PEDAGOGIKA
2016, 4-son
37
mustaqillik
ma’naviyatini
shakllantirish
va
rivojlantirish
jarayonining
rivojlanishiga kо‘proq ta’sir kо‘rsatuvchi ba’zi qismlar va bо‘g‘inlarni
о‘zgartirishga imtiyozlar berish zarur. Talabalarda mustaqillik tafakkurini
shakllantirish va rivojlantirish jarayonlarini modellashtirishda mamlakatimizda
amalga oshirilayotgan islohotlar va ularning natijalari, fan-texnika yutuqlari,
yaratilayotgan yangiliklar va rivojlanishlar, talabalar intellektual salohiyatining
о‘sib borishi, rivojlanib borayotgan davlat, jamiyat va shaxs ehtiyojlari,
rivojlanishga bog‘liq holda kun sayin о‘zgarib, yangilanib va rivojlanib borayotgan
zamonaviy talablarga asoslanish kerak. Demak, yaratilgan model mazkur talablar
darajasida talabalar, ya’ni bо‘lajak muhandis-pedagoglar kelgusi amaliy
pedagogik faoliyatida talaba avlodning о‘zgaruvchan ta’lim-tarbiyaviy, ma’naviy
ehtiyojlarini qondira olishi, yuqori darajada kо‘nikma va malakalarga ega bо‘lgan
pedagoglarning ilg‘or tajribalarini qо‘llashi hamda innovatsion ta’limiy dasturlarni
ishlab chiqishi va amalga oshirishi uchun ularda zaruriy bilim, kо‘nikma va
malakalarni shakllantirish uchun yetarli shart-sharoitlarni yaratib berishi zarur
hisoblanadi.
Model [fr. Modele, lot. Modulus – о‘lchov, me’yor] biror narsaning xuddi
о‘zidek yoki kichraytirib, kattalashtirib olingan, kо‘plab ishlab chiqarish uchun
andaza bо‘ladigan nusxasi
1
. Modellashtirish bu bilish obyektining har xil
modellarni yaratish va undan ilmiy ijodda foydalanish imkonini beruvchi ilmiy
metoddir. Modellashtirish metodida obyekt о‘rniga uning modeli о‘rganiladi
2
.
J. Hasanboyev, X. Tо‘raqulov, M. E. Haydarov, O. U. Hasanbayevalarning
ta’kidlashicha, yaratilayotgan modelni dastlabki va yakuniy kо‘rinishda ishlab
chiqish va uni amaliy qо‘llash darajasiga yetkazish pedagogik loyihalashdir.
Pedagogik faoliyatda loyihalash obyektlari pedagogik jarayon, pedagogik vaziyat,
pedagogik tizim bо‘lishi mumkin.
Mualliflarning fikricha, pedagogik loyihalash obyekt haqidagi ilmiy
asoslangan tasavvurga maksimal yaqinlashtirish uchun uni nima qilish kerakligi
haqida umumiy tasavvurlarni izlash, eskirgan samarasiz modellar о‘rniga taqdim
etiladigan yangiliklarni modellashtirish uchun qо‘llanishi mumkin bо‘lgan
pedagogik xulosalar namunalarini izlash, pedagogik tizimning yangilangan bir
1
Ўзбек тилининг изоҳли луғати. – Тошкент: Ўзбекистон миллий энциклопедияси, 2006.
– Ж. 2. – Б. 606.
2
Do'stlaringiz bilan baham: