Pedagogika psixologiya

MALAKALAR XOSIL BO`LISHIGA XOS QONUNIYATLAR.
Malakalar xosil bo`lishiga oid bir necha konuniyatlar mavjuddir. Bularning eng asosiylari quyidagilar:

1. 
   Malakalar xosil bo`lish jarayonidagi notekislik. Malakalar xosil bo`lishida ijobiy yutuklar bilan bir qatorda, ba’zan xato, notugri xarakatlarga ham yul kuyiladi. Ijobiy yutuklarning usishi bir tekisda bo`lmasligi mumkin, ya’ni ma’lum bir darajada ancha vaqt tuxtab, birdan kutarilib ketib va yana vaqtincha pasayishi mumkin. Xar bir takrordan sung, xatolar sonining ozayishi ham shunday notekis bo`ladi.
   
2. 
   Malakalarning kuchishi va tormozlanishi.
   

Bizda malakalar soni kanchalik Ko`p bo`lsa, yangilarini xosil qilish shunchalik oson bo`ladi. CHunki ilgari xosil qilingan malakalar yangisini o`zlashtirishga kuchli ta’sir qiladi. Ilgari mustaxkamlangan malakalarning yangisini xosil qilishga ijobiy ta’sir kursatishi malakalarning kuchishi deb aytiladi. Masalan, bir mo`zika asbobida chalishni bilgan kishi boshqa mo`zika asbobida chalishni ancha oson o`zlashtiradi yoki bir nechta chet tilini bilgan kishi navbatdagisini ancha oson bilib oladi.
Mustaxkamlanib ketgan malakalar yangi malakalar xosil qilishga salbiy yoki tormozlanuvchi ta’sir kursatishi ham mumkin.

3. 
   Malakaning yuksalishi va pasayishi.
   

Malakalar yuksalish va pasayib ketish xususiyatiga ham egadir. Agar malakalar takrorlanib, Mashq qilinib turmushda kullanib boraversa u doim yuksalaveradi. Bordiyu malakalar ancha vaqt takrorlanmasa, ular yeskin pasayib ketishi mumkin..

4.