|
O’QITISHNI TASHKIL QILISH JARAYONIDA ONLAYN KURSLAR
TIZIMINI YARATISH
Musurmonov U.
A.Qodiriy nomli JDPI
Texnikaning rivojlanishi ayniqsa XXI-asrda jadallashdi. Buning natijasida
xayotimizga inernet tizimi kirib keldi. Internet tizimining kirib kelishi esa
xayotdagi har bir soxalarning xayotida katta burilish yasadi. Bulardan birinchi
о‘rinda ta’lim tizim bо‘lib, ta’lim tizimida yuksalishni yanada tezlashtirdi.
Internet XX asrning eng buyuk kashfiyotlaridan biri xisoblanadi. Foydalanuvchi
nuqtai nazaridan taxlil qiladigan bо‘lsak, internet birinchi navbatda tarmoq
mijozlariga о‘zaro ma’lumotlar almashish, virtual muloqot qilish imkonini yaratib
beruvchi "informatsion magistral" vazifasini о‘taydi, ikkinchidan esa unda
mavjud bо‘lgan ma’lumotlar bazasi majmuasi dunyo bilimlar omborini tashkil
etadi. Bundan tashqari internet bugungi kunda dunyo bozorini о‘rganishda,
marketing ishlarini tashkil etishda zamonaviy biznesning eng muxim
vositalaridan biriga aylandi.
347
Internetning
informatsion
funksiyasi
birinchi
navbatda
tarmoq
foydalanuvchilariga talab etilayotgan axborotlarni tezkorlik bilan yetkazib berish
bо‘lsa, ikkinchidan u axborotlarni keng ommaga, jaxon miqyosida nihoyatda tez
sur’atda e’lon qilish (nashr qilish) imkoniyati mavjudligi bilan ifodalanadi.
Internetning yuqori suratlar bilan rivojlanishi ommaviy axborot faoliyatida va
nashrchilikda keng imkoniyatlar ochib berdi. Masalan, internet yordamida
dunyoning har qanday joyidagi eng sо‘nggi voqea-xodisalardan xabardor bo’lish,
gazeta va о‘quv darsliklarni tayyorlash, nashr qilish, xamda ularni keng
о‘quvchilar ommasiga tarqatish, xozirgi mavjud usullardan bir necha о‘n barobar
arzon, tez va samaraliroq bо‘ladi.
Internetning kommunikatsion funksiyasi foydalanuvchilarning masofadan
turib о‘zaro muloqot kilish imkoniyatini yaratib berilishi bilan ifodalanadi. Bunga
misol tariqasida internet elektron pochtasi, internet telefon va real vaqt
oralig’idagi bevosita xabar almashish, messenjerlar yordamida amalga
oshirilayotgan muloqotlarni keltirishimiz mumkin. Bundan tashqari internetning
kommunikatsion funksiyasi uning foydalanuvchilariga videomuloqot qilish,
videokonferensiyalar uyushtirish, bir shaxardan turib ikkinchi shaxar kо‘chalarini
(masofadagi Web kameralar yordamida) tomosha qilish va muzeylariga tashrif
buyurish, hamda tabiat manzaralaridan rohatlanish imkoniyatlarini yaratib beradi.
Rivojlangan mamlakatlarda ta’lim tizimiga internet singib ketgan desak
mubolag‘a qilmagan bо‘lamiz. Masalan, ulardagi kurslarni kо‘rib о‘taylik. Ular
ochiq va yopiq kurslarni ta’lim tizimiga keng joriy qilingan.
Yopiq kurs bu Internet orqali biror bir bilim dargoxida bilim olish va u
yerning diplomini olish deganidir. Masalan, Rossiya davlatining Intiut.ru saytiga
a’zo bо‘lgandan sо‘ng har bir rо‘yxatdan о‘tgan foydalanuvchi elektron manziliga
tanlangan kurs, ta’lim yо‘nalishiga oid darslarini jо‘nata boshlaydi. U yerda ishchi
rejalar, ma’ruzalar, qо‘llanmalar, foydalanish mumkin bо‘lgan adabiyotlar kabi
ma’lumotlarni jо‘natishadi. Ularni rо‘yxatdan о‘tgan elektron pochtaga
jо‘natiladi (qisqacha ma’lumot, xabar beriladi) va har bir kurs nihoyasida test
sinovlari yordamida olingan bilim baholanadi. Agar kurs yuzasidan olingan
bilimining kamida qoniqarli bо‘lsa, albatta diplom yoki sertifikat beriladi. Bu
albatta о‘rganuvchiga cheksiz imkoniyat deganidir.Bunda bir vaqtning о‘zida bir
necha oliy о‘quv yurtlarida taxsil olish imkoniyatini yaratadi. Hozirgi kunda
bunday onlayn kurslarni taqdim etuvchi saytlar kun sayin ko’payib, berilayotgan
bilim darajasining saviyasi oshib bormoqda. Hozirgi kunda onlayn kurslarni
taqdim etuvchi saytlar sirasiga o’zbek saytlaridan grantlar.uz saytnini misol qilsak
bo’ladi. Bu sayt onlayn o’quv kurslarini taqdim etishda bir qancha saytlar bilan
hamkorlikni yo’lga qo’ygan.
Ko’plab turli axborot tizimlarining, ayniqsa, internet tizimining tashkil
qilinishi, zamonaviy kommunikasiya hamda multimedia xizmatini amalga
oshiruvchi vositalarning ishlab chiqilishi har bir foydalanuvchiga, talabaga
jahondagi istalgan axborot bazalariga kirib borish va ulardagi ma’lumotlardan
istalgancha foydalanish imkoniyatlarini berdi. Shuning uchun ham zamonaviy
348
axborot texnologiyalari va tizimlaridan xabardor bo’lib borish hamda ulardan
foydalana bilish har bir mutaxassisning vazifasidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
