Peptidlar. Peptidlar sintez usullari. Radiokimyo yo’nalishi 1-kurs magistranti

Karboksiangidrid usuli

• 1966-yilda R.Hirschman peptidlarni suvli muhitda N-karboksiangidridlarni qo’llashni taklif etdi. U bu usul yordamida ribonukleazani S-oqsilini bo’lagini sintez qildi. Bu usulni asosida erkin aminokislotani fosgen bilan ta’sirlanishi yotadi.
• Bu usul faqat pH 10,2 da olib borilganligi uchun “pH tarozi” deb yuritiladi. Shu bilan bir qatorda Vudvord reagenti va Bello reaktivlari ham peptid sintezida keng qo’llaniladi.

Qattiq fazali usul

• 1963-yil R.Merrifield peptid sintezini polimer tashuvchi asosidagi qattiq fazali usulni taklif etdi. Bu usulni mohiyati shundaki, sintez qilib olinadigan polipeptid zanjir erimaydigan polimer tashuvchiga biriktirilgan holatda hosil qilinadi. Bunda oraliq mahsulotlarni ajratib olish osonlashadi va peptidlarni eruvchan emas bo’lish muammosi to’liq xalos bo’ladi. Polimer tashuvchi sifatida organik erituvchilarda yaxsgi bo’kuvchan hamda kimyoviy va mexanik barqarorlikka ega stirol va divinilbenzolni xlormetillangan mikrog’ovakli sopolimeri keng qo’llaniladi.

Suyuq fazali usul

• M.Shemyakin tomonidan 1965-yil taklif etilgan bo’lib, tashuvchi sifatida eruvchan polimerlar qo’llaniladi. Suyuq fazali usulda muhitni geterogenligi sababli sodir bo’ladigan ba’zi qiyinchiliklar yo’qotiladi. Eruvchan tashuvchi sifatida polistirol (Mr=200000) yoki polietilenglikolni diziosianatlar bilan hosil qilgan blok-sopolimerlari ishlatiladi (Mr=2000-20000, E.Bayer). Suyuq fazali usul ba’zi avtomatik sintezatorlarda nisbatan kichik peptid molekulalari olish uchun ishlatiladi.

E’tiboringiz uchun rahmat