Reja 2.Pedagoglik kasbi, uning paydo bo’lishi 3. O‘qituvchi kasbiy faoliyatida muloqot madaniyatining shakllanishi. 1.O'qituvchining kasbiy va shaxsiy fazilatlari O'qituvchining sub'ektiv xususiyatlari muammosi olimlar N.V.Kuzmina, A.K.Markova, S.V.Kondratyeva, L.M.Mitina va boshqalarning nazariy va eksperimental tadqiqot mavzusiga aylandi. O'qituvchi sub'ektivligining quyidagi xususiyatlari ajralib turadi: 1. Mavzuning psixo-fiziologik xususiyatlari (moyilliklari), ularni amalga oshirish uchun zaruriy shartlar professional roli (temperament turi, hissiy qo'zg'aluvchanlik, idrok turi, fikrlashning moslashuvchanligi va boshqalar). Yuqori turning eng muhim xususiyatlari asabiy faoliyat (VND), bu o'qituvchining ishini amalga oshirishi uchun zarur bo'lgan individual fazilatlarining psixofizik asosi sifatida qaralishi mumkin. Pedagoglik kasbi, uning paydo bo’lishi Pedagoglik kasbining shakllanishi kishilik taraqqiyoti tarixi bilan uzviy bog’liq. Terib-termachlab kun kechirgan ibtidoiy davr kishilari bolalarni o’zlari bilan ergashtirib yurib, ularga ov qilish, turli daraxt mevalarini terish, o’simliklarning ildizi kovlab olish, suv manbalarini izlab topish kabi harakatlarni amalga oshirishni o’rgatganlar. Bunday harakatlar qabila (urug’)ning tajribali kishilari yoki keksalar tomonidan amalga oshirilgan. Oddiy kundalik ehtiyojlarni qondirish yo’lida olib borilayotgan xatti-harakatlar asosida yoshlarga mavjud tajribalar asosida ma’lumotlarni berib, ularda amaliy ko’nikmalarni shakllantirganlar . Turli tovushlarni chiqarish yordamida atrofdagilarni yaqinlashayotgan xavfdan ogoh qilishni bolalar kattalarning namunalari asosida o’zlashtirganlar. Nutq va yozuv paydo bo’lgunga qadar bu kabi harakatlar imo-ishoralar asosida amalga oshirilgan. Kishilik tarixida tub inqilobni sodir etgan nutq va yozuvning paydo bo’lishi, shuningdek, urug’ jamoasi tomonidan bajariladigan mehnat faoliyatining turli sohalarga ajralishi yoshlarga nisbatan munosabatning ilg’or (progressiv) xarakter kasb etishiga imkon berdi. O‘qituvchi kasbiy faoliyatida muloqot madaniyatining shakllanishi. O‘qituvchi kasbiy faoliyatida muloqot madaniyatini shakllantirish muammosi kishilik jamiyatining ehtiyojlari va talablaridan kelib chiqqan holda hal qilinadi. SHu boisdan hozirgi davrda O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni, “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da kasb tanlash motivlari, kasbiy tayyorgarlik, kasbiy layoqat va kasbiy mahorat bilan cheklanib qolmaslikni, balki bo‘lg‘usi pedagog kadrlar shaxsiy faoliyatida kasbiy madaniyatni tarkib toptirish mutlaqo zarur ekanligi ta’kidlanadi. Respublikamizda o‘qituvchilik kasbining o‘ziga xos etnopsixologik fazilatlari, hislatlari, qobiliyatlari ish uslublari, pedagogik mahorat sirlarini egallash yo‘llari, shaxslararo muloqot madaniyati yuzasidan turli davrlarda har xil ilmiy izlanishlar olib borilgan. Etiboriz uchun rahmat BT -104 guruh talabalari
Do'stlaringiz bilan baham: |