Personalni boshqarish tamoyillari va uslublari. Personalni boshqarish xizmati vazifalari va funksiyalari. Personalni boshqarishning chet el tajribalari

Uchinchi yondashuv „korxonaga sodiklik"ka asoslangan. Bu holda personalni korxona (firma) faoliyatiga jalb etish shu darajaga etadiki, xodimlarda korxonaga o‘z mulkidek munosabatda bo‘lish shakllanadi. Mazkur yondashuvda xodim va ish beruvchi bilan iqtisodiy munosabatlar personal va korxona o‘rtasidagi shartnomada mustahkam-langan bo‘ladi. Ushbu shartnomada ish haqi, boshqa iqtisodiy masalalar mas’uliyati, hokimiyatni sui iste’mol qilish cheklovlari belgilab qo‘yiladi. „Korxonaga sadoqat" psixologik omillar — personalning sidqidilligi, topshiriqlarning aniqligi va ularning ijroga bog‘liqligi, shaxsiy qadriyatlar va firma qadriyatlari, shaxsiy va guruhiy munosabatlarni qamrab oladi.
Personalni boshqarish tizimi quyidagi tamoyillarga javob berishi kerak:
Egiluvchanlik — ishlab chiqarishda va personal tarkibida ro‘y berayotgan o‘zgarishlarga muvofiq qisqa muddatda tizim tuzilmasini qayta tashkil etish imkoniyati.
Markazlashtirish — korxona bo‘linmalari va xizmatlaridagi xodimlar funksiyalarini oqilona markazlashtirish, tezkor boshqarish funksiyalarini kuyi bo‘g‘inlar ixtiyoriga berish.
Boshqaruv me’yorlari — har bir bo‘g‘in rahbariga bo‘ysunuvchi xodimlar miqdorining oqilona bo‘lishi. Amaliyotda korxona yuqori bo‘g‘ini rahbarlariga bo‘ysunuvchi xodimlar 4 — 8 kishini, o‘rta bo‘g‘inda (funksiyali rahbarlar) — 8 — 20 kishini, quyi bo‘g‘inda (katta ustalar, usta-brigada boshliqlari) — 20 — 40 kishini tashkil etishi maqsadga muvofiqdir.
Huquq va majburiyatlar mushtarakligi — bu korxona bo‘lin-malari va personalning huquq va majburiyatlari mushtarak bo‘li-shini taqozo etadi.
Vakolatlarning chegaralanishi — bu tamoyilga ko‘ra, liniya rahbarlari mahsulot ishlab chiqarishni ta’minlashga oid qarorlar qabul qilinishini, funksiyali rahbarlar mazkur qarorlarni tayyorlashlari va ular ijrosini ta’minlashlari kerak.
Tejamkorlik — boshqaruv tashkiliy tuzilmasi uchun sarf-xarajatlar oqilona bo‘lishini anglatadi.Korxonalarda boshqaruvning tashkiliy tuzilmasi quyidagilardan, ya’ni:

• 
  boshqaruv bo‘g‘inlari miqdori;
  
• 
  personal miqdori;
  
• 
  boshqaruv tashkiliy tuzilmasi turiga bog‘liq bo‘ladi. SHu bilan birga, boshqaruvning tashkiliy tuzilmasi:
  
• 
  yuqori bo‘g‘in — korxona boshqaruvi markaziy apparati;
  

• quyi bo‘g‘in — tarkibiy bo‘linmalar (ishlab chiqarishlar,ssexlar,
uchastkalar va boshqalar) boshqaruv apparatidan tashkil topadi. Boshqaruvning chiziqli (4.1- rasm) va funksiyali (3.2- rasm) tashkiliy tuzilmalari quyidagicha farqlanadi.
Amaliyotda boshqaruvningchiziqli-funksiyali (3.3- rasm) hamda matritsali (3.4- rasm) tashkiliy tuzilmalari ham mavjuddir.