Патологик физиология


 БОБ  П А Т О Л О Г И Я Д А О Р Г А Н И З М Р Е А К Т И В Л И Г И ВА



Download 1,7 Mb.
Pdf ko'rish
bet83/230
Sana29.04.2022
Hajmi1,7 Mb.
#590770
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   230
Bog'liq
Patalogik fiziologiya

6 БОБ 
П А Т О Л О Г И Я Д А О Р Г А Н И З М Р Е А К Т И В Л И Г И ВА 
Р Е З И С Т Е Н Т Л И Г И Н И Н Г А Ҳ А М И Я Т И 
6.1. О Р Г А Н И З М Р Е А К Т И В Л И Г И ВА Р Е З И С Т Е Н Т Л И Г И Ҳ А Қ И Д А 
У М У М И Й Т У Ш И Н Ч А 
Организмнинг реактивлиги (лотинча reaction- қарши таъсир, акс таъсир 
жавоб бериш демакдир) деганда, организмнинг атроф мухит таъсирига яхлит 
бир бутун холда ўз хаёт фаолиятини ўзгартириб, ўзига хос жавоб қайтариш 
қобилияти тушинилади. 
Реактивлик - бутун тирик мавжудоднинг худди моддалар алмашинуви, 
ўсиши, кўпайиш каби мухим биологик ҳусусияти ҳисобланади. 
Организмнинг - резистентлиги (лотинча resistentia қаршилик кўрсатиш, 
бардошлиги демакдир) деганда организмнинг ҳар хил айниқса, шикастловчи 
омиллар таъсирига бардошлиги, чидамлиги тушинилади. Иккала термин ҳам 
тирик организмнинг асосий хусусиятини акс эттириши ва бир-бирига узвий 
бевосита боғлиқ. Аммо, реактивлик ва резистентлик тушунчалари айнан ва 
бир манони билдирмайди. Масалан, анафилактик шокда организмнинг 
умумий рективлиги пасаяди, аммо зарарли омилларнинг (инфекция) касаллик 
чақирувчи таъсирига нисбатан резистентлик, яъни қаршилик кўрсата олиш 
қобилияти пасайган бўлади. Баъзи ҳайвонларда кишки уйқу вақтида 
организмнинг умумий реактивлиги пасаяди, аммо зарарли омилларнинг 
(инфекция) касаллик чақирувчи таъсирига нисбатан резистентлиги, яъни 
қаршилик кўрсата олиш крбилияти ёки чидамлилиги ортган бўлади. 
Организмга патоген қўзғатувчилар таъсир кўрсатганида унинг реактивлигини 
ҳар хил ўзгаришлари асосан ҳимоя ва мослашув характерига эга. Демак, 
реактивлик организмнинг резистентлик механизмларини ўз ичига олувчи 
умумий белгиланишдир, резистентлик эса реактивлик жараёнларининг 
ҳимоя-мослашув тарзида ифодаланиши холос. 
Шундай қилиб, реактивлик атроф-мухитнинг у ёки бу таъсирига 
нисбатан ҳужайраларнинг, тўқималарнинг, органларнинг, системаларинг ва 
қолаверса яхлит организмнинг бир бутун ҳолдаги реакциясидир. 
Организмнинг бу мураккаб реакцияси қуйидаги томонларга йўналган бўлади: 
1. Атроф-мухит билан энг қулай ўзаро муносабатларни саклаб 
туришига; 
2.Организм ички мухитининг доимийлиги (гомеостаз)ни сақлашга; 
3.Бардошлик, чидамлилик, ёки қаршилик қилиш қобилиятини 
сақлашга; 
4.Пайдо бўлган патологик ўзгаришларга ҳимоя, мослашув, 
компенсатор ва согайишнинг тикланиш механизмларини жалб қилиб барҳам 
беришга. 
151 


Демак, организм жавоб кайтаришининг - реактивлигининг асосий 
мазмуни доимо ўзгариб турувчи атроф-муҳит шароитларида ўз ҳаётини ва 
соглигини сақлаш учун курашишдан иборат. 

Download 1,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   ...   230




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish