Pedagogik innovatsiyalar, kasb-hunar ta’limi boshqaruv hamda pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularni malakasini oshirish instituti


-Mavzu: MIdletlarni tarmoq orqali server programmalari



Download 11,42 Mb.
bet65/143
Sana26.02.2022
Hajmi11,42 Mb.
#472219
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   143
Bog'liq
465 yangi na\'muna Mobil qurilmalarning dasturiy ta\'minoti

12-Mavzu: MIdletlarni tarmoq orqali server programmalari
Reja:
1. Kirish
2. Java nima?
3. Java tizimining mohiyati
4. Java turlari va afzalliklari

SLIP ва РРР оркали борланиш


SLIP ва РРР оддий телефон тармокларида стандарт мо­дем ёрдамида ишловчи Интернет программа таъминотдир. SLIP (Serial Line Internet Protocol) ва PPP(Point to Point
Protocol) да сиз оддий телефон тармокда ишлайсиз. Иш сеансини тугатгандан сунг телефон тармокни бушатасиз ва унда бошка фойдаланувчи ишлайди. SLIP ва РРР нинг тури шундаки, улар Интернетга тугридан - тугри киришга имкон яратади.
SLIP бу оддий телефон тармоги ва модемдан фойдаланадиган Интернет протоколдир.
РРР - бу SLIP га ухшаш ва ундан кейинрок яратилган протоколдир. Унинг имкониятлари SLIP га нисбатан купрок шунинг учун ундан купрок фойдаланилади.
«Чакирув» буйича богланиш
«Чакирув» буйича богланиш (Dial - up access, Dial -ш Интернетга киришга имкон беради. Бунда фойдаланувч мантикий ном (логин) ва парол ёрдамида Интернетга тугридан - тугри кириб ишлаш имконига эга булади. Бунда одатда бир тармокдан бир неча фойдаланувчи фойдаланади, ва унинг учун тармокнинг тезлиги сустрок булади (2.7-расм1 Internet билан богланиш давомида унинг имкониятларидан тула фойдаланиш мумкин. Чакирув буйича богланишни урнатиш жуда оддийдир.
Бу усулнинг нархи бошка усулларга нисбатан камроклиги туфайли одатда ундан купрок фойдаланилади. Бундан хонадонларда фойдаланиш хам кулайдир.
"Чакирув буйича" богланишнинг сифатли усули ISDN дир.
ISDN (Integrated Service Digital Network) -бу ракамли те­лефон тармогидир. У одатдаги телефон тармокларидан маълумотларни узатиш тезлиги билан фаркланади. ISDN ёрдамида Интернетда ишлаш тезлиги одатдаги телефон тармогига Караганда 4.5 баробар ошади. Бунда тезлик -128кбит/сек-дир. ISDN нинг нархи баланддир. ISDN турли маълумотларни узата олади.
Хрзирги кунда унинг икки стандарти мавжуд. Бу В- ISDN Broadband ISDN, яъни юкори тезликли ISDN ва куйи тезликли - N-ISDN.
Хозирги кунда Тошкент шахрида бу тармоклар мавжуд ва улар истеъмолчиларни ISDN билан таъминламокдалар
UUCP ёрдамида богланиш
UNIX операцион системаси UUCP деб аталувчи сервисдан фойдаланади ва маълумотларни стандарт телефон тармокдари бу узатиш имконига эга. UUCP факат файлларни бир системадан I шкасига узата олади, Internet почтаси ва USENET билан ишлашга имкон беради. UUCP кенг таркалган. Бу борланиш учун телетармоги ва модем зарур. UNIX программасининг зарурати йук.
Интернет хизмати турлари
Интернет авваламбор унинг фойдаланувчиларига информацион хизмат курсатиш учун яратилгандир, уш бу хизмат нимадан иборат ва унинг кандай турлари мавжуд? Ушбу сахифада биз мана шу хизмат турлари хакида суз юритамиз.
Умуман олганда Интернет хизмат турлари нихоятда куп ва хилма хил булиб (янги хизмат турлари кун сайин пайдо булиб, баъзилари йуколмокда) уларни куйидаги гурухларга ажратиш мумкин:
• WWW - электрон сахифа хизмати
• Электрон почта хизмати
• Телеконференция (Usenet)
• Файлларни узатиш (FTP)
• Служба имен домен (DNS)
• Telnet хизмати
• IRC - хизмати ёки Chat конфереция.
• Маълумотларни излаш хизмати
WORLD-WIDE-WEB (Жахон ахборот тармоги)
WWW Интернетнинг энг оммалашган ахборот хизмат-ларидан бири саналади. Хозирги вактда Интернет хизматининг 90 % га якинини WWW хизмати ташкил этади. Интернетга асос солингандан бошлаб (1969 йил) WWW хизмати таш­кил этилгунга кадар Интернет секин ривожланди ва 25 йил давомида бор йуги 2 миллионга якин фойдаланувчига эга эди холос. WWW хизмати ташкил этилгандан сунг эса (1996 йил) хар ярим йилда Интернет фойдаланувчиларининг сони 1,5 баробарга ортиб борди. Бугунги кунда Интернет тармогининг фойдаланувчилар сони 300 миллионга етди.
WWW хизматининг асосий тушунчалари:
• HTML формати
• "Гиперматн" борланиши
• HTTP "гиперматн" узатиш протоколи
• Web хужжатлар
• Web узел ва сайтлар
• Web сахифаларнинг актив компонентлари
HTML формати тушунчаси
Шахсий компьютерда форматлаштирилган электрон хужжат WYSIWYG (What You See Is What You Get) - "Нимани кураётган булсанг, ушани оласан" принципида ишлайдиган матн тахрирлагичлар ёрдамида яратилади. Масалан, MS Word, Lexicon, AmiPro кабилар ёрдамида.
Бундай программалар ёрдамида биз электрон хужжатни хохлаган шрифтда, улчамда, чап ёки унг томондан текислан-ган холда, (яъни узимизга маъкул булган "формат"да) ярати-шимиз мумкин. Аммо биз ушбу электрон хужжатни Интернет ёрдамида эълон кила олмаймиз. Сабаби, уни укимокчи булган бошка бир Интернет мижозининг шахсий компьютерида биз фойдаланган матн тахрирлагич программаси ёки шрифтлар урнатилмаган булиши мумкин. Буни олдиндан айтиб булмай-ди. Ундан ташкари ушбу матнни очишга мулжалланган "дарча"нинг улчамлари, хакида хеч кандай маълумотларга эга эмасмиз. Шунинг учун хам, шахсий компьютерда фойдала-ниладиган матн тахрирлагичлар ва уларнинг "формат"лаш усулларидан интернетда фойдаланиб булмайди.

