Payvandlash jihozlari

Vakuum usullar.
Hamma buyumni vakuumlashda vakuum muhitning o‘zgarishi- ni ro‘yxatga olish bilan bajariladi.
Vakuum-kamera usuli kerosin, havo yoki suv bilan sinab bo‘lmaydigan va bir tomondangina ochiq joyi bo‘lgan payvand choklarni (masalan, rezervuarlar, gazgolderlar va boshqa sig‘im- larning tublaridagi payvand choklarni) tekshirishda qo‘llaniladi.
Payvand choklarning zichligini vakuum usulida nazorat qi- lish uskunasi komplektiga quyidagi jihozlar vakuum-nasos va vakuummetrli vakuum-kamera hamda pnevmatik shlang kiradi (14.27-rasm).

14.27-rasm. Vakuum qurilmasining sxemasi:
1 — yuritmali vakuum nasosi; 2 — kamera; 3 — vakuummetr.

Tekshiriladigan chokning tozalangan hududiga, vakuum- kamera uzunligiga teng uzunlikda cho‘tka bilan ko‘pikli indikator quyuq qilib surkaladi. Ko‘pikli eritma bilan qoplangan payvand chokka vakuum-kamera o‘rnatiladi va metalga siqiladi hamda vakuum-nasos ishga tushiriladi. Pufak va ko‘piklarning paydo bo‘lishi chok nuqsonidan o‘tib kamera ichiga kirgan havodan dalolat beradi. Ko‘pikli indikator sifatida sovun ko‘pigi ishlatiladi.
14.4. Buzib nazorat qilish

1. 
   Payvand birikmaning mexanik xususiyatlarini aniqlash
   

Mexanik xossalarini aniqlash uchun buyum bilan bir vaqtda O‘sha texnologik rejimlarda o‘sha metaldan namuna plastinalar yoki quvur bo‘laklari payvandlanadi. Ulardan esa sinash uchun namunalar tayyorlanadi (ba’zan namunalar bevosita buyumning o‘zidan qirqib olinadi). Mexanik sinov uchun tayyorlanadigan na- munalarning o’lcham va shakllari ГОСТ 6996—66 (14.28-rasm) bilan belgilangan.
Mexanik xossalarini tekshirish uchun eritib qoplangan yoki asosiy metaldan silindrik shakldagi namuna tayyorlanadi (14.28- rasm, a) va uzish mashinasida statik cho‘zilishiga (qisqa muddat- li) sinaladi. Shu bilan birga nisbiy cho‘zilish ham (namunaning boshlang‘ich uzunligiga nisbatan foizlarda) aniqlanadi.
Payvand birikmaning xossalarini mexanik tekshirish ham plastina yoki quvur namunada xuddi yuqoridagidek bajariladi (14.28-rasm, b).