalari vujudga keldi. Quyidagi jadvalda tilga olib o’tilgan barcha tushunchalar paydo bo’lish vaqtiga va faol ishlatila boshlash xronologik izchilligiga muvofiq tarzda keltirib o’tilgan.

Boshqaruv nazariyalari boshqaruvga doir turli maktablar bilan birgalikda rivojlandi, shuning uchun bu maktablar uning nomida o’z izini qoldirdi. O’tgan bir asr mobaynida (sanoat inqilobi davri) insonning tashkilotdagi roli jiddiy ravishda o’zgardi. Hozirgi vaqtda boshqaruv nazariyalarining uch guruhi mavjud bo’lib, ular: klassik nazariyalar, insoniy munosabatlar nazariyalari va inson resurslari nazariyalaridir.

Aslida personalni boshqarish faqat XIX asrning oxirlarida vujudga kelgan bo’lib, bu vaqtda ishlab chiqarishning fabrika tizimi paydo bo’ldi. Mehnat bir xil, kam malaka talab qiladigan, ancha oz haq to’lanadigan, xavfsizlik texnikasi zaif bo’lgan mutla qo o’ziga xos shart-sharoitlar yaratildi. Ish bilan bandlarning o’z huquqlari uchun kurash olib borishi boshlandi. Kasaba uyushmalari yuzaga keldi, mehnat qonunlari, baxtsiz hollardan sug’urtalash ishlari yo’lga qo’yila boshlandi. 20-yillarning boshlarida kadrlar xizmati (bo’limlar, departamentlar) AQSHda, g’arbiy Evropaning bir qator mamlakatlarida ommalashdi. Bu xizmatlarning xodimlari ma’muriyat bilan «ko’k yoqaliklar» o’rtasidagi munosabatlarni yo’lga qo’ya boshladilar, ishchilarning kayfiyatini aniqlab, ularning talablarini rahbariyatga etkazib turar, ishchilarni ko’p yil halol mehnat qilganligi va firmaga sadoqati uchun mukofotlashar, o’sha yillarda kamroq bo’lsa ham, birgalikda bayramlar o’tkazishar, xodimlar ayrim uy-joy maishiy masalalarni hal etishar, kasaba uyushmalari tashkil etilishini oldini olishar yoki ularni «xotirjam» qilish bilan shug’ullanishar, kadrlarga oid hujjatlarni rasmiylashtirishar edi.



Download 23,6 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish