Paxta xomashyosini tashish uchun xajmi 20 kub metrdan ko’p bo’lgan universal tirkama konstruksiyasini liyihalash

Uskunalarni xavfsiz ishlash shartlari
Elektr tokidan himoya qilish vositalari asosiy va qo`shimcha vositalarga bo`linadi. Asosiy vositalarga 1000 V dan ortiq kuchlanishli elektr moslamalariga xizmat ko`rsatishda foydalaniladigan izolatsiyali shtangalar, tok o`lchovchi kleshalar, kuchlanishni ko`rsatuvchi asboblar, himoyalovchi qurilmalar va turli korinishdagi jihozlar hamda moslamalar kiradi. Kuchlanishi 1000 V gacha bolgan elektr moslamalariga xizmat korsatayotganda esa izolatsiya qilingan dastlabki asboblar: buragichlar, ombir va tishlagichlar, dielektrik qolqoplar hamda izolatsiyalangan kleshalardan foydalaniladi.
Qoshimcha vositalarga kuchlanish 1000 V dan ortiq bolganda ishlatiladigan dielektrik etiklar, kalishlar, toshamalar va izola-tsiyalangan tagliklar kiradi.
Elektr xavfsizligini ta‘minlashda korgazmali belgilar («рlаkаtlar») ham muhim rol
oynaydi. Ular asosan tort guruhga bolinadi, уa‘ni hushyorlikka chaqiruvchi, ruxsat beruvchi, taqiqlovchi va eslatuvchi belgilar.
Elektr qurilmalarini yerga ulash va nollashtirish elektr tokidan himoya qilishning ishonchli va keng tarqalgan vosita-laridan biri elektr qurilmalarini yerga ulash va nollashtirish hisoblanadi. Elektr qurilmalarini yerga ulashda qurilmaning еlеktr toki ta‘sirida bolmagan metall qismi, masalan, korpusi (1), yerga komilgan elektrodlarga (3) ulanadi. Shu sababli yerga ulash otkazgichlardan (2) iborat boladi (13- rasm ).
Yerga ulash elektrodlari sun‘iy (aynan shu maqsadda maxsus yerga komilgan рo’lat
truba yoki boshqa turdagi metall buyumlar) va tabiiy (boshqa maqsadlarda yerga
ornatilgan metall buyumlar) korinishda bolishi mumkin.
Elektrodlarni bir-biriga ulashda kondalang kesimining olchami 4x12mm bolgan
simlar yoki diametri 6 mm.dan kam bolmagan рolat simlardan foydalaniladi.



Elektor qurilmalarini yerga ulash:
1-elektr qurilmasi; 2-elektrodlarni birlashtiruvchi sim; 3-elektrod.
Mexnatni xavfsiz belgilari, ogoxlantiruvchi bo‘yoqlar, mexnat muxofazasini ta'minlash buyicha signalizasiya uskunalari.
Xavfni ogoxlantiruvchi vositalar 2 ta guruxga bo‘linadi:
Bu sub'ektiv va ob'ektiv guruxlar:
a) Sub'ektiv vositalar faqat kelayotgan xavfni bildiradi. Bularga
1. Nazorat qiluvchi o‘lchov anjomlar kiradi (manometr), termometr, voltmetr,
ampermetr va boshkalar.
2. Ogoxlantiruvchi belgi va yozuvlar
3. Signallar tuzilmasi-lokomotiv, avtomobil, yuk ko‘taruvchi kran vositalarda signal va tovush signalizasiyalari:
4. Metalni qayta ishlash dastgoxlarda va elektro-texnika jixozlarda o‘rnatilgan
yerutlik-signalizasiyalari:

• 
  qizil rang-avariya va man etuvchi xarakatlar belgisi;
  

• 
  sariq rang-oxirgi marraga borilgani;
  
• 
  yashil rang-normal rejim belgisi;
  
• 
  oq rang-yoqildi belgisi;
  

kuk rang-ko‘rsatuvchi belgisi.
b) Ob'ektiv vositalar ishchilarni nafaqat kelayotgan xavfni ogoxlantiradi, balki
o‘zlari xam ularni bartaraf qiladilar. Bular ish zonasida to‘suvchi uskunalar, ximoya qiluvchi blok uskunalar, zazemleniya sistemasi, shaxsiy ximoya vositalari
va boshqalar.



EKOLOGIYA