Бундай нокулайликларнинг олдини олиш максадида янги HTML (Hypertext Mark-up Language) - "гиперматнларни белгилаш тили" протоколи, стандарта яратилди. Бу стандарт бир канча махсус операторлар мажмуасидан иборат булган HTML - программалаштириш тили булиб, унинг ёрдамида электрон хужжатларни интернетда бевосита эълон килиш мумкин.

HTTP "гиперматн" узатиш протоколи

HTTP (Hypertext Transfer Protocol) - «гиперматнларни узатиш протоколи» - тармок протоколлари ичида энг содда ва кулай протоколлардан хисобланади. Унинг асосий вази-фаси «гиперборланиш»дан хосил булган URL -адресли элек­трон хужжатларни укишга оид суров (запрос) ни серверга жунатиш (худди шу вактда суралаётган хужжат жойлашган сервер билан алока урнатилади) ва суралаётган хужжат олиб булингандан сунг сервер билан алокани узишдан иборат.

Гиперматнли борланиш тушунчаси

Интернетда электрон хужжатлар гиперматн ёрдамида баён этилади. Гиперматн бу матнни гиперборланишлар ёрда­мида ифодалашдир.

Гиперборланишлар ички ва ташки булиши мумкин. Агар гиперборланиш бошка бир серверда мавжуд булган алохида узининг URL - адресига эга булган электрон хужжатга нисбатан ишлайдиган булса, у холда бундай гиперборланиш та­шки деб аталади. Баъзи холларда Web хужжат авторлари кулайлик нуктаи назаридан бир сервернинг узида жойлашган электрон хужжатнинг узини хам бир неча булакларга булиб, гиперборланишлар ёрдамида ифодалайдилар, бундай гипер­борланишлар ички деб аталади.

Web хужжатлар

HTML форматида тайёрланган электрон хужжат HTML хужжат, Web хужжат ёки Web сахифа деб аталиши мумкин.

Агар электрон хужжатни тайёрлаш хакида гan борса, у холда хужжат HTML - хужжат деб аталади, ва ушбу элект­рон хужжатни интернетда эълон килиш ёки таркатиш хакида борса, у холда бу хужжат Web хужжат деб аталади. Бордию, 6v хужжатдан фойдаланиш хакида борса, у холда бундай электрон хужжат Web сахифа деб аталади.

Web узел ёки сайтлар

Битта мауаллиф ёки WWWra тегишли булган бир гурух узаро "гиперборланишлар" билан алокадор булган Web caхифалар мажмуаси Web узел (тугун) ёки сайт деб аталади.

Web сервер

Web сервер тушунчасини 2 хил маънода ишлатиш мум­кин.

Агар WWW хизматини курсатиш хакида борса, у холда Web сервер тармок мижозларига Web сахифа ва сайтлардан фойдаланиш имкониятини яратиб берувчи программа маъносини англатади.

Агар суз интернетнинг техник таъминоти хакида борса, у холда Web сервер Web ресурслари сакланаётган ва унинг программа таъминоти ишлаб турган компьютер маъносини англатади.

Интернет тарморининг ихтиёрий бир компьютерида бир нечта сервер программалар ишлаб туриши мумкин. Масалан, Web сервер программаси, FTP сервис электрон почта сервери программа таъминотлари ва х.к.

Битта Web серверда (компьютерда) бир канча ташкилот ёки корхоналарнинг Web сайтлари (узеллари) Web сахифалари жойлашиши мумкин.

Web сахифанинг актив компонентлари

Маълумки, Web сахифа таркибига HTTP протоколи оркали амалга ошириб булмайдиган алохида объектларни жойлаштириш мумкин. Агар худди шу Web сахифа таркибига

бириктирилган объектлар HTTP протоколи кодларидан фаркли «программа» булса, у холда бундай объект Web сахифаларнинг актив компонентлари (объектлари) деб аталади.

Ушбу актив объектлар ёрдамида Web сахифаларни жойлаштириш мумкин.

Масалан анимация, мультипликация ва видео фрагментларни жойлаштириш ёки мижоз билан интерактив мулокотни ташкил этиш, физика, химия ёки техникага оид хар хил тажрибаларни намойиш этиш ва х.к.

Web-сервер билан ишлаш мобайнида Telnetra четдан уланишни бажариш, тармок мижозларига электрон почта юбориш, FTP-аноним ёрдамида файлларни олиш ва Интернетнинг бошка бир катор иловаларида (амалий программалар) иш ба­жариш мумкин. Бу WWWHH Интернетнинг интеграл хизмати деб хисоблашга имкон беради.




Download 11,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   143




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish