Pedagogika

PEDAGOGIKA
 
2016, 4-son
 
 
 
14 
О‘qituvchilar  ham  asosan,  о‘zlari  о‘qiyotgan  fanlarining  о‘quv  adabiyotlarini 
о‘zbek va ingliz tillarida tayyorlab, terminlar zahirasini о‘rganishi va о‘quvchilarga 
о‘rgatishi  zarur.  Shu  usul  qо‘llanilsa,  har  bir  fan  bо‘yicha  ingliz  tilini  о‘rganish 
tezligi 10-20 barobarga oshadi.  
Kо‘pgina oilalar bolalarini ta’lim muassasalariga vaqtida yubormay, xо‘jalik 
yoki qishloq xо‘jalik ishlariga jalb qilishadi. Oilasida ilm, bilimdan foydalanib obod 
turmush yaratish, boyish muhiti shakllanmagan. Og‘ir jismoniy mehnatda voyaga 
yetmagan bolalar ortiqcha energiya sarflashi oqibatida ozuqa va energiya bо‘y va 
tananing  о‘sishiga,  miya  rivojlanishiga  yetishmaydi,  umurtqa  pog‘onasida 
о‘simtalar  rivojlanadi.  Natijada  ular  bir  umr  nosog‘lom,  doimiy  davolanishga 
majbur  insonlar bо‘lib  yetishadi  yoki  intellektual  rivojlanmagani uchun bir  umr 
og‘ir mehnatda (mardikorchilikda) kam daromad topib, о‘z oilasi va keksalariga 
yetarlicha  g‘amxо‘rlik  qila  olmaydilar.  Axir,  rivojlangan  mamlakatlar  olimlari 
tomonidan  allaqachon  о‘z  isbotini  topgan  bir  amal  borki,  u  og‘ir  jismoniy 
mehnatda  (mardikorlikda)  har  soatiga  5-10  ming  sо‘m  topilsa,  intellektual 
mehnatda (dasturlar yaratishda) – 5-10 million sо‘m ishlab topish mumkin. 
Shuningdek, intellektual va innovator oilalar о‘zlarining hisobidan (moliya 
va  vaqt)  jamiyatning  rivojlantiruvchi  yetakchi  liderlarini  va  motorini, 
raqobatdosh,  tadbirkor  va  yuksak  ma’naviyatli  innovatorlarni  tarbiyalaydilar. 
Intellektual oilalar obod jamiyatning asosiy boyligi va bо‘g‘inidir. Ular har keyingi 
7-10 avlodda о‘zlaridan aqlliroq (xotirasi va о‘ylash tezligi boshqalardan о‘rtacha 
40-50%  yuqori),  sog‘lom  farzandlarni  dunyoga  keltirishga  astoydil  harakat 
qiladilar.  Buyuk  kelajakda  О‘zbekistonda  Al  Xorazmiy,  ibn  Sinolar  yana  shu 
intellektual oilalardan chiqishi mumkin.  
Xulosa  о‘rnida  aytish  mumkinki,  intellektual  ta’limda  oila  sifatini  oshirish 
omillari,  asosan,  intellektual  va  innovator  oilalarga  bog‘liq  bо‘lib,
 
ularda  о‘z 
budjetining  katta  qismi  farzandlarining  bilim  olishi  va  miyasiga  yetishmagan 
ozuqani (mikroelement va vitaminlarni) iste’mol qilishga ajratiladi. Oilada “Ustoz-
shogird maktabi”ni ochib, har kuni bо‘sh vaqtlarining deyarli barchasini tarbiya, 
tajriba va kasbiy bilimlarini о‘z bolalariga ishlatishga va turmushni obod qilishga 
о‘rgatadi.  О‘zida  yetishmagan  bilimlarini  о‘rgatishga  mutaxassis  repetitorlarni 
jalb qiladilar yoki maxsuslashgan (qobiliyatiga tо‘g‘ri keladigan) maktablarga va 
xorijiy  о‘quv  yurtlariga  о‘qishga  yuborishga  о‘zlari  moliyaviy  mablag‘lar 
ajratadilar,  ta’lim  muassasalarida  berilayotgan  bilim  sifatini  talab  qilishda  faol 
ishtirok etadi.  
 
 

---