O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIMI VAZIRLIGI URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI “PEDAGOGIKA” FAKULTETI “BT va TSI ” yo’nalishi 4- kurs 186-guruh talabasi Rajapova Gulyorning “Tarbiyaviy ishlar metodikasi” fanidan tayyorlagan KURS ISHI
Mavzu: O'quvchilarni tarbiyalashda tarbiyaviy mashg'ulotning ahamiyati
Topshirdi: ___________________________ Qabul qildi: ____________________________ Reja: I-bob O’quvchi shaxsni shakllantirishda tarbiyaviy soat mashg’ulotlarini o’rni 1.1 Tarbiyaviy ishlar tizimida tarbiyaviy mashg’ulotlarning o’quvchi shaxsiga ta’siri 1.2 Tarbiyaviy soat mashg’ulotlarini tashkil qilishga qo’yilgan talablar II-bob Boshlang’ich sinfda tarbiyaviy soat mashg’ulotni tashkil qilish metodi 2.1 Sinf tarbiyaviy soatlarining vazifalari 2.2 Sinfda tarbiyaviy turlari va shakllari Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar Kirish Mavzuning dolzarbligi.Barkamol shaxsni tarbiyalash barcha davrlarda muhim ijtimoiy talablardan biri bo’lib kelgan, ammo bugungi sifat o’zgarishlar ro’y berayotgan bir davrda bu masalaning dolzarbligi yanada kuchayib talab ortib bormoqda. Respublikamiz mustaqillikka erishgach ta’lim-tarbiya jarayoni qayta ko’rib chiqilib uni rivojlantirish uchun bir qancha yangi asoslar yuzaga keldi. Jumladan “Ta’lim to’g’risidagi qonun”, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ning yaratilishi ta’limni tubdan isloh qilish, uni o’tmishdan qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan to’la halos etish, rivojlangan demokratik davlatlar darajasida, yuksak ma’naviy va axloqiy talablarga javob beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash imkoniyatini berdi. O’zbekiston Prezidenti I.A.Karimov o’zining bir qancha nutq va risolalarida istiqbolga erishishning yo’llari, tamoyillarini aniq va ravshan ko’rsatib bergan. I.A.Karimovning «Istiqlol va mya’naviyat», «O’zbekistonning siyosiy ijtimoiy va iqtisodiy istiqbolining asosiy tamoyillari», «O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida», «Barkamol avlod orzusi» kabi asarlarida jamiyatning ma’naviy jihatdan yangilanishi va rivojlanishining asosiy negizlari bayon etilgan. O’tish davrining eng asosiy xususiyatlaridan biri bu-jamiyatning ma’naviy jihatdan yanada yuqori pog’onaga ko’tarilishidir. Chunki o’tish davri birinchi galda jamiyatdan ma’naviy o’sishni talab etadi. Ma’naviy o’sish o’z navbatida fan-texnika, madaniyat, san’at hamda iqtisodiy rivojlanishiga asos bo’lib hizmat qiladi. Shuning uchun ham bugungi kunda ma’naviy fazilatlarni tarbiyalash masalasi o’ta dolzarb masaladir. O’zbekiston Respublikasining «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi» da har tomonlama barkamol shaxs-fuqaroni shakllantirish nazarda tutilgan. Bunday natijaga erishish uchun ta’lim–tarbiya jarayonining uyg’unligini ta’minlash, tarbiya jarayonining qonuniyatlarini chuqur o’rganish va bugungi kun talablariga javob bera oladigan barkamol yosh avlodni tarbiyalash usullarini taqiq qilish lozim. Barkamol avlod tarbiyasi ko’p jihatdan bugungi kunda tahsil olayotgan bo’lajak pedagoglarning tarbiyaviy ishlarni tashkil etish mahoratiga bog’liqdir. Shuning uchun bo’lajak pedagoglarni tarbiyaviy ish uslubiyotiga doir bo’lgan bilimlar bilan muntazam ravishda tanishtirib borishimiz, bu borada malaka va ko’nikmalarni shakllantirishga alohida e’tibor berishimiz lozim. Bunday vazifani bajarish uchun albatta o’quv qo’llanma va darsliklarni bugungi kun talablaridan kelib chiqqan holda ishlab chiqish talab etiladi. Bugungi kunda tarbiyaviy ishlar uslubiyotiga bag’ishlangan o’quv qo’llanmalar mavjud . Bulardan biri L.V. Ruvinskiyning «Tarbiyaviy ish metodikasi» (1991-y)deb nomlanuvchi qo’llanmadir. Ushbu qo’llanma sobiq Sovet davrida nashir etilganligidan ana shu davr xususiyatlarini va dunyoqarashini o’zida aks ettiradi. Bugungi kunda bizning dunyoqarashimiz, ehtiyojlarimiz va talablarimiz butunlay o’zgargan. Bundan tashqari ushbu qo’llanmada axloqiy, estetik, ekologik tarbiya masalalari deyarli tahlil etilmagan. Bu borada erishilgan oxirgi yutuqlar o’z aksini topmagan. Keyingi yillarda Rossiyada pedagogikaga oid ko’plab chop etilgan adabiyotlar mavjud, masalan: I.P.Podlasno’yning «Pedagogika» nomli darsligi (2006), S.L.Vigman «Pedagogika voprosax i otvetax» nomli o’quv qo’llanmasi (2006), P.I.Pidkasistov taxriri ostida chop etilgan «Pedagogika» darsligi (2006). Aytish joiyizki bu darslik va o’quv qo’llanmalar yangi pedagogik bilimlarga boy, ammo ularda O’zbek xalq pedagogikasining xususiyatlari hisobga olinmagan va eng muhimi bugungi kunda O’zbekistonda olib borilayotgan pedagogik ilmiy-tadqiqot ishlari aks ettirilmagan. Bugungi kunda O’zbekistonda pedagogikaga oid o’quv qo’llanmalar ko’plab chop etilmoqda, ammo ularda asosiy e’tibor tarbiya nazariyasiga qaratilgan bo’lib, tarbiyaviy ishlar uslubiyoti masalasiga kam e’tibor berilgan. Biz yuqoridagi fikrlardan va O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 1999 yil 28-sentyabrdagi 288-sonli «Uzluksiz ta’lim tizimini o’quv adabiyotlari bilan ta’minlash to’g’risida» gi hamda 2001 yil 20 fevraldagi 43-sonli «Darsliklar yaratishni jadallashtirish to’g’risida»gi buyruqlaridan kelib chiqqan holda «Tarbiyaviy ishlar uslubiyoti» fanidan o’quv qo’llanmani ishlab chiqdik. Mazkur o’quv qo’llanmada bugungi kunda tarbiya borasida yuzaga kelayotgan muammolar atroflicha tahlil etilgan va bozor iqtisodiyotiga o’tish davrining har bir shaxs oldiga qo’yayotgan yangi talablari asosida tarbiyaviy ishlarni tashkil etish masalasi ko’rilgan. Bugungi kunda O’zbekistonda tarbiya borasida olib borilayotgan ilmiy-tadqiqot ishlarining natijalari yoritilgan.