Past chastotada ishlovchi diodlar Katta quvvatli diodlar

1.1-rasm. Yarimo’tkazgich diodning shartli belgilanishi (a), tuzilmasi ko’rinishi (b) va statik VAXi (d)

Yarimo‘tkazgich diodning to‘g‘ri va teskari yo'nalishlaridagi qarshiliklari bir-biridan keskin farq qiladi: to‘g‘ri yo‘nalishda siljitilgan diodning qarshiligi qiymati kichik, teskari siljitilgan diodniki esa — katta bo‘ladi. Shu sababdan diod bir tomonga elektr tokini yaxshi o‘tkazadi, ikkinchi tomonga esa — yomon o'tkazadi.

To‘g‘rilagich deb o'zgaruvchan kuchlanishni o‘zgarmasga o‘zgartiruvchi elektron qurilmaga aytiladi. To‘g‘rilagichning asosiy vazifasi — to‘g‘rilagich kirishiga berilgan kuchlanish yo‘nalishi o‘zgarganda, yuklamdan oqib o‘tayotgan tok yo‘nalishini o‘zgartirmay saqlashdan iborat. Yarimo'tkazgich diodlar asosidagi to‘g‘rilagichlar ulardagi diodlar soni va ulanish sxemalari bilan farqlanadilar. To‘g‘rilagichlarning ba’zi sxemalari bilan tanishamiz. Yarimo'tkazgich diod asosidagi, aktiv yuklamaga ulangan, bir fazali, yarim davrli sodda to'g'rilagich sxemasi 3.2-rasmda keltirilgan.


1.2 – rasm. Bir fazali, yarim davrli to‘g‘rilagich sxemasi.
Bir fazali, yarim davrli to‘g‘rilagich kirishidagi o‘zgaruvchan kuchlanishning faqat bitta yarim davrini chiqishiga o‘tkazadi (1.3- rasm).

1.3 - rasm. Bir fazali, yarim davrli to‘g‘rilagich kirishidagi (a) va chiqishidagi (b) kuchlanishlar diagrammasi.
Bunday to‘g‘rilagich chiqishidagi kuchlanishning 0‘rtacha qiymati quyidagi formulaga muvofiq topiladi:
(1.6)
bu yerda: Um — trasformatorning ikkilamchi o‘ramidagi kuchlanish; T — kirish kuchlanishining davri; — signal chastotasi, .

Yarim davrli to‘g‘rilagich chiqishidagi signal davri kirish signali davriga, dioddagi maksimal teskari kuchlanish qiymati, kirish kuchlanishining maksimal qiymatiga teng:

(1.7)