Патологик физиология

7.1. Ҳ О М И Л А Д О Р Л И К Д А Г И И М М У Н О Л О Г И К М О С 
К Е Л М А С Л И К 
Ҳомиланинт генотини онасиникидан кўп аломатлар буйича, шу 
жумладан антиген жихатидан хам фарқ. қилади. Мана шунинт учун маълум 
вақтдан сўнг аллотрансплантант (ҳомила) тугилиб ажратилади. аммо нима 
163 

---

учун меъёрда (оддий шароитларда) ҳомиладорлик узилиб қолмайди ва 
нима.учун она организми ҳомилага бардош беради? 
Буни филогенез жараёнида шакллантан қуйидати мослашув 
имкониятлари тушунтириб беради: 
а)плацентар трофобластнинт мавжудлиги, у барьер сифатида она кон 
айланишини ҳомиланикидан чегералаб туради. 
б)ҳомиладорликда она қонининт зардобида пайдо бўлувчи қамал 
қилувчи омиллар ажралишга тусқинлик қиладилар. 
в)она организмида иммундепрессив таъсирга молик бўлтан стероидлар 
ҳосил бўлишининг кучайиши. 
Она ва ҳомиланинт иммун ихтилофи 
Янги туғилтан ҳар 1000 чақалокдан 5 тасида она ва ҳомила Уртасида 
резус мое келмаслик учрайди. Шулардан 6 0 % кўпроғининт қонини 
алмаштиришта тўғри келади. 
Резус ихтилоф натижасида халок бўлган ҳомиладор 1:1000, тугилган 
чақалоқлар дан гемолитик касалликдан ўлган болалар сони ҳар 1000 дан 0,3 
та тенг. 
Она ва ҳомиланинт резус мое келмаслити она Rh ва ҳомила Rh+ 
бўлганда пайдо бўлади. Биринчи ҳомиладорлик одатда меъёрида кечади, 
чунки ҳомилани қони она организмига ўтмайди. Тугилиш жараёнида 
ҳомиланинт қони она ортанизмига ўтади ва натижада резус манфий онанинт 
иммунитетга жавоб берувчи ҳужайралари махсус антителолар ишлаб чиқара 
бошлайдилар, бу антителолар ҳомиланинг резус мусбат эритроцитларига 
қарши йуналгандир. Аёл такроран ҳомиладор бўлтан даврда онанинг 
антителолари плацента орқали Rh+ ҳомила организмига ўтади ва 
эритроцитлар гемолизини чакаради, бу эса чақалоқларнинг гемолитик 
касаллигига ёки ҳомилани ўлимига олиб келади. 
Она ва ҳомиланинг резус ихтилофини навбатдаги ҳомиладорлик ва 
специфик (махсус) профилактика килиш учун аёл биринчи марта туққанидан 72 
соат ўтгунча унинг мушаклари ичига самарали дозада (200-250 мкг) 
микдорида антирезус иммуноглобулин юборилади. Иммунотлобулиннинт бу 
микдори биринчи ҳомиладорлик да она қон айланиши системасига 10 мл ҳомила 
қонидан ўттанда сенсибилизация бўлишининт олдини олишта етарли миқдорда 
антителолар саклайди. 
Спецфик профилактиканинт самарадорлиги етарли даражада юқоридир.