Pedagogs international research journal

M.D.Toʻxtamurodov 
 
Annotatsiya:
Python dasturlash tili eng dolzarb dasturlash tillaridan biri bo‘lib 
informatika o‘qituvchisi dasturlash asoslarini o‘rgatish uchun uni samarali 
qo‘llashga tayyor bo‘lishi kerak. Xususan, Pythonda dasturlash tilini 
o‘rganayotganda bo‘lajak o‘qituvchi nafaqat muammolarni yechish va test 
topshiriqlarini bajarishi, balki mulohaza yuritish, qaror qabul qilish yo‘nalishini 
tushuntira olishi, dasturni bajarishda vizualizatsiya vositalaridan foydalanishi, 
diagrammalar va sxemalar chiza olishi, ko‘plab dasturlar tuza olishi kerak. Ushbu 
maqolada pedagoglar uchun python dasturlash tilining turtle grafik imkoniyatlari 
va afzalliklari keng yoritilgan. 
Kalit so‘zlar:
Modul, turtle (toshbaqa) kutubxona, multimedia, grafik modul,
 
pip install, chiziqli funksiya. 
Bugun mamlakatda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini davlat 
boshqaruvi, iqtisodiyot tarmoqlari, ijtimoiy soha va kundalik hayotga izchil joriy 
etish bo’yicha keng ko’lamli ishlar amalga oshirilmoqda. Prezident axborot 
texnologiyalari sohasida hali qilinadigan ishlar ko’pligi, erishilgan natijalar boshqa 
davlatlarga qaraganda ancha past ko’rsatkichda ekanligini qayd etdi. Misol uchun, 
axborot texnologiyalari sohasining mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushi 
Janubiy Koreyada – 9 foiz, Yaponiyada – 5,5 foiz, Xitoy va Hindistonda – 4,7 foiz, 

---

“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 
Volume-8, Issue-4, April - 2022
 
81 
O’zbekistonda atigi 2,2 foizni tashkil etadi. Buni axborot-kommunikatsiya 
rivojlanish indeksi reytingdagi 176 ta mamlakat ichida O’zbekiston 95-o’rinni 
egallagani isbotlab turibdi
1
.
Zamonaviy kompyuter tehnologiyalaridan foydalanish, dars jarayonlarida dars 
o’tishning yangi pedagogik tehnologiyalariga asoslangan holda interfaol usulda 
darslarni tashkil qilish, dars mobaynida o’quvchilar uchun qiziqarli bo’lgan 
kompyuter dasturlariga asoslangan multimediyali va prezentatsion vositalardan 
foydalanib darslarni tashkil etish zarur. 
Bugungi kunda har bir pedagog o
ʻ
zining fani bo
ʻ
yicha elektron ta’lim 
resurslarini o
ʻ
z metod va usullaridan foydalanib ishlab chiqa olishi kerak. Negaki 
dars berish mobaynida har bir dars uchun tayyorlangan taqdimot, videorolik yoki 
nazorat testlari mavzuning yanada tushunarli bo
ʻ
lishiga va xotirada yaxshi 
saqlanishiga yordam beradi. Xususan, misol qilib Python dasturlash tilining turtle 
kutubxonasidan foydalanib geometriya darsini qiziqarli hamda tushunarli qilib 
tashkil qilish mumkin.