Педагогик конфлектология фанидан оралиқ назорати топшириқлари

Shaxsiy makon tarkibiy qismlari

1. 
   Intim zona (eng yaqin odamlaringiz kira oladigan zona)
   
2. 
   Shaxsiy zona (do‘stlaringiz, dugonalaringiz, aka-opalaringiz)
   
3. 
   Ijtimoiy zona (ish yuzasidan bo‘ladigan muomalalar)
   
4. 
   Jamoat zonasi (ma’ruzalar, nutqlar)
   

Bu zonalar inson madaniyati, tafakkuri, dunyoqarashi bilan bog‘liq holda o‘zgarishi mumkin. Agar sizning yoningizda kimdir o‘zini noqulay sezsa, demak zonalar chegarasi buzilgan bo‘ladi.

7. Ovoz. Insonlararo axborotning eng katta foizi so‘zlar, nutq, til orqali bayon qilinadi. Ovoz orqali eng boy, rang-barang, xissiyotlarga to‘la axborotlar uzatiladi va qabul qilinadi. Inson so‘zlaganda uning ovozi berilayotgan informatsiya mazmuni va o‘z ichki xissiyotlari bilan uzviy aloqadorlikda bayon qilinadi. Demak, ovoz faqatgina axborotni o‘zida mujassam etmaydi, balki shu bilan birga, ovozning o‘zi ham axborotni uzatishda faol ishtirokchiga aylanadi. Shu bois, konflikt sharoitida sizning nimaga urg‘u berayotganligingiz, ovozingiz pastu balandligi, uning samimiylik darajasi, ovoz toni, qanday so‘zlarni ishlatayotganligingiz, ya’ni axborot mazmuni bilan bir qatorda ko‘proq shu axborotni qanday intonatsiyada aytayotganingiz ham ahamiyat kasb eta boshlaydi. Intonatsiya sizning gapirish uslubingizdir. Intonatsiya - ovoz kuchi, uning iliqlik darajasi, samimiyati, kanday so‘zlardan tashkil topgani, so‘zlarga qanday xissiyotlarni yuklayotganligingizga bog‘liq. Masalan, “Men seni yaxshi ko‘raman” degan so‘zlarni jahl va do‘q bilan aytib ko‘ring-chi. Aytolmaysiz. Chunki so‘zlar mazmuni ovoz orqali ham uzatiladi va inson xissiy-emotsional holati bilan uzviy bog‘langan bo‘ladi. Ammo siz janjal ustida, o‘z xotiningizga, “Bo‘ldi endi, bas. Men seni yaxshi ko‘raman, endi ko‘ngling to‘ldi-mi?!” deb baqiringchi, xotiningiz “Ha, albatta, meni judayam yaxshi ko‘radilar” deb xulosa qilarmikin. Xotiningiz sizga ishonarmikin, yoki o‘z ko‘zi bilan ko‘rgani va qulog‘i bilan eshitgani, ya’ni sizning mimikangiz va ovozingiz orqali berilgan haqiqiy informatsiyaga ishonarmikin. Demak, muloqot olib borish talablariga binoan ovoz ham muhim rol o‘ynaydi hamda konflikt yechimida tana harakatlari qatorida inson o‘z ovozi hamda mazkur ovoz orqali uzatilayotgan axborotni ham nazoratda ushlashi talab etiladi.
Tana zabonini to‘g‘ri anglamaslik oqibatlari
Konflikt yechimida tana zabonini to‘g‘ri anglash juda katta ahamiyat kasb etadi. Tana zabonini to‘g‘ri anglamaslik oqibatlari sizni kiyin ahvolga solib qo‘yishi va noto‘g‘ri xulosalarning qilinishiga olib kelishi mumkin. Masalan, kuyida hikoya qilib beriladigan voqeada tana zaboni bo‘yicha ma’lumotlarning noto‘g‘ri talqin qilinishi oqibatida ro‘y bergan holat ko‘rsatiladi.
Tarix darsida hamma o‘z vazifasini bajarib sinfda o‘tiribdi. Akrom ham shu sinfda o‘qiydi. Kechqurunlari u oilasiga moddiy yordam ko‘rsatish maqsadida bozorga qatnaydi. Akrom kechqurunlari ishlab, bir ikki so‘m topma-sa, onasi qiynalib qoladi. Kunduzi maktabda o‘qish, kechqurunlari bozorda ishlash Akromni ancha toliqtirib qo‘ygan. Akromga hayot qo‘ygan talablar katta, ammo sog‘liq va vaqt kam. Shu bois Akrom tez–tez charchaydigan, darslarni qilishga ulgurmaydigan bo‘lib qolgan.
Adabiyotlar:


1. Karimova S. Kompozitsion mukammallik yo`lida//O`zbek tili va adabiyoti.-1991.-№6.-B.54-58
2. K.Turdiyeva. Asar syujeti va kompozitsiyasi haqida//Til va adabiyot ta`limi 2001-№3. B. 23-27.
3. Qurbonov T. Portret yaratish uslubi haqida//O`zbek tili va adabiyoti.-1996.-№5.-B.47
4. Zarubejnaya estetika i teoriya literaturi XIX-XX vv.-M.,1987
5. Jirmunskiy V. Teoriya stixa.-L.,1975
6. Uspenskiy B. Poetika kompozitsii.-M.,1970