Pedagogikasi

Mavzu  bo‘yicha nazorat savollari:
1.  Xalq  pedagogikasining muhim y o ‘nalishi  va muhim xususiyatlari 
nimalardan iborat?
2.  Xalq pedagogikasining asosiy tadqiqot ob’ekti  nima?
3.  Xalq  pedagogikasi  fanining  asosiy  maqsadi  va  vazifalari 
nimalardan iborat?
4.  Etnopedagogika fani  nimalarni  o ‘rganadi?
5.  Pedagogik madaniyat tushunchasini ta’riflang.
6.  Gegel  o ‘tmishdagi  m a’rifiy  boyliklar  haqida  qanday  fikrlar 
bildiradi?
7.  Xalq pedagogikasiga ta’rif bering.
8.  Xalq  pedagogikasi  qanday  fanlar  bilan  o ‘zaro  aloqada  o‘rgani- 
ladi?
9.  Xalq pedagogikasi manbalariga nimalar kiradi?
10.  Xalq 
pedagogikasining  tarbiyaviy 
imkoniyatlari 
deganda 
nimalarni  tushunamiz?
16

---

11.  Xalq 
pedagogikasining 
didaktik 
imkoniyatlari 
deganda 
nimalarni tushunamiz?
12.  Milliy ta’lim-tarbiya nimadan boshlanadi?
13.  Aniq  va  gumanitar  fanlami  o ‘qitishda  xalq  pedagogikasi 
manbalaridan foydalanishning tarbiyaviy ahamiyati nimada?
14.  Pedagogika -  psixologiya  fanlarini  o ‘qitishda  xalq  pedagogika­
sining qaysi manbalaridan foydalanish mumkin?
15.  Oilaviy  qadriyatlarga nimalar kiradi?
16.  SogMom turmush tarziga oid qadriyatlarga ta’rif bering.
17.  Badiiy-estetik  qadriyatlar  va  m a’naviy-ruhiy  qadriyatlarga 
nimalar kiradi?
18.  Ijtimoiy-siyosiy  qadriyatlar  va  mehnat  qadriyatlari  haqida 
tushuncha bering.
19.  M adaniy-ma’rifiy va ilmiy-ma’naviy qadriyatlami ta’riflang.
T O PSH IR IQ .  Quyidagi  matnni  o ‘qing.  Mardlik  haqida  maqollar 
topib, yod oling. ( 0 ‘zbek tilida mardlik haqida 40ga yaqin maqol  bor.)
M A R D LIK  - M AN G U LIK
Mardlik,  botirlik,  qahramonlik,  jasurlik  insonning  qanchalik  oliy 
fazilati  bo‘lsa,  nomardlik,  qo‘rqoqlik,  sotqinlik  uning  shunchalik  tuban 
illatidir.  Xalq  o ‘zining  ko‘pdan-ko‘p  maqollarida  ana  shu  ijobiy  va 
salbiy  xislatlami  zo‘r  mahorat  bilan  ifoda  etadi:  «Mardlik-kishining 
husni»,  «Mard  bir  so‘zda  turadi»,  «Mard  maydonda  bilinadi»,  «Mard- 
ning  qirq  ishidan  bir  ishi  nosoz  bo‘lsa  ham  o ‘zi  hijolat»  va  hokazo. 
«Mardlik  -  yiqitmoq  emas,  turg‘izmoq»  maqolining  m a’nosi  kurash 
musobaqasi  bilan  bog‘liq.  Polvonlaming  odati  shuki,  kurash  tushganda 
yiqitgan  polvon  yiqilgan  polvonni  ko‘tarib  o'rnidan  turg‘izadi-da, 
yelkasiga  qoqib  qo‘yadi.  Bu  uning  mardligini  bildiradi.  Xalqimiz 
mazkur  maqol  bilan  majozan:  «Qiyin  ahvolga  tushib  qolgan  odamga 
yordam,  madad  berish,  qo‘Ilab-quvvatlash -   mardlik  belgisi,  demoqchi 
bo'ladilar.  «Er yigit el  chetida, yov betida» maqolida esa «Haqiqiy  mard 
yigit  o ‘zini  katta  olmay,  el  ichida  kamtarlik  bilan  chetlab  yuradi-yu, 
ammo  yov  kelganda  o ‘zining  kimligini  ko‘rsatadi»,  -  degan  m a’no  bor. 
«Ming qarg‘a bir tuyg‘unga yetmaydi»  maqoli «Mingta qo‘rqoqdan bitta 
botir  zo‘r»  degan  ma’noni  anglatadi.  Bunda  tuyg‘un  -  sezgir,  chaqqon, 
o lg'ir  ov  qushi,  qirg‘iy  yo  qarchig‘ayning  erkagi.  Bu  qushjtf^majozda 
botirga,  qarg‘ani  esa  qo‘rqoqlarga  o ‘xshatadilar.  «MardnLm^'har  yerda 
,

---

manzili  bor»  maqolining  mazmuniga  ko‘ra  mardlik  ko‘rsatgan,  mardlik 
bilan  dong  chiqargan  odamni  hamma  yerda  taniydilar,  hurmat-ehtirom 
bilan  qabul qiladilar degan m a’noni  uqish mumkin.