I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot

16.3.Investitsiyani hisoblashdagi diskontirlangan qiymat. 

Investitsiya  qo`yishdan  maqsad,  kelajakda  olinadigan  daromadlarni  va 

qilinadigan  harajatlarni  solishtirish  orqali  loyihaning  qiymatini  baholash  mumkin 

bo`ladi. Investitsiyani  baholashda sof  keltirilgan  qiymat  mezoni 

(

)

NPV

  ishlatiladi. 

Bu  mezonga  ko`ra,  agar  olinadigan  daromad  investitsiyaga  sarflanadigan 

harajatdan yuqori bo`lsa, investitsiya amalga oshiriladi. 

Faraz  qilaylik,  investitsiya  hajmi  boshlang`ich  ishlab  chiqarish  yili  uchun 

(

)

t



0

I

  ga  teng; 

R C

t

t

, 

  -  kutiladigan 

t

-yildagi 

(

, ,..., )

t

T



1 2

  daromadlar  va 

harajatlar. U holda sof keltirilgan qiymat quyidagiga teng: 

NPV

I

R

C

i

R

C

i

R

C

i

T

T

T

  











 





1

1

2

2

2

1

1

1

(

)

(

)

...

(

)

,

 

bu erda 

i

- diskont normasi (harajatlarni bir vaqtga keltirish normasi). Diskont 

normasi 

i

  foiz  stavkasi  yoki  boshqa  bir  stavka  bo`lishi  mumkin. 

T

  -  loyihani 

faoliyat ko`rsatish muddati. 

Ba’zi hollarda diskont normasini asosiy kapitalga qo`yilgan alternativ harajat 

sifatida qarash mumkin. 

Agar 

NPV



0

  bo`lsa,  investitsiya  o`zini  oqlaydi,  ya’ni  keltirilgan  foyda 

qo`yilgan investitsiya qiymatidan katta. Agar 

NPV



0

 bo`lganda investitsiya o`zini 

oqlamaydi. 

Loyihaning  ishlash muddati cheksiz bo`lganda 





t

 

, sof keltirilgan qiymat 

quyidagicha hisoblanadi: 

NPV

I

R C

i

  



.

 

---

 

364