Germaniyaning taslim bo’lishi. 1945-yil 16-apreldan 2-maygacha Berlin operatsiyasi amalga oshirilib, shu vaqt ichida Uchinchi reyxning poytaxti o’rab olindi va shturm bilan zabt etildi. Reyxstag ustida sovetlarning qizil bayrog’i o’rnatildi. 1945-yil 8-may kuni Oliy bosh qomondon o’rinbosari G.K. Jukov Sovet Ittifoqi nomidan Germaniyaning so’zsiz taslim bo’lganligi to’g’risidagi aktni imzoladi. 9-may SSSRda “G’alaba kuni” deb e’lon qilindi.
Yaponiyaning tor-mor qilinishi. 1945-yil 6-avgust kuni AQSH Yaponiyaning Xirosima va 9-avgust kuni Nagasaki shaharlariga atom bombalarini tashladi. Atom bombalari portlashi natijasida, asosan, tinch aholi halok bo’ldi.
1945-yil Sovet Ittifoqi Yaponiyaga qarshi urushga kirdi. 1945-yil 2-sentabr kuni Yaponiya so'zsiz taslim bo’lish to’g’risidagi paktni imzoladi. Ikkinchi jahon urushi tugadi. Asosini fashistik Germaniya, Italiya va militaristik Yaponiya tashkil qilgan tajovuzkor davlatlar bloki tor-mor qilindi.
Ikkinchi jahon urushining oqibatlari. Ikkinchi jahon urushi qariyb olti yil davom etdi va insoniyatga juda katta kulfatlar keltirdi. 110 mln. kishi urushga safarbar qilindi, 60-65 mln. kishi halok bo’ldi, ular orasida harbiy xizmatchilar bilan birga millionlab tinch aholi ham bor edi. Nyurnberg va Tokio sud jarayonlari. Germaniyaning Nyurnberg shahrida 1945-yil noyabrdan 1946-yil oktabrgacha fashist rahbarlari ustidan sud jarayoni bo’lib o’tdi. Unda Germaniyaning asosiy siyosiy va harbiy rahbarlari jazoga hukm qilindi. Tribunal natsistlar partiyasining rahbariyatini, SS, SD kabi hujumkor otryadlarni va gestaponi (siyosiy politsiya) jinoyatchi tashkilotlar deb e’lon qildi.
1946-yil maydan 1948-yil noyabrgacha Yaponiya poytaxti Tokio shahrida yapon agressiyasidan aziyat chekkan davlatlar vakillaridan tashkil topgan Xalqaro harbiy tribunal urushda aybdor deb topilgan yapon harbiy jinoyatchilari ustidan hukm chiqardi.
Darsni mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar:
Fashistlar Germaniyasining tor-mor qilinishida dunyo davlatlarining o‘rni qanday?
Ikkinchi jahon urushining asosiy natijalari haqida gapirib bering
Nyurnberg va Tokio xalqaro sudlarining qarorlari qanday siyosiy va tarixiy ahamiyatga ega bo‘ldi?
Uyga vazifa:
Mavzuni yaxshilab o‘qish
Keying darsda bo‘ladigan savol-javob va testga tayyorlanish
Dars mobaynida Savol-javob, taqdimot, tarqatma materiallar metodlaridan foydalanildi.
Foydalangan adabiyotlar: 10-sinf Jahon tarixi (1918-1991) – Sh. Ergashev, B. Xodjayev, J. Abdullayev
Do'stlaringiz bilan baham: |