Педагогик компетентликнинг тузилиши ва мазмуни

Pedagogy nazokat Yardamida hal etiladigan vazifalar - pedagogic nazokat o'qituvchining o'quvchilar, ota-onalar, vasiylar va hamkasblar bilan bo'ladigan muloqotida salbiy holatlar kelib chiqishining oldini olish, muayyan yutuqlarga erishish yo'lida hal qilinadigan maqsadli islar


Pedagogy nazokat Yardamida quyidagi vazifalar hal qilinadi:


talabalar, ota-onalar, vasiylar va hamkasblar bilan bo'ladigan muloqot samarali tashkil etiladi; muloqot jaraёnida turli nizolar kelib chiqishining oldi olinadi;
muloqot ishtirokchilari o'rtasida o'zaro hamjihatlik, hamkorlik qaror topadi; maqsadlar birligiga erishiladi

O'qituvchi faoliyatida pedagogik taktika muhim ahamiyat kasb etadi.

Pedagogy faoliyatni tashkil etishda o'qituvchi pedagogic taktikani ishlab chiqar ekan, unda ta'lim jaraёni ishtirokchi- lariga munosabati (ѐqtirish ѐki ѐqtirmaslik) mazmunini ko'rib chiqadi.

Yoqtirish hamisha xayrixohlik, xushmuomalalilik, zavqlanish- ni ifodalaydi, shaxsni muloqotga, e'tibor ko'rsatishga va ko'mak berishga undaydi. Yoqtirmaslik esa gina-kuduratni, kek-adovatni, ichiqoralikni, baxillikni, nafratni ifodalaydi, Shaxsni muloqotdan qochishga, atrofdagilarga nisbatan ёmonlik qilishga, hech bo'lmaganda ularning ko'nglini og'ritishga undaydi
Mutaxassis sifatida o'qituvchi o'z faoliyatida ta'lim jaraё- ninning ishtirokchilariga ѐqtirmaslik pozitsiyasida turib, munosabatda bo'lishga haqli emas. Uning uchun ta'lim jaraoni- ning ishtirokchilari "sevimlilar" va “sevimsizlar” kabi ikki guruhga ajratilmasligi zarur.
O'qituvchining faoliyatida, aksincha, uning hamdardlik (pedagogik hamdardlik) tuyg'usiga ega bo'lishi maqsadga muvofiq sanaladi.

O'z mohiyatiga ko'ra hamdardlik ham tuyg'ulari qabul qilinaѐt- gan shaxsga ёrdam ko'rsatishga intilishni ifodalaydi, shaxslarni bir-biriga yaqinlashtiradi, ular o'rtasida do'stlik, o'zaro hamkor- lik va birlikni qaror toptiradi.

O'qituvchining pedagogic hamdardlik (pedagogic empatiya)ga egaligi quyidagi holatlar bilan belgilanadi:

• 
  talabalar, ota-onalar, hamkasblar va rahbarlarning xatti-hara- katlari, hissiѐtlari, haѐtiy intilishlari, tabiatlarini tushu- nish, boshqalar nuqtai nazarini ma'qullash asosida jamoadagi munosabatlarni me'erda tashkil etilishini ta'minlash;
  
• 
  o'zgalarning ichki holatini, o'y-fikrlarini va his-tuyg'ularini tushuna olish;
  
• 
  boshkalarning boshiga tushgan kulfat, falokatlardan qayg'urish;
  
• 
  rollarni qabul qilish - og'ir vaziyatda bo'lgan kishilarning o'rniga o'zini tasavvur, mushohada ѐrdamida qo'yib ko'rgan holda ulardagi ijobiy his-tuyg'ularini qayta tiklashga ko'maklashish;
  
• 
  o'zgalarning qayg'u-alamlaridan, kulfatlaridan qayg'urish, ko'ngilni ko'taruvchi, taskin beruvchi so'zlar bilan og'ir vaziyatda qolgan kimsalarga ijobiy ta'sir ko'rsatish
  

Pedagogy mahoratning muhim belgilaridan biri bo'lgan pedagogic texnika o'z navbatida o'qituvchining yuqori texnik malakalarga egaligini ham anglatadi.

Pedagogy texnika asoslarini muvaffaqiyatli o'zlashtirish pedagogic mahoratning muhim tarkibiy qismi bo'lib, unga erishish pedagogika, psixologik hamda amaliy tayёrgarlik bo'yicha maxsus bilimlarga ega bo'lishni talab qiladi. Pedagogy texnikani o'zlashtirishda o'qituvchi o'quvchi hulq-atvori, xatti- harakatlarining tashqi Belgilarga ko'ra uning ichki holatini Belgilay olish malakasiga ega bo'lishi nihoyatda muhimdir.

“Pedagogy texnika" tushunchasi quyidagilarni ifodalaydi:

O'qituvchi faoliyatida uning pedagogik texnikaga egaligi quyidagilarda namayon bo'ladi (16-rasm):

Turlari

Mimika
Nutq texnikasi

jest (gavda, qo'l, oёq harakatlari)

Alohida so'z yoki ifodalarni ifodalash sur'ati (ritmika)

2.